Afgelopen jaar verkocht ‘kolonel’ Cécile Muller de Miss België-verkiezing, die ze 35 jaar lang heeft georganiseerd. Armer is ze er niet van geworden, en milder evenmin.

‘Geen sprake van’, zei Cécile Muller toen ze haar eind jaren zestig vroegen om de Miss België-organisatie over te nemen. Ze runde toen een pr-bureau in Brussel, was getrouwd met een Parijse acteur en had als zelfverklaarde feministe geen hoge pet op van schoonheidskoninginnen. Toen Sabena haar in 1967 ter gelegenheid van de eerste vlucht Brussel-New York vroeg om alle finalistes van Miss World op te trommelen, haalde ze daar haar neus voor op. Maar haar zakenpartner vond dat ze zo’n kans niet konden laten schieten. ‘Ik vond het eigenlijk onzin, maar het was werk en dus begon ik toch maar met de organisatie van de feestelijkheden’, zegt Muller. ‘Net voor het grote moment brandde de Innovation in de Brusselse Nieuwstraat af, en rouwde het hele land om de slachtoffers. Van feesten kon geen sprake meer zijn.’ Maar enkele missen waren al in België gearriveerd en moesten dus geentertaind worden. En wat bleek? ‘Die meisjes wilden allemaal iets cultureels doen’, zegt Muller. ‘De ene wou kunst zien in Brugge, de andere de monumenten van Gent… Ik was aangenaam verrast: het waren dus niet allemaal domme gansjes.’ Toch aarzelde ze nog twee jaar lang toen de Amerikaanse Miss World-organisator haar vroeg om de Belgische missparade over te nemen.

Waarom hebt u de organisatie enkele maanden geleden verkocht?

MULLER: Mijn hele leven heb ik keihard gewerkt, en aanvankelijk bracht dat me niet veel op. In mijn beginperiode bij Miss België moest ik er zelfs nog geld aan uitgeven. De verkiezing stond toen nog niet zo hoog aangeschreven, de mensen kenden mij niet en het was heel moeilijk om sponsors te vinden. Aanvankelijk had ik in de media ook alleen de steun van Het Laatste Nieuws en La Dernière Heure. Ondertussen draait alles veel vlotter, vooral doordat de verkiezing nu op televisie wordt uitgezonden en er veel meer aandacht voor is.

Maar zelf ben ik niet zo jong meer, en ik moest onder ogen zien dat ik de verkiezing op een dag niet meer zou kunnen organiseren. Mijn enige dochter had geen zin om de organisatie over te nemen, en ik wilde natuurlijk niet dat mijn levenswerk zomaar bij de eerste de beste zou terechtkomen. Vandaar mijn plan om het over te laten terwijl ik nog helemaal gezond ben. Bovendien denk ik ook aan de toekomst van mijn dochter en kleindochter.

Hoe bent u bij overnemer Darline Devos van Miss Waregem Koerse terechtgekomen?

MULLER: Zij is bij mij terechtgekomen. Of beter: ik werd gecontacteerd door een financiële groep, die een bod deed op mijn organisatie. Achteraf was ik verbaasd dat mevrouw Devos erachter zat. Zij is natuurlijk een ervaren zakenvrouw en heeft een tiental aandeelhouders samengebracht om Miss België te kunnen kopen. Zelf blijf ik wel nog minstens drie jaar als erevoorzitster aan de slag, want ik heb natuurlijk de nodige kennis en contacten.

Klopt het dat de overnemers u 1 tot 2 miljoen euro hebben betaald?

MULLER: Dat gaat niemand wat aan. Ik vraag u toch ook niet hoeveel u verdient? 35 jaar lang heb ik Miss België doen groeien tot wat het vandaag is. In mijn eentje hé, met alleen een secretaresse om me te helpen. Ik heb die organisatie dus naturellement niet voor een peulenschil weggegeven. Je mag ook niet onderschatten wat Miss België tegenwoordig betekent. Als je de winnaressen overloopt… (grabbelt in haar overvolle bak met steekkaarten) Veel meisjes hebben echt iets met hun titel gedaan: Dina Tersago, Tania Dexters, Veronique De Kock, Lynn Wesenbeek, die hebben een hele carrière gemaakt in de media. En hier: Anke Van dermeersch…

Zij is tegenwoordig senator voor het Vlaams Belang.

