De nieuwe regering van premier Dominique de Villepin moet de Fransen opnieuw vertrouwen geven in de politiek.
Tijdens het referendum over het Europees grondwettelijk verdrag op 29 mei bleek de kloof tussen politiek en burger groot: 90 procent van het parlement is voorstander van een tekst die door slechts 45 procent van de Franse stemmers is goedgekeurd.
Tot de komende presidents- en parlementsverkiezing in 2007 heeft de regering iets minder dan twee jaar om iets te doen aan ’s lands grootste kwaad, dat politici zo impopulair maakt: de economische malaise en de daarmee samenhangende massawerkloosheid van tien procent. Frankrijk is pas het op negen na rijkste land van de EU. Van de landen die al lid waren voor de uitbreiding van vorig jaar, hebben alleen Duitsland en de mediterrane landen een lager inkomen per hoofd van de bevolking.
Een radicale koersverandering in de vorm van een liberaler beleid, zoals in het veel beter presterende Verenigd Koninkrijk, ligt echter niet voor de hand. Behalve ontevreden over de economie waren de Fransen vooral ontstemd over het vermeende ultraliberale karakter van de grondwet.
Een belangrijk probleem is bovendien de instabiliteit van de Franse politiek. De regering-Villepin is de derde sinds Jacques Chirac drie jaar geleden herkozen werd tot president. De voortdurende ministerwissels op sleutelposten – Economie is toe aan nummer vier, Buitenlandse Zaken en Onderwijs aan drie, Binnenlandse Zaken en Justitie aan twee – komen een coherent beleid uiteraard niet ten goede.
Of die stabiliteit er nu wel komt, is nog de vraag. Ster-minister Nicolas Sarkozy – veel kiezers hadden hem het liefst als premier gezien – heeft aangegeven dat hij over een dik jaar waarschijnlijk alweer zal aftreden. Hij moet zich dan voorbereiden op de presidentsverkiezing in 2007.
In de krant Le Monde zei Sarkozy dat zijn passage op Binnenlandse Zaken, waar hij zich eerder razend populair maakte, vooral bedoeld is om zijn populariteit nog wat op te vijzelen. Een dag na zijn aanstelling nam hij het vliegtuig naar Perpignan, waar de afgelopen weken twee doden vielen bij rellen in een achtergestelde buurt. Zonder de bewuste wijk te bezoeken, vertelde hij iedereen die het wilde horen dat hij Frankrijk zou verlossen van alle boeven. Zijn voorganger op het ministerie, Villepin, had zich niet in Perpignan vertoond.
Ook de nieuwe premier heeft zijn eigen positie met-een sterk onder druk gezet. Hij noemde werkgelegenheid zijn belangrijkste prioriteit, iets waar hij ‘zich persoonlijk voor zal inspannen’. Terwijl critici erop wijzen dat nieuw beleid maken maanden duurt en dat resultaten nog langer op zich laten wachten, beloofde de premier een eerste werkloosheidsdaling binnen de honderd dagen. Hoe hij dat gaat doen, heeft hij nog niet gezegd.
Villepins grote held is Napoleon, die honderd dagen nadat hij in 1815 de macht weer had gegrepen, zijn definitieve nederlaag leed bij Waterloo. Villepin gaf sceptici met zijn ‘honderd dagen’ wel een erg makkelijke inkopper.
O.v.B.
