Hoeveel kost verouderen écht?

BEJAARDE PATIËNT Een grote groep Belgen vindt dat mensen ouder dan 85 geen dure medische behandelingen meer mogen krijgen. © Reporters

Niemand wil kennelijk weten wat het effect van de veroudering op onze sociale zekerheid is.

Mensen worden ouder. Er worden steeds meer ziektes ontdekt, en de goedkoopste behandelingen zijn al lang gevonden. De gezondheidszorg wordt bijgevolg steeds duurder. Sommige cijfers liegen er niet om. Amper 10 procent van de Belgen is verantwoordelijk voor 72 procent van de uitgaven in de gezondheidszorg, en 90 procent van die uitgaven slaat op de laatste twee levensjaren.

Om de toekomstige evolutie van het budget voor gezondheidszorg te kunnen inschatten, werd een denkoefening gemaakt: wat zou het effect op onze sociale zekerheid zijn als we de terugbetaling zouden stoppen van geneeskundige zorg vanaf 85.

‘Een relevante vraag’, schreef gezondheidseconoom Lieven Annemans van de UGent daarover. Annemans veronderstelde dat de ziekenfondsen en het Intermutualistisch Agentschap (IMA) over de gegevens beschikken, maar waarschuwde meteen: ‘Het is niet zeker dat ze die ter beschikking zullen willen stellen.’ Hij had gelijk. De drie ziekenfondsen waarmee we contact opnamen (de Christelijke en Socialistische Mutualiteiten en de Onafhankelijke Ziekenfondsen), reageerden zelfs niet op de mails met de vraag naar informatie. Het IMA deed dat wel en meldde dat het even kon duren, omdat er voor het verschaffen van de gegevens een procedure moest worden gevolgd. Toen kwam er een boodschap met de botte mededeling: ‘Een medische behandeling kan niet afhankelijk zijn van de leeftijd. Zo kan het relevant zijn een behandeling op te starten bij 80- of 90-jarigen indien het de kwaliteit van het leven kan verbeteren.’ Daarmee was voor het IMA de kous af.

De Rijksdienst voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) maakte zich er na lang aandringen van af door te verwijzen naar een studie van emeritus hoogleraar Mark Elchardus (VUB) voor de Koning Boudewijnstichting. Maar Elchardus ontkent dat zijn studie een antwoord biedt op de vraag. Het enige wat hij in dit verband uit zijn gegevens kon halen, is dat een grote groep Belgen er voorstander van is om mensen ouder dan 85 uit te sluiten van dure medische behandelingen.

Twee maanden na het begin van de zoektocht is er dus nog geen antwoord op de vraag. ‘Het debat is interessant, omdat men twee principes kan hanteren’, stelt gezondheidseconoom Annemans. ‘Het fair inningsprincipe dat zegt dat iemand vanaf een bepaalde leeftijd heeft gehad waar hij recht op heeft, en het principe dat een behandeling louter afhangt van hoeveel jaren iemand ermee te winnen heeft.’

DOOR DIRK DRAULANS

Een behandeling kan afhangen van hoeveel jaren iemand ermee te winnen heeft.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content