Witte raven zijn het, de vrouwen die bij de brandweer gaan. Op elke honderd spuitgasten zijn er maar vier vrouwen. Jimmy Jacques, opleidingsexpert van de Brandweerschool Vlaams-Brabant, vindt het jammer dat zich niet meer vrouwen aandienen. ‘Bij de laatste lichting van 94 kandidaten voor het Attest van Fysieke Geschiktheid, de eerste stap in het brandweerverhaal, zaten slechts vier vrouwen. Drie van hen waren geslaagd, tegenover slechts 60 procent van de mannen.’ Het genderonevenwicht is bij de brandweer ook veel groter dan bij de politie, bijvoorbeeld, waar vrouwen tussen de 10 en de 20 procent van het korps uitmaken. Waar loopt het mis met de vrouwelijke brandweermannen? Knack sprak met drie van hen.
Ethel van Kerrebroeck (43)
Verpleegkundige en vrijwilliger bij Zone Centrum (Oost-Vlaanderen)
‘Ik doe dit sinds mijn 22, de eerste tien jaar was ik de enige vrouw in het korps. Hoe ik daarbij kwam? Ach, dit is de scouts voor volwassenen: avontuurlijk, concreet en maatschappelijk relevant. Mijn troeven zijn dat ik fysiek sterk ben en een medische opleiding heb. Toch was het niet simpel. Ik herinner me hoe een leidinggevende zei dat mensen als ik “aan de haard thuishoren”. De tijden zijn veranderd, maar je moet nog altijd ballen aan je lijf hebben, en niet zelden dienen vrouwen zich extra te bewijzen.
Vrouwen zijn doorgaans empathischer, wat slachtofferhulp vergemakkelijkt. Ik zie het ook onder de collega’s: na een heel zware interventie komen ze sneller met hun verhaal bij mij. Misschien word ik nog beroeps, volgend voorjaar begin ik met de sergeantopleiding.
Dat er zo weinig vrouwen bij de brandweer zijn, is vooral een perceptieprobleem. Het is geen gevaarlijk beroep, maar iedere brandweerman die omkomt, krijgt gigantisch veel media-aandacht, terwijl andere dodelijke arbeidsongevallen zelden het nieuws halen.’
Katrien De Maeyer (38)
Commandant van Zone Rand
‘Ik ben tien jaar geleden bij de brandweer begonnen als vrijwilliger, met een diploma bio-ingenieur op zak. Dat is handig, mijn chemische kennis komt bij interventies goed van pas.
Uit een brandweerfamilie kom ik niet, maar ik heb altijd het verlangen gehad om me maatschappelijk te engageren. Op het moment dat ik te oud werd voor de Chiroleiding zag ik een vacature voor de brandweer. (M/V): het stond er wel degelijk, dus waarom niet proberen? Ik was in 2009 de allereerste vrouw in het honderdjarige korps van Schoten. Ik had vier douches en zeven toiletten voor mij alleen. (lacht) One of the boys, dat was ik. Er werden weleens grappen uitgehaald.
Vind ik het belangrijk dat er vrouwen in mijn zone werken? Uiteraard, al was het maar om de buitenwereld duidelijk te maken dat al wie de juiste fysieke en mentale ingesteldheid heeft, hier aan de slag kan.
Ik werk zestig uur per week, vaak ook ’s avonds. Daar heb ik me nooit vragen bij gesteld. Ik kom uit een gezin van twee artsen die hun hele leven fulltime hebben gewerkt. Zelf heb ik nu een dochter van twee en een man die halftime werkt. Hij steunt me heel erg en dat is fundamenteel.’
Beatrijs Hinnekint (52)
Beroepsbrandweervrouw bij Zone Vlaams-Brabant Oost
‘Ik ben al 17 jaar bij de brandweer. Ik behaalde een bachelor lichamelijke opvoeding en kwam in de buitensportsector terecht: outdoor activiteiten begeleiden en materiaalverkoop. Toen ik via een sponsoringsproject met de brandweer in contact kwam, was mijn interesse gewekt. Ik stond er niet bij stil dat het een mannenwereld was. Dat gold voor veel dingen waar ik van hield. Raften en bergbeklimmen, bijvoorbeeld.
Sommige mannen hadden het aanvankelijk moeilijk met een vrouwelijke collega. Zo was er een die me de hogedrukslang uit handen nam bij een interventie. Alsof ik dat niet zou kunnen. Erger was het vechten tegen de ongewenste intimiteiten. Het wordt lastig als een meerdere je grenzen niet respecteert en zijn positie vervolgens misbruikt om je het leven zuur te maken.
Ik vind het vreemd dat vrouwen hoe langer hoe meer voor de politie kiezen, maar niet voor de brandweer. Wij komen veel minder met gewelddadige of criminele mensen in aanraking en hebben een veel minder antagonistische rol. Misschien heeft het met technische vaardigheden te maken. Hoewel, er zijn toch ook meisjes die elektromechanica studeren?’
