'Het wordt haast onmogelijk om nog een federale regering te vormen' (Philippe Moureaux)

31,9 procent voor het Vlaams Parlement en 32,7 procent federaal: het is van Wilfried Martens (CVP/CD&V) in 1985 geleden dat een Vlaamse partij zulke cijfers boekte. 'Wij hebben de kiezer een eerlijk programma voorgeschoteld, en die heeft dat beloond. De Vlaming wil verandering', zegt Liesbeth Homans. Toch zuigt de N-VA vooral LDD en Vlaams Belang leeg, en niet zozeer de traditionele partijen. De partij imponeert overal in Vlaanderen, maar in Antwerpen nog meer dan elders. Voorzitter Bart De Wever is de grote triomfator met 39,4 procent van de federale stemmen. Homans, het Vlaamse kopstuk, klopte dan weer CD&V-boegbeeld Kris Peeters qua voorkeurstemmen (163.502 versus 140.564). Of dat van haar de gedoodverfde kandidaat-minister-president maakt, wil ze niet gezegd hebben. 'Wie welke post gaat invullen, komt later aan bod. Ik heb een goed resultaat neergezet, maar er zijn er nog in mijn partij.' Door deze overwinning stijgen de overheidsinkomsten van de N-VA met 4 miljoen tot 12,2 miljoen euro per jaar. De volgende horde voor de partij is de regeringsvorming. De N-VA moet nu vrienden zien te maken, en dat beseft ze ook. Deze keer geen omstreden mars, geen hevige euforie, zelfs geen symbolische Vlaamse vlaggen op de avond van de verkiezingen, maar vooral verzoenende taal met een hoog CD&V-gehalte. Respect. Verantwoordelijkheid. 'Ik ben een goed christen', liet De Wever zich zelfs ontvallen. 'Deze keer moeten we echt iets kunnen doen met onze goede uitslag', aldus Homans. Dat een klassieke tripartite (CD&V, SP.A en Open VLD) wel een valabel alternatief is voor een regering met de N-VA vindt ze geen reden tot ontgoocheling. 'Dat is kort door de bocht. De verkiezingsuitslag is toch duidelijk? Het zou niet verstandig zijn van de andere partijen om zo veel Vlamingen te negeren.' Opgelucht dat niet zij maar LDD en VB worden opgegeten door de N-VA. Enerzijds, anderzijds: de verkiezingsuitslag van CD&V leest zoals het partijprogramma. Enerzijds niet goed. Federaal blijft de partij steken op 18,7 procent, minder dan de 20 procent waar ze volgens Kris Peeters 'los over' zou gaan. Op Vlaams niveau overschrijdt ze die grens wel, maar is ze niet langer de grootste partij. Europees verliest ze één zetel, die van Steven Vanackere. Een ontgoocheling is ook het persoonlijke resultaat van minister-president Peeters, hét boegbeeld van de campagne. Hij moet qua populariteit onderdoen voor Bart De Wever en Liesbeth Homans. Anderzijds zitten in deze uitslag ook goede elementen. 'Globaal gezien halen we wél 20 procent', zegt voorzitter Wouter Beke. Dat zijn partij standhoudt, is te danken aan de kopstukken. Vlaams minister Hilde Crevits kreeg in West-Vlaanderen bijna dubbel zoveel voorkeurstemmen als N-VA-collega Geert Bourgeois (112.557 tegenover 63.302). Wouter Beke klom in Limburg met 3,9 procent naar 22,7 procent. Had CD&V niet beter meer en andere boegbeelden naast Kris Peeters uitgespeeld? Beke draait wat om de vraag heen. 'We hadden veertien sterke lijsttrekkers. Iedereen heeft op zijn manier het beste van zichzelf gegeven.' Dat de partij straks 500.000 euro meer directe overheidsinkomsten opstrijkt (7,15 miljoen euro), is een opsteker. Het grootste pluspunt is natuurlijk de sterke positie van de partij in het politieke landschap: CD&V is incontournable voor een nieuwe regering, Vlaams én federaal. 