De VS moeten vrede en democratie brengen in de wereld, zegt Tom Donnelly. Al het andere is al geprobeerd.
Thomas Donnelly, 50, is specialist in strategie, defensie en nationale veiligheid bij het American Enterprise Institute. (AEI) Hij heeft lang bij het Comité voor Nationale Veiligheid, nu het Committee on Armed Services van het Huis van Afgevaardigden, gewerkt. Hij schrijft geregeld de AEI’s defensiehoofdartikelen, National Security Outlook.
De oorlog tegen het terrorisme is Donnelly’s hoofdzorg, sinds de aanslagen van 11 september.
TOM DONNELLY: Ze zijn daar, de terroristen, ze gedijen in de ‘mislukte staten’: 25.000 man zijn in tien jaar tijd door de opleidingskampen in Afghanistan gegaan. Hoeveel daarvan zijn nog bij Al-Qaeda, en hoe competent zijn die?
Deze kerels hebben het op ons leven gemunt. Kunnen ze geen Amerikanen vermoorden, dan zullen ze Europeanen vermoorden, of gelijk welke blanke, of vrienden en kennissen. Als het maar gewelddadig is en de aandacht trekt: dat is een klassieke strategie. Wat na Irak? Men maakt zich zorgen over de nucleaire ambities van Iran, mensen in de regio vragen zich af welke richting Saudi-Arabië uitgaat. Je hoeft helemaal geen Midden-Oostenexpert te zijn om zorgwekkende dingen te ontdekken in deze regio. En Pakistan? Generaal Musharraf kan morgen weg zijn, vervangen door extremisten met kernwapens.
Europeanen zouden het best werk maken van een politiek voor deze problemen. Is het mogelijk hier aan de zijlijn te blijven staan, hoezeer je dat ook zou wensen? En hoe irritant Amerikaanse arrogantie ook kan zijn?
‘Pax Americana’ is toch een behoorlijk arrogante notie?
DONNELLY: Nu, het is toch al ‘pax’? Het betekende ook al vrede in Europa. Wat de VS willen, is de vrede bewaren waarvan we genieten sinds het Sovjetrijk instortte. Vijftien jaar geleden konden we daar niet van dromen. Maar nu willen we dat zo houden. En zoals we in de Balkan een paar kleine tirannen verhinderd hebben de zaak te verpesten, gaan we dat nu ook niet laten doen door een stel gewelddadige islamisten in een veel ontvlambaarder Midden-Oosten. Die overigens als eerste doel hebben Amerikanen te doden en ons uit de regio te verjagen.
Dat legt ons een stel nieuwe militaire, politieke en strategische keuzes op, waar we ook nog niet mee klaar zijn. En waar we onze vrienden van moeten overtuigen. De Europeanen bijvoorbeeld. Het is begrijpelijk dat die even slikken als wij beslissen dat we de politieke orde in de islamitische wereld en het Midden-Oosten gaan herconfigureren. Dat is een heel werk en het succes ervan is niet overal gegarandeerd. Misschien draait dat uit op een onvermijdelijke scheiding tussen ons en de Europeanen. Dat is het einde van de wereld ook weer niet. Het zal gevolgen hebben, voor de VN, voor de NAVO, en zeker ook voor de EU. Want er zijn veel Europeanen die de EU niet als tegenwicht voor de VS wensen, en liever de oude strategische samenwerking zagen voortduren.
