Hongercatastrofe dreigt in Zuid-Sudan

ZUID-SUDAN Politieke elites verduisterden voor meer dan 4 miljard dollar aan olie-inkomsten.

Geweld en corruptie teisteren de jonge staat Zuid-Sudan. VN-coördinator Toby Lanzer waarschuwt voor een hongersnood in januari.

Bij gewelduitbarstingen in het straatarme Zuid-Sudan verloren sinds januari minstens tienduizend mensen het leven, een miljoen inwoners werden verdreven. Wat doet de VN?

Toby Lanzer: We proberen vat te krijgen op het geweld en tegelijk een hongersnood te verhinderen. April en mei zijn cruciale maanden. Het is regentijd en tijd om te zaaien. We hebben zaaigoed nodig, en ik probeer daarvoor middelen los te krijgen van de steunverleners. De mensen kunnen zich dan zelf uit de miserie werken. Het blijft een wedloop tegen de tijd. De runderen moeten kunnen grazen, de velden moeten bewerkt worden. Als we dat klaarspelen, dan kunnen we een catastrofe in de tweede helft van het jaar vermijden. Indien niet, dan weet ik wat we in januari volgend jaar zullen krijgen – een hongercatastrofe.

De politieke elite van Zuid-Sudan heeft voor meer dan 4 miljard dollar olie-inkomsten verduisterd. Hoe kan er dan vertrouwen groeien in de regering?

Lanzer: Het was een moedige stap van de president om dat publiekelijk te bekennen. Zoiets is niet vatbaar voor herhaling. Daarom worden de olie-inkomsten van het land nu zeer streng bewaakt, want ze zijn de belangrijkste bron van inkomsten. De regering aanvaardt dat.

Maar de olieproductie draait nog niet op volle toeren.

Lanzer: Nee, op halve kracht ongeveer. Maar het grotere probleem is dat met de inkomsten momenteel geen scholen, straten en ziekenhuizen kunnen worden gebouwd. Omdat er oorlog heerst. Het bestaande plan liep vanwege de gevechten behoorlijk uit de hand.

Zuid-Sudan kreeg al vele miljarden dollars steun, een land dat vruchtbaar is, veel water heeft en bovendien olie exporteert. Stelt u zich soms vragen over het nut ervan?

Lanzer: We moeten investeren in de regio’s die gespaard gebleven zijn van de oorlog. Zo kunnen de mensen het nut en het succes ervaren die vrede met zich brengt.

Voor een functionerende staat zijn er leraars nodig, scholen, rechters, onomkoopbare ambtenaren en structuren. Ontbreken die niet zowat allemaal?

Lanzer: In 2006 waren er 300.000 scholieren, in 2013 al 1,8 miljoen. Ja, een miljoen kinderen hebben nog altijd geen toegang tot onderwijs, dat is verschrikkelijk. Maar er is een gevoelige verbetering, en de enige kans om een functionerende staat op te bouwen, is een min of meer geletterde en opgeleide bevolking. Wat Zuid-Sudan nu doormaakt is niet abnormaal. Nieuwe staten moeten vaak door fases van hoge onstabiliteit en zware ellende. Ik zie best licht aan het eind van de tunnel. De vraag is alleen hoelang de tunnel is.

© Der Spiegel

‘Wat het land nu doormaakt is niet abnormaal.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content