'Ik zal dat woord niet gebruiken, maar het is juist dat een regering vormen zonder ons moeilijk zal worden', zegt Beke. De facto zou zijn partij wel eens de grote winnaar van deze verkiezingen kunnen zijn. Stilstaan is vooruitgaan voor de liberalen. Open VLD dingt mee naar een plaats in de federale en de Vlaamse regering. Na een campagne die bulkte van het optimisme bleven de Vlaamse liberalen min of meer status-quo: een zetel erbij in het federale parlement, twee zetels eraf in het Vlaamse. Toch waren er vooral lichtpunten. Maggie De Block kreeg 129.410 voorkeurstemmen in Vlaams-Brabant, Guy Van Hengel behaalde in Brussel met voorsprong de hoogste score onder de Nederlandstaligen, en Guy Verhofstadt torende in Europa hoog boven de rest uit. Geen discussie mogelijk: we hebben gewonnen, vindt Gwendolyn Rutten. 'We hebben tijdens de peilingen met de 10 procent geflirt. Als je dan 15,7 procent neerzet, dan ben je een winnaar.' Ook wat betreft partijfinanciering slaakt de Open VLD een zucht van verlichting: ze krijgt er ongeveer 850.000 euro aan dotaties en fractietoelagen bij. Ze zullen het wel met één personeelslid minder moeten doen. Het brengt de liberalen in een niet onaangename positie. Door de goede score van zusterpartij MR lijkt regeringsdeelname op het federale niveau een reële mogelijkheid (interessant, want daar wordt het merendeel van het fiscale beleid bepaald). Omdat zowel CD&V als Open VLD een federale en een Vlaamse regeringsdeelname aan elkaar koppelt, zijn de liberalen ook op Vlaams niveau een Mitspieler. Vier jaar nadat toenmalig voorzitter Alexander De Croo de stekker uit de aanslepende federale onderhandelingen trok, krijgen de liberalen misschien wel een herkansing. Na een campagne vol optimisme en goede bedoelingen is de partij wel verplicht om zich constructief op te stellen. Al houdt De Croo deze keer een slag om de arm. 'Het moet gaan om het socio-economische. Wij willen niet meewerken aan een splitsing van het land.' Gaat licht achteruit en wordt met 14 procent nipt ingehaald door Open VLD als derde partij van Vlaanderen. De socialisten verliezen een Kamerzetel en leveren hun tweede Europees mandaat in: exit Saïd El Khadraoui. De gevolgen voor de partijfinanciering blijven beperkt, er hoeft dus niet voor een massale ontslagronde worden gevreesd. Bruno Tobback sprak zondagavond liever niet van een afgang, wel van een status-quo die met enige goede wil de glans van een bescheiden succes kreeg. De kiezer had de dubbele regeringsdeelname niet afgestraft, en in het licht van de 12,5 procent bij de lokale verkiezingen van 2012 werd zelfs enige vooruitgang geboekt. De interne kritiek op Tobback, die in Vlaams-Brabant een teleurstellend persoonlijk resultaat neerzette, zwelt aan. De voorzitter wordt verweten een te makke campagne te hebben gevoerd: ondanks de sociaal-economische inzet kwam Tobback niet uit de verf. Maar er zijn positieve uitschieters. De West-Vlaamse lijsttrekkers Johan Vande Lanotte en John Crombez voerden een assertieve campagne en boekten een stevige winst. Vooral voor Vande Lanotte, de voorbije jaren meermaals verguisd, mag dat opmerkelijk heten. Ook in Gent scoort de SP.A met kopstukken Freya Van den Bossche en burgemeester Daniël Termont. 'We moeten eens goed kijken naar de regionale verschillen', zegt Termont. 