De Europese staalreus Newco brengt de Vlaamse en Waalse staalbedrijven onder één dak. Dat belooft wat!
In Marcinelle en Marchienne-au-Pont legden de staalarbeiders spontaan het werk neer. De toekomst van de Charleroise poot van Cockerill Sambre loopt gevaar. In Zelzate kreeg de ondernemingsraad van Sidmar de garantie dat het 40 miljard frank zware investeringsprogramma doorgaat. De vorming van de nieuwe Europese staalgigant – voorlopig met de naam Newco – dreigt het land met een nieuw communautair probleem op te zadelen. De Waalse socialisten worden zenuwachtig. Hun staal is heilig. Ze kunnen zich niet voorstellen dat de walserijen in Charleroi sluiten terwijl Zelzate verder floreert. Wallonië is de staalstrijd van de jaren zeventig en tachtig, die het land honderden miljarden frank heeft gekost, niet vergeten.
De Franse staalgroep Usinor neemt het Luxemburgse Arbed en het Spaanse Aceralia over. Daardoor ontstaat de grootste staalgroep ter wereld, met bedrijven in België, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland, Spanje, de Verenigde Staten, Brazilië, Thailand en Korea. De groep, die tegen de herfst vorm gekregen moet hebben (naar Luxemburgs recht, want de Europese Unie slaagt er nu al twintig jaar niet in een statuut van Europese onderneming uit te werken) presenteert indrukwekkende cijfers: 240 miljard frank beurswaarde, 110.000 werknemers, 45 miljoen ton staal, 1200 miljard frank omzet.
Het haast cynische gevolg van de operatie is dat de Vlaamse en Waalse staalbedrijven in één concern samenkomen. Sidmar-Zelzate en zijn dochter ALZ in Genk behoren tot Arbed. Het Waalse Gewest verkocht twee jaar geleden zijn Cockerill Sambre, met vestigingen in Luik en in de streek van Charleroi, aan Usinor.
Het breekt Wallonië op dat de Vlaamse overheid na de Luxemburgse staat de belangrijkste aandeelhouder wordt van de Europese groep. De Vlaamse overheidsholding Gimvindus krijgt immers voor zijn participatie in Sidmar (27,8 procent) en ALZ (33,5 procent) een belang van vier procent in Newco. En een zetel in de raad van bestuur.
MEEVALLER VOOR VLAANDEREN
De fusie is een financiële meevaller voor Vlaanderen. Usinor koopt Arbed 64 procent duurder dan de beurskoers. Wat veel zegt over de waarderingsgekte van de beursspelers, die ondanks de technologiecrash zich blijven vergapen aan de nieuwe economie. De ondergewaardeerde Gimvindus-participatie in Sidmar en ALZ klimt daarmee naar tien miljard frank. En de koersen stijgen, want de beurzen zijn zeer ingenomen met de concentratie. Totnogtoe kon Vlaanderen die eigendom moeilijk verzilveren, maar in de gefuseerde groep, die voor 75 procent over de beurzen versnipperd ligt, is dat eenvoudig.
De liberale minister van Economie Dirk Van Mechelen gaf wel al te kennen dat Vlaanderen een bonafide aandeelhouder wil zijn die stabiliteit helpt creëren. De Vlaamse overheid speelt dus voor industrieel, wat haaks staat op haar privatiseringsbeleid. Verleden week verkocht zij het overheidsbedrijf Telenet, inbegrepen een deel van het televisie- en telefoonkabelnet van de intercommunales, aan het Amerikaanse communicatiebedrijf Callahan. En ondanks alle moeilijkheden en tegenslagen wil ze de overheidsholding Gimv verder privatiseren via de beurs. Of zou Dirk Van Mechelen Newco alleen meebesturen tot hij er zeker van is dat Zelzate en Genk een gelukkige toekomst wacht?
De fusie van de drie staalgroepen houdt grote synergie-effecten in, wat neerkomt op herstructureringen, sluiting van bedrijven en afvloeiingen van personeel. Het doel van Newco is niet meer staal te walsen – dat is er nu al te veel en de sterke staalconjunctuur van 2000 is voorbij – maar het goedkoper te produceren. Het gaat om aandeelhouderswinst, verhoging van de rendabiliteit door kostenbesparing. Die moet over een paar jaar al 12 miljard frank bedragen en daarna 30 miljard frank per jaar.
De Franse Usinor-baas Francis Mer herstructureert met krachtige hand maar zonder sociale bloedbaden. Zijn aankondiging dat Usinor/Newco de productielijn van Charleroi niet meer nodig heeft, koppelde hij aan de belofte dat niemand ontslagen wordt zonder uitzicht op een nieuwe baan. Niettemin zet ze het bekken van Charleroi tegen Luik op, als voorbode van een ruimere Waals-Vlaamse twist.
Ook de Mechelse veiligheidsschepen John Cordier zit met een nieuw probleem. In Newco zal er ongetwijfeld geen plaats zijn voor de financiële Sidmar-dochter Finindus, met randparticipaties zoals de elf procent in het Telinfo van Cordier.
G.D.
