Eind deze week gaat de paars-groene zelfbedieningszaak een tijdje dicht. Niet voor lang, want er bestaan afspraken tussen liberalen en socialisten om na de verkiezingen, als de stembusuitslag zoiets toelaat, de coalitie voort te zetten. Met de groenen als het moet, zonder de groenen als het kan. Want die hebben zich de afgelopen weken zowat onmogelijk gemaakt. Het stakende Agalev-kamerlid Peter Vanhoutte heeft de voorbije weken met zijn protest tegen de wapentransporten de meerderheid, zijn partij en vooral zichzelf zo vaak in de voeten geschoten dat hij stilaan als de eerste grootinvalide van deze Golfoorlog mag worden beschouwd.
De voorbije weken waren allesbehalve glorieus voor de meerderheid. Er werd niet alleen getwist over de Amerikaanse wapentransporten via Oostende en Antwerpen. Ook de moeilijkheden in het Antwerpse gemeentebestuur, in de hand gewerkt door de kopstukken en de spin doctors van de VLD, dreigden de samenhang tussen liberalen en socialisten onherstelbaar te verstoren. Maar er is tussen VLD en SP.A blijkbaar meer aan de hand dan de buitenwacht kan bevroeden. Want het voorbije weekeinde deden de voorzitters van beide partijen, Karel De Gucht en Steve Stevaert, aan een opmerkelijke borstklopperij en wrongen zij zich in alle bochten om toch maar tot een Antwerps vergelijk te komen.
Dat lijkt nu allemaal achter de rug. De laatste parlementaire week van deze regeerperiode zal worden afgesloten met een indrukwekkende trein met politieke benoemingen. In de Senaat bijvoorbeeld heeft het blauw-rode consortium een reeks benoemingen georganiseerd die zo gortig bleek dat ze leidde tot een protestactie van het personeel van de quaestuurdiensten.
Ook de Copernicus-hervorming van de federale ambtenarij moet deze week worden afgerond met een reeks nieuwe benoemingen nog voor het parlement wordt ontbonden. Die Copernicus-operatie wordt een van de meest wanstaltige erfenissen van deze regering. Zo wanstaltig dat de Franstalige socialisten de hele operatie, zoals ze door minister Luc Van den Bossche van Ambtenarenzaken werd gedroomd, willen afblazen, want ondoeltreffend en obsceen duur.
Luc Van den Bossche zal het niet meer hoeven mee te maken. Hij wordt binnen afzienbare tijd gedelegeerd bestuurder bij Brussels International Airport Company (BIAC), de exploitant van de nationale luchthaven in Zaventem. ‘Luc wou geen minister meer zijn, dus moest er voor hem worden gezorgd’, klonkt het afgelopen weekeinde in SP.A-kringen.
BIAC, de genationaliseerde opvolger van BATC, is een autonoom overheidsbedrijf, dat later, zo mogelijk in 2004, naar de beurs wordt gebracht. Tot vandaag is de overheid meerderheidsaandeelhouder, maar het zijn de privéaandeelhouders, en vooral de Generale-vertegenwoordigers, die in opdracht van de Franse groep Suez de touwtjes in handen houden. Ooit schreef de studiedienst van de SP een vernietigende studie, waaronder Marcel Colla zijn naam mocht zetten, over de blunder die werd gemaakt door de rendabele exploitatie van de luchthaven aan de privésector over te maken en over de belangenvermenging van de Generale bij de aanbesteding van grote werken. Blijkbaar hebben de Vlaamse socialisten samen met de oude naam ook de archieven bij het huisvuil gezet.
Luc Van den Bossche mag dus binnenkort BIAC leiden, zij het onder het strenge toezicht van huidig gedelegeerd bestuurder Pierre Klees, die tegen dan voorzitter wordt van de raad van bestuur, maar een groot deel van zijn huidige bevoegdheden meeneemt. Volgens De Financieel-Economische Tijd zal Klees vanuit de voorzitterszetel het strategisch, het benoemings- en het bezoldigingscomité leiden. Hij wordt ook bevoegd voor de relaties met de overheid. Voor alle grote bestellingen moet Van den Bossche de handtekening krijgen van Klees, dus van de Generale. In ruil voor die toegevingen waren de privéaandeelhouders zo galant de kandidatuur van de socialist Van den Bossche voor te dragen.
Om een en ander mogelijk te maken, ruimt de huidige voorzitter van de raad van bestuur van BIAC, Jannie Haek, kabinetschef van SP.A-minister Johan Vande Lanotte, de plaats voor Pierre Klees. Sommigen zien in het offer van Haek, maar ook in de brief aan het paritair comité waarin premier Verhofstadt de aanstelling van Van den Bossche verdedigt en waarin hij het heeft over de grote beslissingen die de volgende regering wacht, een bezegeling van de nieuwe bestuursovereenkomst tussen liberalen en socialisten.
Het is wel zeer ongewoon dat een zittend minister op deze wijze naar een topfunctie bij een autonoom overheidsbedrijf wordt geloodst. Er zijn er die dat manoeuvre beschrijven als een interessante kruisbestuiving tussen politiek en zakenleven. Er zijn er ook, maar dat zal wel een minderheid zijn, die dat een regelrecht schandaal vinden.
Rik Van Cauwelaert