'Er vallen lessen te trekken uit de manier waarop Johan en John in West-Vlaanderen hebben gescoord. Of uit ons succes in Gent, de enige grootstad waar de socialisten de nummer één blijven. Ons geheim? Niet wachten tot de verkiezingen eraan komen, militanten zoals Freya Van den Bossche, Karin Temmerman en ikzelf komen dagelijks onder de mensen.' Staat de positie van partijvoorzitter Tobback ter discussie? 'Nee,' zegt Termont, 'zijn resultaat in Vlaams-Brabant is natuurlijk jammer, maar Bruno heeft geen slechte campagne gevoerd. Echt teleurstellend vind ik onze uitslag ook niet, een half jaar geleden werden we in de peilingen nog dood verklaard. Toch moeten we ons bezinnen over de toekomst. Bruno heeft al de hand uitgestoken naar Groen. Terecht, ik ben al lang voorstander van progressieve frontvorming. Kijk naar Gent: zowel SP.A als Groen gaat vooruit dankzij het kartel.' Doet het goed in de steden, maar krijgt ook voet aan de grond op het platteland. Als de N-VA de grote winnaar is, dan mag Groen zich de kleine winnaar van deze stembusslag noemen. De drempel van 10 procent kwam niet in zicht, maar 8,5 procent zowel federaal als Vlaams is zonder meer puik. Het beste resultaat sinds het wonderjaar 1999, goed voor drie extra zetels in het Vlaams Parlement en een extra zitje in de Kamer. De ontspannen manier waarop Europees lijsttrekker Bart Staes zondagavond zijn uitslag afwachtte, sprak boekdelen: hij werd met sprekend gemak herkozen. De dotatie en fractietoelagen stijgen tot dik 3 miljoen euro, en de groenen mogen vier extra medewerkers aanwerven. De sterke resultaten van partijvoorzitter Van Besien en Meyrem Almaci in Antwerpen zijn deels een gevolg van de heisa over de overkapping van de Ring. Maar ook elders zetten groene lijsttrekkers sterke resultaten neer, zoals Elisabeth Meuleman en Stefaan Vanhecke in Oost-Vlaanderen en Wouter De Vriendt in West-Vlaanderen. Maar de gelukkigste kandidaat bij Groen was Johan Danen, die in Limburg een Vlaamse zetel wist te versieren. 'Dat was geleden van 1999 met Ludo Sannen', zegt hij. 'Ook bij de vorige twee verkiezingen waren we vooruitgegaan, maar nooit genoeg om de kiesdrempel te halen. Het heeft trouwens maar een haar gescheeld of Katrijn Conjaerts had ook een Limburgse Kamerzetel in de wacht gesleept. 0,2 procent, een handvol stemmen.' Dat Groen vooruitgaat na een sociaal-economische campagne, mag volgens Danen niet verbazen. 'We zijn al lang geen bloemetjes- of bijtjespartij meer, maar een partij met een duidelijke sociaal-economische visie. De sluiting van Ford Gent drukt ons in Limburg nog eens met de neus op de feiten. We staan er in de steden - vooral waar Groen meebestuurt zoals in Gent, Mechelen en Hasselt -, maar scoren nu ook op het platteland. Kijk maar naar de resultaten in mijn eigen gemeente Bilzen of in Overpelt.' Vlaams Belang verschrompelt tot een dwergpartij. Het VB mikte op 10 procent, maar kwam uit op 6. Partijvoorzitter Gerolf Annemans haalt nipt zijn Europese zetel binnen, maar in het Vlaams Parlement (-15 zetels, nu nog 6) en de Kamer (-9 zetels, nu nog 3) is de ravage groot. 'Finaal is het cordon sanitaire electoraal verzilverd', zegt Filip Dewinter, die met 43.157 voorkeurstemmen van het Vlaams Parlement naar de Kamer verhuist. 'Voor de N-VA is dit een pyrrusoverwinning: Bart De Wever pikt geen stemmen in van de traditionele partijen, maar zorgt alleen voor een stemmenverschuiving op rechts. Hij is vuil genoeg voor de kiezer, en braaf genoeg voor het establishment waarmee hij nu zoete broodjes gaat bakken.' Een afrekening met de oude garde lijkt niet op til. 