MULLER: (zucht) Ja, en zij weet héél goed wat ik daarvan denk. Ik kan maar niet begrijpen dat zo’n vriendelijk, loyaal meisje als Anke opkomt voor een partij die er onmenselijke meningen op na houdt. Maar ja, ze moest en ze zou in de politiek gaan. Eerst begon ze vol enthousiasme bij de VLD, maar daar is het door allerlei histoires misgelopen. Het Vlaams Belang deed haar toen een aanbod, en weg was ze. Om het met de woorden van Charles-Maurice de Talleyrand te zeggen: ‘En politique, il n’y a pas de convictions, il n’y a que des circonstances’. (In de politiek draait het niet om overtuigingen, maar om toevalligheden, nvdr.) Ik blijf het betreuren dat iemand zoals zij, die zo goed is voor haar ouders, zo trouw aan haar vrienden, zo’n afschuwelijke keuze heeft gemaakt. Want eerlijk waar: elle est extraordinaire.

Vindt u het een goede zaak als uw laureaten hun bekendheid gebruiken om hun overtuigingen te uiten?

MULLER: Natuurlijk. Waarom niet?

Toen winnares Ann Van Elsen in 2002 weigerde ons land te vertegenwoordigen op de Miss World-verkiezing in Nigeria omdat een overspelige vrouw daar dreigde gestenigd te worden, leek u nochtans minder enthousiast.

MULLER: (gespeeld verbaasd) Wie bedoelt u?

Ann Van Elsen, uw Miss België 2002.

MULLER: Dat zegt me niets. (denkt ostentatief na) Ah ja! Nu weet ik het weer: zij deed alsof ze uit principe niet naar Nigeria ging, maar eigenlijk was ze vooral op media-aandacht uit. Terwijl ik eigenlijk degene was die een brief had geschreven om te protesteren tegen de steniging van die vrouw. Ik heb gedreigd om mijn Miss niet naar de Miss World-verkiezing te sturen in een land waar onaanvaardbare dingen gebeuren. Want ik weiger medeplichtig te zijn aan onmenselijke praktijken.

U bent trotser op Miss België 1986, Goedele Liekens?

MULLER: Elle est formidable! Zelf zegt ze dat ze zonder de Miss België-verkiezing nergens had gestaan. Haar zussen hadden haar destijds ingeschreven, en ze begon eraan als een grap. Haar ouders vonden het goed dat ze meedeed zolang ze maar slaagde voor haar studie. Want ze kwam uit een groot gezin en geld om een jaar over te doen was er niet. Tussendoor zat ze dan ook altijd te studeren: op haar hotelkamer tijdens de reis, tussen de repetities voor de show. Toen ze als Miss België ook nog haar diploma criminologie behaalde, heeft de toenmalige minister van Justitie Jean Gol (PRL) zelfs een receptie laten organiseren om haar te feliciteren.

Onlangs heeft ze de club van de Vrienden van de Vagina opgericht…

MULLER: Quelle horreur!

Op die manier wil ze vrouwen meer vertrouwd maken met hun eigen lichaam.

MULLER: Ah, dat is wat anders. Iedereen, mannen én vrouwen, moet respect hebben voor het vrouwelijke lichaam. Vandaag worden vrouwen in heel wat landen verminkt. Horrible!

Volgens Goedele Liekens was u de eerste feministe die ze ooit ontmoette. Feminisme en schoonheidswedstrijden: een vreemde combinatie.

MULLER: Voor mij betekent feminisme dat alle mensen dezelfde rechten moeten hebben. Mannen en vrouwen moeten evenveel macht hebben. Vrouwen zijn altijd onderdrukt en ook vandaag staan ze nog lager op de maatschappelijke ladder dan mannen. We moeten dan ook voor onze rechten blijven opkomen. Mannen spelen altijd en overal de baas, en vinden dat nog normaal ook. Maar bij mij pakt dat niet.

