De aanhouding van een Frans militair voor een ‘geplande aanslag’ tegen een moskee in Vénissieux bij Lyon lokt merkwaardige reacties uit.
Christophe Lavigne, 23, werd gevolgd door de binnenlandse veiligheidsdienst (DCRI) en vier dagen na zijn ‘verijdeld’ complot opgesloten in de Santé-gevangenis in Parijs. Hij zou een terreuraanslag hebben beraamd, ‘met het oog op de vernieling van een eredienstgebouw’.
De reactie van de moslimgemeenschap was voorspelbaar. ‘Wij zijn de islamofobie kotsbeu’, schreeuwden 200 boze betogers de dag na de aanhouding. Boos omdat de overheid laks toekijkt, terwijl er – zo riep Kamel Kabtane, de imam van de grote moskee in Lyon – duidelijk sprake is van een escalatie. Lavigne gooide een jaar geleden nogal klunzig een brandbom tegen de moskeepoort in Libourne, maar in Lyon was hij van plan de gelovigen te beschieten en wellicht daarna zelfmoord te plegen. Kabtane vergat dat geen maand eerder een fundamentalistische cel uit Torcy voor de rechter verscheen na een granaataanval tegen een Joods doelwit in Sarcelles. Hij vergat ook dat de DCRI gewaarschuwd was door Lavignes directe omgeving, weldenkende niet-islamitische Fransen.
Lavigne was een veteraan van Afghanistan. Al een tijd toonde hij op Facebook zijn bewondering voor uiterst rechtse ideologen zoals Guillaume Faye, Dominique Venner en Pierre Vial. De lijn was duidelijk: revanchisme, white power, tegen het multiculturalisme en de immigratie. Lavigne was een geflipte radicaal, die zich optrok aan nostalgische, nationalistische dromen. Hij ging door het lint na de zelfmoord van essayist Venner, die zich in mei op de trappen van het altaar van de Notre-Dame in Parijs doodschoot, uit protest tegen het homohuwelijk, maar vooral ook vanwege een Algerijnse blogger die voorspelde dat over vijftien jaar in Frankrijk de islam zal regeren en die homo-wet direct zal afschaffen.
Het theoretische kader komt van een hardleerse onderstroom van uiterst rechts. Venner maakte samen met filosoof Alain de Benoist deel uit van GRECE, de denktank die de ‘Europese beschaving’ wilde redden. Faye was een spilfiguur in de Nouvelle Droite.
Net nu publiceert het satirische blad Charlie Hebdo het tweede deel van La Vie de Mahomet. Radicale moslims staken vorig jaar nog de kantoren van het blad in brand, na publicatie van enkele (foeilelijke) cartoons van de ‘beroepsprofeet’. Kabtane zweeg toen als vermoord. Het protest na het verschijnen van het eerste deel viel stil, nadat de Frans-Marokkaanse socioloog Zineb had aangetoond dat hij het scenario schreef op grond van de Koran. ‘Het is de hysterie die alles stukmaakt’, zei hij. En tekenaar Charb voegde eraan toe: ‘De islam is maar een taboe, omdat men uit angst of neerbuigendheid weigert islamieten als burger te behandelen voor ze als gelovige te zien’. Een voorbeeld voor zowel Lavigne als Kabtane.
Lukas De Vos