'Oké, het Vlaams Belang van gisteren is niet dat van vandaag, maar we moeten nu ook geen paniek zaaien', zegt VB-jongerenvoorzitter Tom Van Grieken, die als neofiet in het Vlaams Parlement terechtkomt. 'De vernieuwing zal van de jongeren komen. Maar geen overhaaste conclusies, geen revolte, we zullen intern rustig de analyse maken. Onze thema's veiligheid en immigratie blijven actueel, onze partij heeft nog toekomst.' Ook Sam van Rooy, die op een baan als medewerker hoopt van Annemans in Europa, houdt zich op de vlakte. 'Of de rol van Annemans en Dewinter uitgespeeld is, zou ik niet durven te zeggen. Zij hebben de partij groot gemaakt.' Wie Annemans als voorzitter moet opvolgen en wanneer, daarover wil hij zich net als Van Grieken niet uitspreken. De jonge dertiger Barbara Pas behoudt haar zetel in de Kamer, maar Joris Van Hauthem, tot voor kort fractieleider in het Vlaams Parlement, is niet herkozen. Ook ex-voorzitter Bruno Valkeniers verdwijnt via de achterdeur. Vlaams Belang verliest behalve stemmen ook overheidsinkomsten. De jaarlijkse dotaties voor de partij lopen terug van 4,5 miljoen tot 2 miljoen euro. Ze verliest twee derde van haar personeel. De communisten halen in Wallonië twee Kamerzetels, maar blijven in Vlaanderen onder de kiesdrempel. Bijna was een stem op de Partij van de Arbeid écht een nuttige stem. In Wallonië behaalden de communisten twee Kamerzetels, maar in Antwerpen bleef partijvoorzitter Peter Mertens nipt onder de kiesdrempel. Nationaal woordvoerder en pas verkozen Kamerlid Raoul Hedebouw toont zich alvast optimistisch. RAOULHEDEBOUW: Absoluut. We wisten dat het nipt zou zijn, maar 0,3 procent te kort komen om aan een zetel te raken, is een echte ontgoocheling. 26.000 voorkeurstemmen halen en niet in het parlement zitten, dat kan je maar in België meemaken. HEDEBOUW: We mikten op twee parlementsleden, en dat is gelukt. Je mag niet onderschatten wat Peter Mertens gepresteerd heeft. Hij is er in nauwelijks twee jaar in geslaagd om ons stemmenaantal te verdubbelen. Dat we in Vlaanderen de laatste weken in geen enkele stemtest of televisiedebat zaten, heeft meegespeeld. Als Peter aan die slotdebatten deel mag nemen, gaan we over de kiesdrempel. HEDEBOUW: Helemaal niet. Peter blijft de ideoloog die de lijnen uitzet. HEDEBOUW: Als het in Luik en Henegouwen kan, moet het ook in Antwerpen kunnen. We zijn er als kleine partij toch maar in geslaagd de linkse thema's in Vlaanderen mee op de kaart te zetten. Daar zijn Groen en vooral de SP.A tijdens deze campagne nauwelijks in geslaagd. HEDEBOUW: We zullen ons vooral toeleggen op fiscaliteit, gezondheidszorg, pensioenen en jobs. We willen zeker toenadering zoeken tot de andere linkse partijen, maar ik verwacht er niet te veel van. Als het is om de huidige antisociale politiek verder te zetten, zal het zonder ons zijn. Voor Lijst Dedecker is het over en uit. De partij kwam alleen nog op voor het federale parlement in West-Vlaanderen, maar werd ook daar weggeblazen (3,5 procent). Lijsttrekker Jean-Marie Dedecker kreeg weliswaar 17.774 voorkeurstemmen (meer dan bijvoorbeeld Groen-lijsttrekker Wouter De Vriendt), maar dat was ruim onvoldoende voor een zetel. De rest van zijn lijst scoort dramatisch slecht. 