Aandelenfondsen winnen na jaren opnieuw aan populariteit, maar fondsen met kapitaalbescherming blijven verkopen als zoete broodjes.
Op 1 augustus verlaagden de grootbanken de basisrente op het spaarboekje nog maar eens met 25 basispunten tot 1,25 %. Die hoogst onaantrekkelijke rente is een godsgeschenk voor de uitgevers van beleggingsfondsen. Beleggers zijn massaal op zoek naar beter presterende alternatieven en komen, mede gestuurd door de financiële instellingen zelf, bij obligatiefondsen en beleggingsfondsen met kapitaalbescherming terecht. In het tweede kwartaal groeide de fondsenmarkt tegenover dezelfde periode een jaar eerder met 7,1 % of 11,24 miljard euro tot 170,09 miljard euro. Het hoogste bedrag ooit belegd in deze beleggingscategorie.
Het grootste gedeelte van de toename zijn spaargelden die worden vrijgemaakt. De hogere intrinsieke waarde van een gemiddeld fonds dankzij de koersstijgingen van de onderliggende aandelen- en obligatiemarkten doet er nog een schepje bovenop. De vlucht uit het spaarboekje is nog lang niet afgelopen. In juli bijvoorbeeld verliet 586 miljoen euro deze veilige haven. Het is de eerste maal sinds september vorig jaar dat er geld van spaarrekeningen wegvloeit. Bovendien is het van maart 2001 geleden dat er in één maand tijd zo veel geld andere oorden opzocht.
Populaire bescherming
Naast obligatiefondsen en levensverzekeringen gekoppeld aan aandelen kunnen vooral beleggingsfondsen met kapitaalbescherming op veel sympathie van de belegger rekenen. Die fondsen vinden we in allerlei vormen, maar het basisprincipe blijft hetzelfde: het beginkapitaal (of een groot deel daarvan) is beschermd en op de eindvervaldag of tussentijds zijn onder bepaalde voorwaarden meerwaarden mogelijk. De belangrijkste tak zijn de klikfondsen, die ofwel bij het overstijgen van bepaalde koersniveaus de winsten vastklikken, ofwel de winsten op bepaalde vervaldagen vastzetten. De combinatie van een mogelijk hogere dan normale jaarlijkse opbrengst met een kapitaalbeschermingsformule spreekt de belegger, die weinig risico durft te nemen, enorm aan. Vooral fondsen verbonden aan de prestatie van een of andere aandelenindex maken furore. De sterke beursprestatie van de afgelopen achttien maanden helpt een handje.
De banken willen het aan hen toevertrouwde spaargeld niet verliezen en zijn dan ook zeer bedrijvig en inventief. In de eerste zes maanden van het jaar lanceerden ze een recordaantal van 123 nieuwe fondsen met kapitaalbescherming, ten opzichte van 95 in het eerste semester van 2004.
Nieuwe tendensen
Naast de hierboven geschetste algemene trend zijn er ook enkele opvallende randverschijnselen. Zo nam de concurrentie op de Belgische markt toe nadat verschillende kleinere spelers zoals Cortal Consors, Keytrade Bank en Deutsche Bank beleggingsfondsen van derde partijen hadden aangeboden tegen fors verminderde aankoopkosten – of lage vaste kosten aanrekenden en zich gingen profileren als discounters. Fortis van zijn kant deed als eerste van de vier grootbanken enkele stapjes in de richting van ‘open architecture’: het aanbieden van fondsen van andere beheerders en emittenten. Voorheen bood de bank, net als de drie grote concurrenten KBC, ING en Dexia, alleen eigen producten aan.
Daarnaast wonnen aandelenfondsen dankzij het recente beursherstel voor het eerst in jaren aan populariteit. Vooral fondsen die zich concentreren op de markten van opkomende landen, waar directe toegang niet vanzelfsprekend is, konden daarvan profiteren. De grootmachten in wording China en India stonden op verlanglijstjes, maar ook het zich herstellende Japan trok gelden aan. De lancering eerder dit jaar van een Turks aandelenfonds door Fortis illustreert die verhoogde interesse.
