Trick Mirror, de nieuwe essaybundel van Jia Tolentino, leest als één grote ontnuchtering.
Jia Tolentino is de stem van mijn generatie, de millennials. Tenminste, dat zou ik schrijven als ik aanleg had voor zulke grootspraak. Tolentino – geboren in Canada, Filipijnse ouders, opgegroeid in Texas – schrijft voor The New Yorker en bracht onlangs haar eerste essaybundel uit, Trick Mirror. Ik geloof niet dat ik al ooit dieper onder de indruk ben geweest van de essays van een leeftijdsgenoot. Ze is slim, geestig, scherp, ontzettend belezen, zonder dat het aanstellerig wordt, en ze durft radicaal te denken. Ze schrijft vooral over feministische thema’s, maar ze weet zoals de beste essayisten cultuur, politiek, economie en lifestyle met elkaar te verbinden.
Ik geloof niet dat ik al ooit dieper onder de indruk ben geweest van de essays van een leeftijdsgenoot
Toen Tolentino zestien jaar was, deed ze iets wat haar misschien wel het meest tot millennial maakt: ze nam deel aan een reality-tv-reeks. Samen met zeven andere jongens en meisjes vloog ze naar Puerto Rico om het in Girls v. Boys tegen elkaar op te nemen. Het groepsportret dat ze in Reality TV Me schetst van zichzelf en haar medekandidaten, waar ze weer contact mee zocht, is mijn favoriete essay, want het vat perfect de leegte van de puberteit. Pas later vertelt Tolentino – in een ander, wonderlijk essay waarin ze haar experimenten met drugs door haar religiositeit weeft – dat ze een Evangelische opvoeding heeft gehad, waar ze later mee heeft gebroken.
‘Reflections on Self-Delusion’ is de ondertitel van Trick Mirror, en het leest inderdaad als één grote ontnuchtering. Millennials behoren tot een generatie die opgroeit wanneer duidelijk wordt dat internet de beloftes van de jaren negentig niet waarmaakt en in plaats van het beste vaak het slechtste in de mens naar boven haalt, dat onze vrijheden ook minder voorstellen dan waar we als jongeren van droomden en dat zelfs het kapitalisme uit evenwicht kan raken.
In The Story of a Generation in Seven Scams husselt Tolentino herinneringen aan de financiële crisis van tien jaar geleden door oplichterijen als het Fyre Festival, het zakelijk verleden van Donald Trump en de werkomstandigheden van Amazonmedewerkers. Het is, natuurlijk, een Amerikaans verhaal, maar het is ook weer niet zo heel erg moeilijk om er een Europese variant van te verzinnen.
Jia Tolentino begon als schrijfster van sites als Jezebel. Ze schreef of redigeerde daar opiniestukken en think pieces, maar voor zulke professionele opiniemakers heeft ze geen goed woord over. Op internet lijkt het uiten, liken of delen van een mening al een politieke actie op zich, terwijl er natuurlijk meer nodig is om de wereld echt te veranderen. Het niveau van haar essays bewijst dat ze zichzelf tekortdoet.
