‘Natuurlijk mag een onafhankelijk Vlaanderen niet bij de EU’

Midden jaren 1990 stond Jorge Buxadé op een Francofascistische lijst. 'Ik dacht toen het juiste te doen.' © Ilia Lavrysen

Over de Catalaanse kwestie staan de rechts-radicale nationalisten van Vox en de N-VA lijnrecht tegenover elkaar. En toch is Jorge Buxadé een Europese fractiegenoot van Geert Bourgeois. ‘Er is maar één dictatuur: die van het separatisme.’

España Viva. Het rood-gele polsbandje van Europees Parlementslid Jorge Buxadé liegt er niet om. De unionistische Vox-partij doet er alles aan om de grandeur van het ‘wakkere’ Spanje in de verf te zetten. Tegen het linkse Spanje, maar ook tegen afscheidingsbewegingen zoals die in Catalonië.

De radicaal-rechtse Vox-politici maken sinds kort deel uit van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR), de fractie binnen het Europees Parlement waarin ook de N-VA zit. N-VA-lijsttrekker Geert Bourgeois had het knap lastig om uit te leggen waarom zijn partij in een groep zit met de fervente anti-catalanisten. De gewezen Vlaamse minister-president vond er niets beter op dan Vox te vergelijken met een ‘zatte nonkel bij wie je een beetje de andere kant opkijkt’.

Kende u die vergelijking van Geert Bourgeois?

Jorge Buxadé: Nee. Ik heb nochtans nog nooit een pintje met hem gedronken. Hij weet dus niet of ik snel dronken word of niet. (glimlacht) Maar het is onzin. En dat is net het probleem: ze weten niet wat Vox is. Gelukkig hebben we nu vijf jaar de tijd om duidelijk te maken waar we voor staan. Zo weet ik dat we binnen de ECR hetzelfde denken over een federale Europese Unie, want die willen we niet.

Hebt u al met iemand van de N-VA gesproken?

Buxadé: We hebben elkaar begroet, maar nog niet gesproken, zeker niet over Catalonië. Bij onze toetreding tot de ECR hebben we duidelijk gemaakt dat we nooit zouden aanvaarden dat een partij in de fractie interne Spaanse kwesties zou bediscussiëren. Zoals wij ook geen uitspraken doen over de Belgische politiek, uit respect voor België. Tot nu toe heeft iedereen zich aan die afspraak gehouden. Maar ik betreur dat de gevestigde Spaanse partijen als de PSOE en de Partido Popular (PP) de N-VA nog niet diets hebben kunnen maken wat er echt gaande is in Spanje.

Laat me raden: u vindt niet dat de gevangengenomen Catalaanse politici politieke gevangenen zijn?

Buxadé: Uiteraard niet. Ze hebben met hun rebellie ernstige misdrijven tegen de Grondwet gepleegd. Bovendien hebben ze publiek geld gebruikt om een illegaal referendum te betalen in een poging de natie te vernietigen.

De gewezen Catalaanse viceminister-president Oriol Junqueras hangt een straf van 25 jaar boven het hoofd. Is dat niet overdreven?

Buxadé: Het is zelfs weinig. Wij vragen zwaardere straffen, want we vinden dat hij en de anderen deel uitmaken van een criminele organisatie.

Wat denkt u van de manier waarop België omging met de gevluchte Catalaanse minister-president Carles Puigdemont?

Buxadé: Dat interesseert me niet. Wat me wel aangaat, is hoe België Spanje heeft behandeld. Binnen Europa geldt de afspraak dat we gerechtelijke uitspraken respecteren. Dat heeft België niet gedaan. Puigdemont hoort nochtans maar op één plek thuis: voor het gerecht. Bovendien heeft hij zich laf opgesteld door te vluchten. Terwijl zijn bendeleden in een Spaanse cel zitten, kuiert hij door de Belgische straten.

N-VA-voorzitter Bart De Wever heeft zich al twee nieuwjaarstoespraken op een rij gericht tot Spanje. ‘Laat ze vrij’, klonk het telkens over de gevangenen.

Buxadé: Dat hij eens – op eigen kosten – naar Barcelona komt en ziet hoe de kinderen eraan toe zijn die niet in het Spaans mogen studeren. Dat hij de culturele apartheid ziet die geldt voor elke Catalaan die zich ook Spaans voelt. Dan zal hij volgende keer misschien roepen: ‘Separatisten, laat de Catalanen vrij!’

Op een bepaald moment trok Spanje de diplomatieke status van een Vlaams diplomaat in vanwege enkele uitspraken van gewezen Vlaams Parlementsvoorzitter Jan Peumans. Gaat het allemaal niet wat ver?

