De veroordeling van zijn zakenvriend Cesare Previti brengt Silvio Berlusconi in het nauw.
De dag dat hij zou worden veroordeeld, ging Cesare Previti met vrouw en kinderen lunchen in Il Bolognese, het door politici gefrequenteerde restaurant bij hem om de hoek, waar hij zich anders niet zo vaak liet zien. Ook laat die avond, toen het verdict uit Milaan kwam en hij zich tot elf jaar cel veroordeeld wist wegens omkoping van twee rechters, bleef de advocaat en boezemvriend van Silvio Berlusconi strijdlustig. Via een communiqué deelde hij de perslui die bij z’n Romeinse kantoor waren samengestroomd mee dat hij zichzelf beschouwt als het slachtoffer van een ‘politiek proces’ en dat hij de strijd zou voortzetten – in beroep zou gaan dus.
Ook eerste minister Berlusconi was verontwaardigd over de uitspraak en wees er nogmaals op dat het gerecht dringend moet worden hervormd, ‘in het belang van het land’. Daarmee haalde hij zich de woede van de Hoge Raad van de Magistratuur op de hals, die vond dat de rechters waren beledigd in hun ‘eer en onpartijdigheid’.
Berlusconi ligt al sinds de start van de operatie Schone Handen goed tien jaar geleden op ramkoers met de Italiaanse justitie, maar dit was ongetwijfeld een van de ernstigste aanvaringen tot nu toe.
Drie jaar en achtentachtig zittingen had de correctionele rechtbank in Milaan nodig om op 29 april tot een uitspraak te komen in het dubbelproces Imi-Sir en Mondadori. Daarop stond Cesare Previti samen met onder anderen twee collega’s-advocaten en drie rechters terecht op beschuldiging van omkoping – hetzij als ‘gever’, hetzij als ‘ontvanger’ van steekpenningen. Op één rechter na werd iedereen schuldig bevonden.
Vooral de zaak-Mondadori heeft het dubbelproces tot een barometer gemaakt voor de gespannen verhoudingen tussen de regering-Berlusconi en de rechterlijke macht. Eind de jaren tachtig, begin de jaren negentig waren Silvio Berlusconi (Fininvest) en Carlo De Benedetti (Olivetti) verwikkeld in een hevige strijd om de controle over Mondadori, de grootste uitgeversgroep van het land. Nadat een rechter in eerste aanleg De Benedetti als rechtmatige nieuwe eigenaar had aangewezen, veegde rechter Vittorio Metta in hoger beroep al diens argumenten van tafel en kreeg Fininvest plots Mondadori in de schoot geworpen. Die wonderbaarlijke ommekeer had Berlusconi te danken aan Cesare Previti, die als advocaat van Fininvest rechter Metta via buitenlandse rekeningen 335.000 euro rijker had gemaakt.
Previti stond in die jaren bekend als ‘ il signore delle sentenze’(de heer van de vonnissen), de advocaat die zich op zijn champagne-met-kreeftfeestjes geregeld terugtrok in een apartje om een van zijn gasten, meestal een rechter, een goedgevulde enveloppe te overhandigen. Dat leidde tot uitzonderlijke resultaten voor zijn cliënten, onder wie dus de huidige eerste minister van Italië.
Diens dankbaarheid kent geen grenzen. Werkelijk alles heeft Berlusconi geprobeerd om Previti uit de klauwen van de Milanese rechters te halen. Er kwam zelfs een ‘op maat geschreven’ wet om de overplaatsing van het proces naar een andere rechtbank mogelijk te maken. Maar Previti’s zeven verzoeken werden één voor één afgewezen.
Als hij in hoger beroep opnieuw wordt veroordeeld en dan naar het hof van cassatie stapt, kan het uiteindelijke verdict nog twee jaar op zich laten wachten. Zolang blijft hij op vrije voeten.
Berlusconi kan zich voorlopig weer op het regeringswerk concentreren. Op de agenda staat onder andere de goedkeuring van een wet die de parlementsleden opnieuw volledige immuniteit moet schenken.
Joost Albers
