De gemeenten keurden de alliantie goed van hun Gemeentekrediet met het Crédit Local de France. Nu volgt de beursgang.

DE GEMEENTEN en provincies verliezen ?hun? Gemeentekrediet, de naamloze vennootschap waarvan ze sedert 1860 de aandeelhouders zijn. De nu nog openbare kredietinstelling gaat een alliantie aan met Crédit Local de France onder de naam Dexia. Met een eigen vermogen van 240 miljard frank en een balanstotaal van 6000 miljard is de Dexia-groep de 22ste Europese bank. Het Gemeentekrediet ontsnapt zo aan de verstikking die de te versnipperde Belgische bankwereld bedreigt, het gaat internationaal en maakt zich op voor de Europese Muntunie. De operatie volgt op een mislukte poging om een Grote Belgische Bank te vormen met de Generale Bank, de Bank Brussel Lambert en het Gemeentekrediet.

De zeggenschap van de Belgische lokale besturen verzwakt niet weinig. Hun aandelen komen in een nieuwe Gemeentelijke Holding terecht. Maar aangezien ze straks dertig procent van hun papier op de Brusselse beurs verkopen, houdt die holding slechts zeventig procent aan van de eveneens nieuwe Gemeentekrediet-Holding. En die Gemeentekrediet-Holding controleert slechts de helft van de vertrouwde Gemeentekrediet-Bank. GK en Crédit Local de France gaan immers een kruisparticipatie aan, waardoor Belgen en Fransen de helft van de bankaandelen krijgen. Samen behouden de gemeenten nog de blokkeringsminderheid, maar hun groep is te verdeeld en versnipperd om een werkelijke macht te vormen.

De lokale besturen hadden trouwens al niet veel te vertellen in de bestuursorganen van het Gemeentekrediet, waarin politici tegen royale vergoeding zetelen. Slechts sedert een jaartje bieden de Vlaamse aandeelhouders, verenigd in de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, enig gecoördineerd weerwerk tegen de zogenoemde Franse dreiging. Nu is de vrees gewettigd dat de Vlamingen volledig onder het gewicht van Parijs bezwijken. Hugo Schiltz (VU), Financieschepen van Antwerpen en aldus de grootste ?individuele? aandeelhouder, manifesteerde daar bij herhaling grote bezorgdheid over. Het Crédit Local de France heet echter begrip voor de Belgische gevoeligheden te hebben en bewijst dit door de directievoorzitter van de Bank der Nederlandsche Gemeenten als een van zijn acht bestuurders in de GK-Bank aan te wijzen.

SCHOON GELD.

Bij de meest betrokken gemeenten wordt gefluisterd dat vertegenwoordigers van de lokale besturen stilletjes uit al de nieuwe holdings en banken verdwijnen. In het Franse CLF zijn de lokale besturen nauwelijks aanwezig, het aandeelhouderschap is er erg verspreid (onder meer bij het Gemeentekrediet, dat rechtstreeks vijf procent heeft en daarmee een grote aandeelhouder is). De nieuwe combinatie hoedt er zich voorzichtigheidshalve wel voor één hoofdzetel te kiezen.

De evolutie zal de trouw van de gemeenten aan ?hun bank? voort doen afbrokkelen. Het GK heeft nu onder de lokale besturen een marktaandeel schommelend tussen 95 en 98 procent. Maar de jongste tijd gingen enkele steden en gemeenten, met burgemeester Steve Stevaert (SP) van Hasselt op kop, al shoppen bij goedkopere banken.

De 400 aanwezige aandeelhouders in het Brussels Congressenpaleis keurden met een overweldigende meerderheid de alliantie van Gemeentekrediet en Crédit Local de France goed. Dat kon moeilijk anders, nadat ondervoorzitter van de raad van bestuur Tony Van Parys (CVP), die tussen zijn druk parlementair onderzoekswerk tijd vindt voor die belangrijke bestuursactiviteit, had gedreigd dat elke wijziging de hele alliantie zou doen springen. De gemeenten voerden trouwens geen oppositie. Wat directievoorzitter François Narmon beslist, is al vele jaren wet. En de bankier vertelde dat ?het project in het belang is van de aandeelhouders?. Bovendien, bouwde Narmon ?zijn? Gemeentekrediet niet uit tot de tweede bank in België, na de Generale Bank ? Zij het achter de rug van de aandeelhouders en op hun kosten. De afwikkeling van de alliantie-operatie is een succes voor Narmon, die zijn lopend mandaat met twee jaar verlengd zag tot 2001. Tijd genoeg om te waken over een gesmeerde samenwerking met de Fransen.

Dat de lokale besturen dertig miljard frank te verwachten hebben, heeft duidelijk een en ander gemakkelijker gemaakt. De Gemeentekrediet-Holding plaatst in november dertig procent van hun aandelen op de Brusselse beurs. De recordwinst over het eerste halfjaar een stijging met goed 41 procent, waardoor het rendement op het eigen vermogen klimt van 10,6 naar 15,11 procent staat garant voor een goeie prijs. Er is internationale belangstelling. Ook de verzekeraar Omob (Onderlinge Maatschappij voor Openbare Besturen) heeft zin in een belangrijk pakket, vijf procent of zo. Dat zou de al bestaande samenwerking voor verzekeringsbankieren versterken.

Minister van Financiën Philippe Maystadt (PSC) schreef de gemeenten voor dat ze de fiscaal vrijgestelde opbrengst bij voorrang moeten gebruiken voor hun schuldafbouw. Zo doen de burgers er ook nog enig voordeel aan. Het op de beurs genoteerd Gemeentekrediet zal in de toekomst trouwens steviger dividenden moeten uitkeren dan het gewoon was. Tot nu verwenden de beslissers van de Pachecolaan de gemeentelijke aandeelhouders niet.

Aan de concrete werking van de Gemeentekrediet-kantoren verandert tenslotte niets. Het oranje-zwarte riddertje ?Jefke? blijft bestaan.

G.D.

François Narmon kreeg de goedkeuring van de gemeenten.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content