De vraag naar penisverlengingen swingt de pan uit. Veruit de meeste ontevreden mannen hebben nochtans een normaal lid, zegt Piet Hoebeke, uroloog van UZ Gent.

Alleen al in het universitair ziekenhuis in Gent dienen zich jaarlijks zo’n 100 mannen aan die hun penis willen laten verlengen. Nadat hij ze heeft gerustgesteld, stuurt Piet Hoebeke de meesten van hen terug naar huis. ‘De vraag is geëxplodeerd, vooral bij overigens gezonde mannen. Aangeboren micropenissen (korter dan 3 centimeter) zijn namelijk uitermate zeldzaam. Penisverlengingen worden dan ook zeer uitzonderlijk uitgevoerd.’

De ingreep zelf heeft overigens weinig om het lijf: er wordt een ligamentje doorgeknipt aan de basis van de penis, zodat die lager komt en langer lijkt. ‘De bobbel in de broek lijkt daardoor wel minder’ stelt Hoebeke, die erop wijst dat sommige mannen met die vraag komen. ‘Met een foto van Tom Boonen in spannende sportbroek bijvoorbeeld.’ Soms wordt wat vetweefsel uit de schaamstreek verwijderd. Vermageren helpt ook altijd, althans bij zwaarlijvige mannen. Echt verlengen kan men een penis uiteraard niet. Hem langer doen lijken door het lid wat meer naar buiten te brengen, is de enige mogelijkheid. Slechts de helft van wie uiteindelijk toch onder het mes gaat, keert tevreden naar huis.

Schoenmaat

De penislengte wordt beïnvloed door het ras: Aziaten hebben de kleinste, gemiddeld 9 tot 10 centimeter, en zwarten met gemiddeld 14 centimeter de grootste. Het Kaukasische ras zit daar met gemiddeld 12 centimeter tussenin. ‘Dit zijn natuurlijk gemiddelden’, benadrukt Hoebeke. Ook de lichaamslengte speelt een rol: hoe langer de man, hoe groter de kans dat zijn penis lang is. Wetenschappers hebben allerlei correlaties gezocht die de penislengte kunnen voorspellen. Het idee dat grote voeten ook een langere penis beloven, bleek een fabeltje. ‘Het is wel zo dat grote voeten meer voorkomen bij lange mannen en lange mannen meer kans hebben op een langere penis. Maar tussen penis en schoenmaat bestaat geen direct verband.’ Evenmin voor de neus: een lange neus vertelt niets over de penislengte. Er is wel een correlatie gevonden met de vingerlengte. Hoebeke: ‘Hoe langer de vingers, hoe groter de kans op een langere penis.’

Alle primaten, de primitieve mens incluis, hebben een protectiemechanisme waarbij ze de genitaliën in slappe toestand naar binnen kunnen trekken (de Dartosreflex). Restanten van die spieren zijn nog altijd rudimentair aanwezig, bij de ene man al wat meer dan bij de andere. Piet Hoebeke: ‘Dat op zich wekt de verkeerde indruk van een heel kleine penis. Bovendien kijken mannen vanuit een verkeerde hoek naar hun penis.’

Een penis kan worden gemeten in slappe en in gestrekte toestand. In slappe toestand wordt een meetlat langs de penis gehouden. Nauwkeuriger zijn de metingen in gestrekte toestand: de penis wordt vastgenomen bij de eikel en zo hard mogelijk vooruit getrokken; vervolgens meet men vanaf het schaambeen tot de top van de eikel met een speciaal voor dit doel ontworpen toestelletje. ‘Deze methode, de stretched penile length, is de meest gangbare en betrouwbare.’