U staat erop dat Miss België een nationaal instituut blijft. Noemt u zichzelf een belgicist?

MULLER: Ik ben een échte Brusselse en een échte Belgische. Ik weet ook wel dat er vaak problemen zijn tussen de verschillende taalgroepen en dat gevaarlijke extremisten dat nog aanwakkeren. Maar als er iets ergs gebeurt, zijn we weer solidair, allemaal. De koninklijke familie speelt een ontzettend grote rol in het samenhouden van het land. Zonder haar was het allang gedaan met België. Ook nu zeggen sommigen dat ons land aan het verdampen is. Misschien zal België op den duur inderdaad opgesplitst worden in een Waalse staat en een onafhankelijk Vlaanderen. Voor Brussel, de Europese hoofdstad, is er dan maar één oplossing: de stad wordt een nieuw Monaco, een belastingparadijs. Mij ook goed hoor. (lacht)

U spreekt nooit Nederlands. Is dat uit principe?

MULLER: Principe? Mais non, dat komt doordat ze mij heel erg hebben gekwetst. Ik heb destijds mijn best gedaan om Nederlands te leren spreken en schrijven. Alles heb ik geprobeerd. Tegen de verkiezing van 1986 in Oostende was ik zover dat ik in het Nederlands durfde te speechen. Maar wat stond er de dag erna in Het Volk? ‘Als madame Muller zo slecht Nederlands praat, houdt ze beter haar mond.’ Dat was een kaakslag! Toen heb ik gezegd: c’est fini, nooit spreek ik nog een woord Nederlands. Als ik iets niet perfect kan doen, dan doe ik het liever helemaal niet.

Is het perfectionisme dat u de bijnaam ‘kolonel Muller’ heeft opgeleverd?

Dat komt omdat ik mijn meisjes strikte regels opleg. Discipline is belangrijk, en komt hen ook in hun latere leven van pas. Ze moeten beseffen dat ze in een maatschappij met andere mensen samenleven, en dat ze met die anderen evenveel rekening moeten houden als met hun eigen persoontje. Die jonge kandidates – nog bijna kinderen eigenlijk – leren echt veel bij in de voorbereiding van de verkiezing. Van bij het begin heb ik hen bijvoorbeeld meegenomen op reis. Begin jaren zeventig was een vliegreis nog een enorm avontuur. Vandaag zijn jonge mensen meer gewend, maar toch veranderen ze erg als ze een paar weken op eigen benen moeten staan, met vreemden samenleven en zich aan strakke regels moeten houden. Ze worden er onafhankelijk, sterker en zelfbewuster door.

Eigenschappen die ook u niet vreemd zijn.

MULLER: Ik ben onafhankelijk geboren. Nog nooit in mijn leven heb ik gedaan wat men van me vroeg zonder te weten waarom. Toen ik in 1949 op mijn achttiende zwanger raakte, heb ik er ook bewust voor gekozen niet te trouwen. Mijn vriend, een Antwerpenaar, was geestig en charmant, maar ik besefte dat hij niet het soort man was met wie ik mijn hele leven wou delen. ‘Trouw toch’, smeekten mijn ouders. ‘Als het tegenvalt, kun je later altijd nog scheiden.’ Maar ik bleef weigeren. Uiteindelijk moest ik voor de jeugdrechter verschijnen. Ik legde hem uit dat ik op mijn dertigste niet wakker wilde worden als een huisvrouw met drie kinderen. Hij leek dat te begrijpen, en zei tegen mijn ouders dat hij niets kon doen. ‘Ik wens je veel geluk’, zei hij. ‘Maar ik heb vertrouwen in jou.’ En dat was terecht.

Cécile Muller (75)

Geboren als Cécile De Kock.

Ze organiseerde Miss België van 1969 tot 2005.

Bijnaam: de kolonel.

‘Dat komt omdat ik mijn meisjes strikte regels opleg. Discipline is belangrijk, en komt hen ook in hun latere leven van pas.’

Door Ann Peuteman en Misjoe Verleyen

‘Ik begrijp niet dat zo’n loyaal meisje als Anke Van dermeersch opkomt voor een partij die er onmenselijke meningen op na houdt.’