De oorlog in Irak zou de productie van massavernietigingswapens kunnen stimuleren.

Operatie Iraqi Freedom wordt verkocht als noodzakelijk om de wereld te behoeden voor een aanval met massavernietigingswapens. Daarmee worden biologische, chemische en nucleaire wapens bedoeld.

De wapeninspecteurs van de Verenigde Naties die in Irak het arsenaal aan massavernietigingswapens moesten uitschakelen, leverden naar verluidt degelijk werk. Het heet dat ze veel meer wapens vernietigden dan de operatie Desert Storm in 1991. Inspecteurs van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) konden met grote stelligheid verklaren dat Irak niet langer over een kernwapenprogramma beschikte.

Wetenschappelijke waarnemers waarschuwen er echter voor dat de nieuwe Golfoorlog zou kunnen resulteren in méér kernwapens in de wereld, en niet minder. In het vakblad New Scientist poneren ze dat die andere schurkenstaten op de ‘as van het kwaad’ van George W. Bush, Iran en Noord-Korea, hun kernenergieprogramma drastisch opschroefden. Beide landen staan een stuk dichter bij de ontwikkeling van kernwapens dan Irak ooit is geweest.

Noord-Korea nam het voortouw: het trok zich terug uit het non-proli-feratieverdrag voor nucleaire wapens en zette de inspecteurs van het IAEA het land uit. Het verhulde niet langer dat het een actieve kernreactor (van 5 megawatt) heeft, en een programma voor het verrijken van uranium en het opwerken van kernbrandstof. Dat opent twee wegen naar een atoombom: een via uranium en een andere via plutonium (een restproduct van kernsplijting).

Analisten gaan ervan uit dat Noord-Korea nu al genoeg plutonium (8 tot 9 kilogram) in stock heeft om twee krachtige kernwapens te maken. Met het kernenergieprogramma dat het land in de steigers heeft staan, zouden daar later per jaar zestig kernkoppen bij kunnen komen.

Iran blijft vooralsnog inspecties toelaten die ervoor moeten zorgen dat zijn kernenergieprogramma uitsluitend civiele doeleinden heeft. Maar het land bouwt momenteel een kernreactor en plant er vijf andere (allemaal van 1000 megawatt), evenals een installatie voor de verrijking van uranium. Een onderneming die waarnemers nogal ambitieus overkomt in het licht van de grote olie- en gasvoorraden waarover het beschikt.

Er wordt op gewezen dat Iran zich in een ‘kernwapendichte regio’ bevindt, omdat Pakistan, India en Israël, die geen van alle het non-proli-feratieverdrag tekenden, kernkoppen in huis hebben. En zijn grote vijand, de Verenigde Staten, beschikt met een geschatte tienduizend kernkoppen over veruit het grootste arsenaal aan massavernietigingswapens ter wereld.

Van de drie genoemde schurkenstaten was Irak militair en sociaal het zwakste. Het werd als eerste aangevallen, zodat de twee andere tijd krijgen om tot de conclusie te komen dat ze zich best snel en zwaar bewapenen.

Een opgedreven kernbewapening is geen recept voor de globale stabiliteit en veiligheid waar Bush zo druk over doet. Zeker omdat zijn omgeving al bij herhaling liet verstaan dat er niet geaarzeld zal worden om in Irak een (klein) kernwapen in te zetten als dat nodig mocht zijn. Dat zou de doodsteek kunnen zijn voor het non-proliferatieverdrag, dat in 2005 aan herziening toe is.