'Ik heb veel gewonnen, maar nog meer verloren. Het is voorbij', aldus Dedecker. Aangezien de LDD in geen enkel parlement meer vertegenwoordigd is, verliest ze al haar overheidsinkomsten en parlementaire medewerkers. Rest de voormalige judocoach nog één droom: de burgemeesterssjerp in Middelkerke. Afspraak in 2018. De PS heeft de verkiezingen verloren en toch gewonnen, dat is de paradox waar de grootste Franstalige partij mee worstelt. In Brussel blijft de PS de grootste partij, met name dankzij het uiteenvallen van het kartel MR-FDF. In Wallonië zit de MR de PS op de hielen. Maar ondanks verlies aan de extreemlinkse PTB - zeker in traditionele machtsbastions als Henegouwen en Luik - wint de PS een zetel. In de Kamer verliest de PS een zetel, maar blijven PS en SP.A de grootste politieke familie. Vraag is vooral hoe het nu verder moet. Gewezen PS-kopstuk Philippe Moureaux, oud-strijder van heel wat regeringsonderhandelingen, heeft er een hard hoofd in. PHILIPPEMOUREAUX: Dat de verschillen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen, altijd al aanwezig in de Belgische politiek, tot nauwelijks te beheersen proporties zijn gegroeid. De N-VA scoort nog beter dan verwacht, terwijl het Franstalige politieke landschap ondanks alles sterk naar links blijft overhellen. Die oude politieke tegenstellingen zijn dus veel en veel acuter geworden, te meer daar rechts in Vlaanderen vandaag wordt vertegenwoordigd door een partij die zowel stemmen haalt met haar rechtse protest tegen het sociale beleid van de scheidende federale regering, als met haar uitgesproken Vlaams-nationalisme. Vandaar mijn overtuiging: België gaat nog schudden en beven. Een federale coalitie op de been brengen die geloofwaardig is in de twee landsgedeelten lijkt me zo goed als onmogelijk. MOUREAUX: Als je een regering maakt die wordt gedomineerd door de N-VA, met een N-VA-premier, krijg je enorm ongenoegen aan Waalse en Brusselse kant. Geen enkele Franstalige partij wil daar eigenlijk aan, ook de MR niet. Doe je het omgekeerde en zet je uiteindelijk de N-VA buitenspel, dan krijg je hetzelfde gevoel maar dan aan de andere kant. Het is als water en vuur proberen te verzoenen, tenzij er zich een mirakel in het hoofd van Bart De Wever voltrekt, waardoor hij een groot stuk van zijn aanspraken laat varen en de meest brutale aspecten van zijn programma verloochent. Uiteindelijk zal iemand moeten plooien. MOUREAUX: Veel zal afhangen van de houding van CD&V. Die partij heeft de sleutel en de toekomst van België in handen. CD&V is weliswaar slechts de op een na grootste partij in Vlaanderen, maar beschikt wel over de beste troefkaarten. Maar het zijn bijzonder delicate troeven, op het juiste moment uit te spelen, in een verdomd lastig kaartspel. MOUREAUX: In Brussel heeft de PS niet verloren, in Wallonië een beetje, maar in zijn geheel is links er in Wallonië zeker niet op achteruitgegaan. De winst van de PTB is in bijna alle kieskringen groter dan het verlies van de PS. De doorbraak van de PTB is een factor waar rekening mee moet worden gehouden. MOUREAUX: Ik mag het hopen. Maar vaak haalt gewoon op de winkel passen uiteindelijk de bovenhand: we hebben toch min of meer stand gehouden, we malen niet om een paar procenten meer of minder, dat soort reacties. Maar in heel Europa, niet alleen in België, verkeert de sociaaldemocratie in zwaar weer door de opkomst van radicale partijen op links en op rechts. Het zou heel onverstandig zijn om dat te veronachtzamen. MOUREAUX: Daar heb ik grote