Energie- en milieueconoom Aviel Verbruggen van de Universiteit Antwerpen, lid van het klimaatpanel van de Verenigde Naties, is niet mals voor de plannen van de federale regeringsonderhandelaars.
Na Doel 3 en Tihange 2 ligt ook kernreactor Doel 4 stil. Komt onze energiebevoorrading in het gedrang?
AVIEL VERBRUGGEN: Als die drie reactoren niet snel heropgestart worden, dan wel. De vervangcapaciteit is onvoldoende. De gevolgen kunnen drastisch zijn: een groot gebied kan zonder stroom vallen. Ik sluit een herhaling van dertig jaar geleden niet uit. Doel 3 viel toen onvoorzien uit en het ganse land zat zonder stroom.
Zal de energiefactuur stijgen?
VERBRUGGEN: Dat is onvermijdelijk, zeker op lange termijn. Eenvoudigweg omdat we ons huidige systeem op basis van fossiele brandstoffen en nucleaire energie moeten omvormen tot een duurzaam systeem.
Is het te wijten aan een laks veiligheidsbeleid van exploitant Electrabel dat één werknemer een reactor zoals Doel 4 kan saboteren?
VERBRUGGEN: Het gerechtelijk onderzoek moet uitwijzen of het sabotage was. Het kan ook een stomme vergetelheid geweest zijn. Ik denk dat het veiligheidsbeleid strak genoeg is. Onvermijdelijk komen heel veel mensen in zo’n fabriek. Je hebt daar niet altijd controle op.
De federale regeringsonderhandelaars overwegen de bouw van een nieuwe kerncentrale. Is dat het juiste spoor?
VERBRUGGEN: Helemaal niet. Nu investeren in kernenergie is je geld in een vergeetput stoppen. Kijk naar Finland en Frankrijk waar ze nieuwe centrales bouwen: de kosten lopen veel hoger op dan voorzien, en ook de termijnen voor inwerkingtreding worden ruim overschreden. De federale regering moet de wet op de kernuitstap respecteren. Bij bevoorradingsproblemen moeten eerst andere alternatieven worden onderzocht: importeren uit het buitenland, de energie-efficiëntie drastisch verhogen én eindelijk een boost geven aan hernieuwbare energie. Verplicht bijvoorbeeld elke nieuwbouw om twee derde of zelfs drie kwart van de energie zelf te voorzien. De regering weet al tien jaar dat die kernuitstap er zit aan te komen, en toch weigert ze ernstig werk te maken van alternatieven. Mochten de centrales toch langer openblijven, dan moeten de exploitanten wel verplicht worden een volledige verzekering af te sluiten, bijvoorbeeld voor ontruiming. Dat is nu niet het geval.
Rusland dreigt ermee de gas- en oliekraan naar Europa dicht te draaien.
VERBRUGGEN: Rusland zal die kraan heus niet dichtdraaien, ze heeft die inkomsten nodig. Het is wel mogelijk dat Europa beslist om geen Russisch gas en olie meer in te voeren. Dat hoeft geen ramp te zijn. Rusland is vervangbaar. België kan relatief snel veranderen van leverancier.
Paul Cobbaert
‘Nu investeren in kernenergie is je geld in een vergeetput stoppen.’
