Boeiende wetenschappelijke publicaties kunnen voor opname in deze rubriek naar de auteur worden gestuurd.
UIT HET NIEUWS
Genen kunnen de eiwitten waarvan ze de informatie bevatten, in min of meerdere mate produceren. Ongebreidelde (of minimale) productie is meestal geen optie, omdat dit kan leiden tot de ontregeling van de activiteit in een cel. Het is bekend dat een ontregeld expressiepatroon van genen aan de basis kan liggen van kwaadaardige processen zoals het ontstaan van kanker.
Recente ontwikkelingen in de moleculaire biologie maken het mogelijk om van duizenden genen tegelijk de mate waarin ze eiwitten produceren (het expressieniveau) te meten. Dat kan onder meer met zogenaamde microroosters. Die leveren vrij snel een grote hoeveelheid gegevens op, waarvan gebruik kan worden gemaakt om een sluitende diagnose over bijvoorbeeld leukemie te stellen.
Frank De Smet en zijn collega’s van het Departement Elektrotechniek aan de KU Leuven specialiseren zich in zulke microroosters, blijkt uit hun publicaties in vakbladen als BioInformatics en de Journal of Biological Systems.
De roosters zijn echter nog niet perfect. Het is bijvoorbeeld essentieel dat er voor de meting een zuivere selectie van kwaadaardige cellen gebruikt wordt, anders komen er dubbelzinnige resultaten. Kwaadaardige cellen vertonen evenmin altijd hetzelfde gedrag. Er is ook nog te weinig bekend over de precieze relatie tussen het expressieniveau van een gen en de hoeveelheid eiwit die daaruit voortvloeit.
Tot slot is de techniek momenteel te duur om op grote schaal in de klinische praktijk te worden toegepast. Blijven voortwerken dus.
Huisdieren hebben is gezond. Voor wie daar nog niet overtuigd van was, zijn er nu de resultaten van een grote enquête waarover Guido Sermeus verslag heeft uitgebracht in Test Gezondheid. Bijna 60 procent van de ondervraagde Belgen gaf toe dat ze meer bewogen omdat ze een dier in huis hadden, en meer dan 30 procent vond dat het dier hun ‘fysiek welzijn’ verbeterde. Slechts 6 procent kreeg te maken met een ziekte uitgelokt door huisdieren. In 4 procent van de gevallen hadden de dieren ooit iemand aangevallen.
Het energieverbruik in Vlaanderen is beduidend hoger dan in andere Europese landen, en blijft stijgen. Dat stelt Jan Kretzschmar van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek in het blad Leefmilieu. Inzake energiebesparing heeft tot dusver alleen de industrie merkbare inspanningen geleverd, terwijl er in bijvoorbeeld huishoudens of de transportsector nauwelijks verbetering is. Een belangrijk gevolg is dat de uitstoot van broeikasgassen blijft stijgen, terwijl die eigenlijk zou moeten dalen. Hernieuwbare energiebronnen zouden hoogstens 9 procent van de toekomstige elektriciteitsbehoeften kunnen leveren.
Prikongevallen komen vaak voor in ziekenhuizen en kunnen een infectie met microben uitlokken. Guido Moens en zijn collega’s van de Externe Dienst voor Bescherming en Preventie op het Werk rapporteerden in het Tijdschrift voor Geneeskunde dat het aantal prikongevallen in een groot Vlaams ziekenhuis als gevolg van een intensieve preventiecampagne vanaf 1996 is gedaald. Op jaarbasis ging het om een vermindering met 67 ongevallen.
Samengesteld door Dirk Draulans
