Wat velen vreesden, is gebeurd. Krantenmagnaat Rupert Murdoch, die in december 2007 Dow Jones & Co overnam (waartoe The Wall Street Journal behoort), heeft Marcus Brauchli, de hoofdredacteur van die Amerikaanse zakenkrant, op een zijspoor gezet. Murdoch vond dat de veranderingen die hij wil doorvoeren niet ‘snel genoeg’ verliepen. Brauchli zag zich na de overname als een ‘bemiddelaar’ tussen de eisen van de nieuwe eigenaar en de oude tradities van The Wall Street Journal. Maar hij werd vermalen.

Voor Murdoch ging eind vorig jaar een droom in vervulling. Zijn bedrijf News Corporation kocht Dow Jones voor 5,16 miljard dollar waarmee hij de felbegeerde The Wall Street Journal in handen kreeg. Murdoch liet meteen een penthouse bouwen aan Fifth Avenue tegenover het Central Park. Het kwam als een luchtkasteeltje op een bestaand appartementencomplex. Murdoch was gekomen om te blijven. Hij wilde met The Wall Street Journal zijn stempel drukken op de Amerikaanse mediamarkt en The New York Times direct concurrentie aandoen.

Het ontbrak Murdoch en de directie van News Corporation niet aan plannen. Hij vond dat The Wall Street Journal te lange artikelen publiceert die bovendien te droog zijn opgeschreven. De krant moest ‘sexy’ worden, bondiger en meer gericht op nieuws dan op achtergrond. Hij bezocht de redactie van The Wall Street Journal en sprak de journalisten toe op een doos met printpapier. De ‘oekaze’ van de baas was duidelijk.

Die visie stuitte echter op de oude tradities van The Wall Street Journal, die een scherpe scheiding kent tussen de nieuwspagina’s en de opinieartikelen.

De newsdesk is vooral degelijk en journalisten krijgen soms maanden de tijd om een onderwerp uit te spitten. Het resultaat is dan een artikel dat begint op de voorpagina en binnen in de krant doorleest, soms een pagina lang. Alles wat in The Wall Street Journal komt, wordt drie keer gecontroleerd. Er is een heel filtersysteem om fouten, zoals The New York Times die weleens maakt, te voorkomen. Zo publiceerde The New York Times enkele keren necrologie-en van mensen die nog leefden. Murdoch vond The Wall Street Journal echter ’té traag en stoffig’. Artikelen in de krant zouden volgens een van zijn acolieten een ‘draagtijd van een lama’ hebben. Die draagtijd is een jaar.

Brauchli zocht het compromis tussen beide. Hij sleutelde wat aan de voorpagina’s, liet artikelen sterker inkorten en probeerde het nieuws naar voren te halen. Hij wilde het DNA van de krant ‘niet opsluiten in een korset’. Maar Murdoch en zijn rechterhand bij Dow Jones, uitgever Robert Thompson, vonden dat de hervorming sneller moest gaan. Een ongedurige Murdoch zei dat de echte concurrent van The Wall Street Journal de factor ’tijd’ was. Hij vond de artikelen nog te lang en de voorpagina te warrig, vooral met het grijze blok ‘kort nieuws’ met doorverwijzingen. Vorige week werd Brauchli op het matje geroepen. Hij kreeg te horen dat Murdoch een hoofdredacteur van eigen keus wil.

Het was al langer duidelijk dat Brauchli tussen wal en schip zat. Hij werd door Murdoch en zijn mannen al lange tijd omzeild. Zo besloot de uitgever van The Wall Street Journal dat de Amerikaanse editie in dezelfde vorm in het Verenigd Koninkrijk werd uitgegeven. Brauchli wist van niets. Hij kwam er pas achter toen hij in New Jersey een bezoek bracht aan de drukkerij van de krant en voor het eerst de Britse editie zag.

Brauchli is mogelijk niet het laatste slachtoffer. Ook de opiniepagina’s van The Wall Street Journal kunnen gevaar lopen. Nu zijn de hoofdartikelen van de krant traditioneel vrije- marktgericht en politiek centrumrechts. Murdoch zal er niet veel moeite mee hebben. Wel kan er een botsing komen over China. De opiniepagina van The Wall Street Journal neemt het dezer dagen sterk op voor Tibet en is kritisch over China. Murdoch is een grote vriend van de regering in Peking en heeft voor tientallen miljarden belangen in de Chinese media. In het verleden heeft hij in zijn media-imperium iedereen gekortwiekt die China op de korrel nam. De hoofdredacteur van de opniepagina’s, Paul Gigot, heeft echter een sterke positie en beschikt over een uitgebouwd netwerk in politiek Amerika.

Bij de overname van de krant werd er een ‘speciaal comité’ opgericht om de ‘integriteit’ van The Wall Street Journal te beschermen tegen kuren van de nieuwe eigenaar. Dat comité staat erbij en kijkt ernaar. Murdoch heeft zijn eerste slag geslagen.

MARCUS BRAUCHLI

Leeftijd 46 jaar

Studeerde aan Columbia University in New York

Trad op 22-jarige leeftijd in dienst van de The Wall Street Journal.

Hij werkte als buitenlands correspondent en als hoofd kopijredactie die alle stukken redigeert en controleert.

Hij trad in mei 2007 aan als hoofdredacteur van The Wall Street Journal en volgde Paul Steiger op die deze functie bekleedde sinds 1991.

Hij blijft in dienst als ‘consultant voor Azië’ bij News Corporation, het mediabedrijf van Rupert Murdoch.

Hij is getrouwd met Maggie Farley, correspondente van de Los Angeles Times. Het koppel heeft twee kinderen.

Derk Jan Eppink