In ‘De zoontjesfabriek’ bundelt Ayaan Hirsi Ali haar opstellen over vrouwen, islam en integratie.

Ayaan Hirsi Ali, ‘De zoontjesfabriek’, Uitgeverij Augustus, Amsterdam/Antwerpen, 96 pag., euro 9,95

Ze is in Nederland haast net zo bekend en omstreden als Dyab Abou Jahjah bij ons – maar wel every inch zijn tegenpool. Ayaan Hirsi Ali is in 1969 in Somalië geboren, als dochter van een oppositieleider. Met haar ouders belandt ze in Kenia, waar ze op haar tweeëntwintigste wordt uitgehuwelijkt aan een neef. Ze laat verstek gaan op de huwelijksplechtigheid en zoekt asiel in Nederland. Ze leert Nederlands, komt aan de kost als tolk in abortusklinieken en blijf-van-mijn-lijfhuizen, studeert politicologie en krijgt een baan bij de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de socialistische PvdA. Haar scherpe kritiek op de islamitische gemeenschap komt haar op doodsbedreigingen te staan. Ze duikt een tijdje onder en verrast vriend en vijand door een plaats te accepteren op de Tweede-Kamerlijst van de liberale VVD.

In De zoontjesfabriek probeert Hirsi Ali die overstap te motiveren. Haar inzichten lopen verrassend parallel met die van Pim Fortuyn, die de islam ‘een achterlijke godsdienst’ noemde. ‘Wij moeten de religie structureel terugdringen naar de plaats waar ze hoort: in de moskee en in de privésfeer. Wij moslims zijn geneigd om universele waarden zoals individuele vrijheid en de gelijkheid van man en vrouw te beschouwen als uitsluitend westerse waarden. Dat is verkeerd.’

Hirsi Ali verwijt de PvdA de onderdrukking van vrouwen binnen de islamitische gemeenschap te bagatelliseren. ‘Eigenlijk krijg ik als allochtoon te horen: “U heeft recht op uw eigen achterlijkheid.” (…) De PvdA spant zich met de beste bedoelingen in om moslimvrouwen in een afhankelijke positie te houden.’

De zoontjesfabriek beschrijft indringend het leed van moslimvrouwen, het ‘maagdendogma’, de achterstelling en mishandeling van ‘moslima’s’: ‘Om hun toekomstige functie als zoontjesfabriek zo goed mogelijk te vervullen, wordt meisjes van jongs af aan geleerd zich te schikken. Naar God, vader, broer, familie, clan.’ Het boekje levert een nuttige bijdrage aan het integratiedebat, maar biedt geen antwoord op de vraag waaruit de oplossing van de VVD dan wel zou kunnen bestaan. Hirsi Ali slaagt er niet in het verwijt dat haar transfer is ingegeven door opportunisme te ontzenuwen.

Piet Piryns