Buxadé: De Spaanse regering is zelfs te zwak geweest. Peumans heeft het conflict aangewakkerd, niet andersom.

Wat voelt u wanneer u door de straten van Catalonië wandelt en de onafhankelijkheidsvlaggen aan de balkons ziet?

Buxadé: Bij privéwoningen betreur ik dat. Bij publieke instellingen is het een ander paar mouwen. Dat is een vorm van agressie tegen de vrijheid en tegen het politieke pluralisme.

Volgens Vox heeft de EU het separatisme aangewakkerd. Hoezo?

Buxadé: Er zijn twee bewegingen die contradictorisch lijken, maar nauw verweven zijn. Enerzijds zij die de natiestaat willen kapotmaken door macht te verschuiven naar hogere overheden, anderzijds zij die de natiestaat van binnenuit willen kapotmaken. Daardoor zijn er in heel wat landen banden tussen separatistische en linkse partijen.

Geeft u eens een voorbeeld.

Buxadé: In Barcelona werkte Puigdemont samen met de anarchisten van de CUP. Het Catalaanse separatisme is agressief. Elke dag heerst er geweld in de straten. De mensen van de CUP fungeren als stoottroepen. Het zijn lui die beledigen, die stenen gooien. Ik ben er zelf al slachtoffer van geworden, terwijl ik ook Catalaan ben.

Politicoloog Bart Maddens (KUL) schreef in De Standaard dat Vox terug wil naar het España una, grande y libre van dictator Francisco Franco, die in 1975 stierf.

Buxadé: Ik ben zeker dat die politicoloog een verstandig man is, maar van Vox weet hij niet veel. Ik was drie maanden oud toen Franco stierf. Ik ken maar één dictatuur: die van het separatisme.

Als ik naar een stadsdienst van Barcelona ga, krijg ik alle formulieren in het Catalaans. Ik moet een uur in de rij staan als ik ze in het Spaans wil. Wanneer ik de publieke Catalaanse tv-zender bekijk, hoor ik geen enkel Spaans woord, terwijl de meerderheid van Catalonië Spaanstalig is.

Het Franco-verleden ligt nog heel gevoelig in Spanje.

Buxadé: Helemaal niet. De enigen die een moeilijke verhouding hebben met Franco, zijn de extreemlinksen. Ze zijn die tijd nog altijd niet te boven. De meerderheid van Spanje gaat er onbekommerd mee om.

Op een moment dat er honderden illegale migranten aan land komen, dat er miljoenen werklozen zijn, dat bedrijven failliet gaan en er een Catalaanse staatsgreep plaatsvindt, begint premier Pedro Sánchez (PSOE) over het verplaatsen van de graftombe van Franco. Het enige wat hij daarmee bereikt, is dat er telkens meer Spanjaarden het graf bezoeken.

De Belgisch-Spaanse historicus Vincent Scheltiens (UA) rakelde in De Morgen uw verleden bij de falangistische beweging op. Klopt het dat u in 1995 en 1996 op zo’n lijst stond?

Buxadé: Ja. (schouderophalend) Het was een etappe in mijn leven. Ik dacht in de jaren negentig dat ik het juiste deed, zoals ik dat ook nu denk te doen.

Wat is het verschil tussen Vox en de falangisten?

Buxadé: Er zijn er enorm veel. Ik zou twee uur lang kunnen volpraten.

Ik heb tijd.

Buxadé: (aarzelt) Vox is geen normale partij. Het is een reactie van onderuit tegen links en tegen het separatisme. Die andere partij denkt meer vanuit de staat.

Iets anders dan. Ik las ergens dat u feministen ‘lelijk’ vindt. Hoezo?

Buxadé: Ik bedoelde dat ze vanbinnen lelijk zijn. Ik vind het niet kunnen dat het feminisme ons voorschrijft hoe we ons moeten gedragen. Ze zeggen tegen de meisjes hoe ze zich moeten kleden en hoe ze moeten denken. Dat is lelijk. Als politici moeten we ons zo weinig mogelijk moeien met privélevens.

Tegelijk kant u zich hevig tegen abortus.

Buxadé: Ik vind niet dat we abortus moeten verbieden, maar het leven moet wel boven alles staan. Al was het maar opdat de grote bedrijven niet langer de dalende Europese vruchtbaarheid als excuus inroepen om migranten als werkkrachten naar hier te halen.

Ten slotte: zou een onafhankelijk Vlaanderen lid mogen worden van de EU?

Buxadé: Natuurlijk niet. Zodra een regio zich afsplitst van een EU-lidstaat mag de EU geen toetredingsgesprekken opstarten met dat afgescheurde deel. Dat geldt voor Schotland en Catalonië, maar ook voor Vlaanderen. Dat is toch de logica zelve?

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content