JA

Opgetekend door Gerry Meeuwssen

Luc De Vos

‘Wij zijn lid van een club, de Verenigde Naties. Die club heeft regels. Als een bepaald land het voortouw neemt in een kwestie, kan het zijn plannen voorleggen aan de Verenigde Naties. Als die hun fiat geven, kunnen ze aan de andere leden vragen om het betrokken land in die kwestie militair, logistiek, politiek, diplomatiek of moreel te steunen. In zekere mate toch. Ze zullen geen onmogelijke zaken eisen. Als de VN aan België vraagt om ondersteuning te bieden aan de Amerikaanse militaire campagne in Irak, kan ik me gewoon niet inbeelden dat we niet zouden ingaan op die vraag. We kunnen ons dat niet permitteren. Zo eenvoudig is dat. Veel internationale afspraken zijn in België wettelijk vastgelegd. Als wij weigeren bij te springen, overtreden we dus onze eigen wetten. Voor we hulp kunnen weigeren, moeten we die wetten dus eerst al veranderen.

Sommigen zeggen dat er een oliegeurtje aan deze oorlog hangt, en dat we daarom niet mogen meedoen. Zij vergeten dat de olie uit de Golfregio voor Europa en Japan in feite belangrijker is dan voor de VS. De Fransen zijn er altijd voor uitgekomen dat ‘de belangen van het eigen land primeren’. Wij durven dat blijkbaar niet te zeggen. Maar tot nader order zijn ook wij afhankelijk van olie uit het Midden-Oosten. En als de Iraakse president Saddam Hoessein over massavernietigingswapens beschikt, kan hij via chantage heel die regio – en ook het Westen – naar zijn hand zetten. Met vanzelfsprekende gevolgen.

Als de VS zonder VN-mandaat aanvalt, verandert de situatie. Dan speelt alleen onze emotionele band met de VS, die er is omdat zij ons destijds hebben bevrijd. Of moeten we rekening houden met de economische gevolgen. Amerikaanse bedrijfsleiders zullen wel twee keer nadenken voor ze investeren in een land dat niet loyaal is aan hun vaderland. Velen onderschatten die patriottische factor.

In België heerst bij veel mensen blijkbaar meer emotionaliteit dan rationaliteit. Op die manier zouden ze zich op de duur uit alle internationale organisaties terugtrekken. Mij goed, als dat democratisch beslist wordt. Maar dan moeten we ook de politieke en economische gevolgen dragen.’

NEE

Ludo De Brabander

‘De nakende oorlog tegen Irak is een agressieve oorlog, die niets met internationaal recht te maken heeft. Er zijn genoeg rechtsgronden om ons afzijdig te houden. België hoeft zich niet te mengen in een oorlog die de instabiliteit van het Midden-Oosten over de hele wereld zou kunnen verspreiden.

Als klein land kunnen we de Verenigde Staten natuurlijk geen tegenwicht bieden. Wel kunnen we een voorbeeldfunctie vervullen, door elementaire principes te handhaven. Zo kunnen we de VS wijzen op de gevaarlijke gevolgen van hun buitenlandse beleid. Onze politici moeten daarvoor het nodige politieke lef durven te tonen. België hoeft daarmee zelfs niet alleen te staan. Duitsland weigert openlijk elke deelname aan de oorlog. In het Midden-Oosten zijn er landen die op een duidelijk signaal tégen de oorlog wachten. Afzonderlijk durft geen enkel land zich tegen de Amerikaanse willekeur te verzetten. De Europese landen, die over een diplomatiek steviger positie beschikken, moeten het voorbeeld geven.

Want deze oorlog draait niet om massavernietigingswapens. Het gaat alleen om een regime change, een al lang aangekondigde machtswissel in Bagdad, die de Amerikanen moet toelaten de macht van de OPEC te breken en hun olietoevoer veilig te stellen. Aan dat soort politiek hoeft België zich niet mee schuldig te maken.

Als we blijven vasthouden aan ons bondgenootschap met de Verenigde Staten, zullen we ons nog vaak medeplichtig maken aan inbreuken op het internationale recht. De Amerikanen gebruiken dat internationale recht alleen als het hen uitkomt. Misschien moeten we ons bondgenootschap met de VS – en meteen ook ons lidmaatschap van de NAVO – eens herbekijken. Het slaafs volgen van de Amerikanen levert op lange termijn meer nadelen dan voordelen op. Als we naar hun pijpen blijven dansen, krijgen we over twintig jaar een wereldsysteem van één supermacht – de VS – met alleen maar satellietstaten.

Het klassieke argument dat ‘zij ons destijds zijn komen bevrijden’ is niet eeuwig van tel. We moeten rekening houden met de factoren van vandaag. Niet met die uit het verleden.’

‘Ook wij zijn afhankelijk van olie uit het Midden-Oosten.’

‘België kan een voorbeeldfunctie vervullen.’