Exposure

‘Een van de redenen van de toenemende ongerustheid is de verhoogde exposure’, meent uroloog Hoebeke. De helft van de mannen die een penisverlenging vragen, zijn ooit gekwetst geweest door een opmerking over hun geslacht. In tegenstelling tot vroeger zien meer mannen elkaar naakt: in kleed- en doucheruimtes in de sportclub bijvoorbeeld. Bovendien is er minder schroom, zodat een opmerking gauw gemaakt is. Een opmerking van een vrouw is nefast. Hoebeke: ‘Ik zeg altijd tegen mijn vrouwelijke studenten: “Zeg nooit tegen een man dat hij een kleine penis heeft; denk het alleen maar. “‘

Een tweede reden voor de toenemende frustratie is het internet. Mannen vergelijken zich met de mannen die ze tegenkomen op dubieuze sites van het wereldwijde web. Hoebeke: ‘De mannen die te zien zijn op pornosites zijn groter dan gemiddeld geschapen.’ Nog een reden is de toegenomen zwaarlijvigheid: ‘Het mannelijk lid verdwijnt voor een stuk in een dikke buik.’

Afwijkingen

Vanaf het begin van de vorige eeuw hebben wetenschappers penissen gemeten. Vergelijkingen tussen deze studies wekken alvast de indruk dat de gemiddelde lengte afneemt. Hoebeke: ‘Onderzoekers kwamen in 1942 nog tot een gemiddelde penislengte van 14,2 centimeter. Studiewerk uit 1948 kwam tot een stretched penile length van gemiddeld 16,7 centimeter. De meest recente studie, in 2001 uitgevoerd bij 3300 Italianen tussen 17 en 19 jaar, komt tot een gemiddelde van 12,5 centimeter.’ Dat duidt op een neerwaartse trend, al is die afname totnogtoe onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. ‘Maar toch, de gemiddelde lichaamslengte is in dezelfde periode sterk toegenomen, dus verwacht je een toename in penislengte.’

Een aantal wetenschappers zoekt hiervoor een verklaring in het bezoedelde leefmilieu, zo ook Piet Hoebeke: ‘Er komen meer en meer vrouwelijke hormonen in het milieu terecht, naast allerlei chemicaliën die de menselijke geslachtshormoonsystemen verstoren, zoals dioxines en PCB’s, de zogenaamde hormoonverstoorders.’ Niet alleen vissen en vogels vervrouwelijken onder invloed van de hormonale pollutie, ook de mens leeft op een chemisch sluikstort. ‘We vermoeden dat het mannelijke lid hier ook onder lijdt, al is dat wetenschappelijk moeilijk hard te maken.’

Opmerkelijk is de recente opmars van allerlei afwijkingen en gezondheidsproblemen aan de mannelijke genitaliën. Hypospadias bijvoorbeeld, een aangeboren afwijking aan de penis waarbij de opening naar de onderkant van de penis verplaatst is, komt meer en meer voor. Ook cryptorchidie, het slecht ingedaald zijn van de teelballen in de balzak bij de geboorte, neemt toe. En op latere leeftijd zien we meer vruchtbaarheidsproblemen. Ook stelt men een opvallende toename vast van pasgeborenen met een onduidelijk geslacht (interseksaandoeningen). Piet Hoebeke: ‘Veel van deze aandoeningen zijn gelinkt aan de zesde zwangerschapsweek, het moment dat de geslachtsdifferentiatie plaatsvindt. Een proces dat gestuurd wordt door foetaal testosteron. Het is wetenschappelijk aangetoond dat diverse stoffen van buitenaf, zogenaamde hormoonverstoorders, het proces van geslachtsdifferentiatie kunnen beïnvloeden en verantwoordelijk zijn voor de toename van bepaalde geslachtsafwijkingen bij de man. Voor de penislengte is dat weliswaar nog niet aangetoond.’

Piet Hoebeke besluit: ‘We zijn de wereld aan het volstouwen met stoffen die op een zeker ogenblik een drempelwaarde zullen bereiken en een nefast effect zullen hebben op de man. De man is een bedreigde soort.’

Marleen Finoulst

‘Sinds het begin van de vorige eeuw wordt de gemiddelde penis alsmaar korter.’