vragen bij. De vorige federale regering had inderdaad geen meerderheid aan Vlaamse kant, maar genoot wel de steun van Groen voor de institutionele hervormingen. Dat was een volstrekt andere situatie. Een federale regering met alleen MR en CDH aan Franstalige kant, wat op dit moment politieke fictie lijkt, zou een veel sterker in het oog springende minderheidsformule zijn. En bijzonder moeilijk te aanvaarden voor de Franstaligen. MOUREAUX: In Wallonië is dat zeker het geval geweest. Mensen begrijpen niet hoe het kan dat je een regering leidt en toch belangrijke toegevingen moet doen aan de rechterzijde. MOUREAUX: Niet echt. Ik geloof De Wever wel als hij zegt dat hij geen revolutie wil en het land niet in één nacht wil splitsen. Maar het is wel de richting die hij uit wil. Op sociaaleconomisch gebied heeft hij bovendien een bijzonder rechtse agenda, die alleen maar rampzalig kan uitpakken voor de gewone man. De Franstalige liberalen zullen eerst een klassieke driepartijenregering proberen te vormen. De Franstalige liberalen deden het op Waals en op federaal vlak goed. In het Waals Parlement wint de partij van Charles Michel zes zetels, in de Kamer één. In Vlaams-Brabant kreeg de lijst onder leiding van de voorzitter zelfs 40,7% van de stemmen. In het succes van de MR zien waarnemers de eerste aanzet van een gewijzigde mentaliteit bij de Waalse kiezer. Steeds meer Franstaligen willen iets anders dan de alomtegenwoordige PS en zorgden voor een zeer gepolariseerd politiek landschap: de PS en de MR vormen twee bijna even sterke blokken en drukken CDH en Ecolo helemaal weg. Maar is het resultaat wel goed genoeg voor de MR? Uit de vrij agressieve campagne van Charles Michel en Didier Reynders bleek dat de liberalen de machtspositie van de PS wilden breken. Dat is mislukt. Sterker nog, in Brussel verloor de MR 6 procent. Toch denkt Jean-Benoît Pilet, directeur van het Centre d'études de la vie politique van de ULB, dat PS en MR een verstandshuwelijk zullen smeden om op federaal, Waals en Brussels niveau een symmetrische coalitie te vormen. 'Elke partij die met de N-VA in zee gaat, beseft dat haar bij de volgende verkiezingen een zware politieke nederlaag boven het hoofd hangt. Dus eindigen we waarschijnlijk met een klassieke tripartite, dus inclusief de christendemocraten. Die heeft ook in Vlaanderen een meerderheid.' Onbekend in Vlaanderen maar machtig in Wallonië is Willy Borsus van de MR. Hij viel de Waalse regering furieus aan op de volgens hem te lakse begrotingspolitiek en haalde hard uit naar Ecolo in enkele groene dossiers. Hij wordt genoemd als toekomstig minister-president van de Waalse regering. De verrassing bij MR is Gérard Deprez, de vroegere voorzitter van de PSC, die voor MR aan de haal ging met de derde Europese zetel.CDH klinkt opgetogen, maar de Franstalige humanisten behouden slechts ternauwernood het status-quo. 'De CDH is opnieuw de derde partij in Franstalig België, en dat voor het eerst in tien jaar', zei partijvoorzitter Benoît Lutgen opgetogen op de verkiezingsavond. Dat zegt meer over het forse verlies van Ecolo dan over CDH. In de Kamer komt de partij uit op 8 zetels (-1), in het Waals Parlement behoudt ze de 13 die ze had. Met 34.688 voorkeurstemmen (tegenover 33.038 in 2010) zet 'Lulu' persoonlijk een sterke score neer, maar aftredend minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet komt verzwakt uit de verkiezingen. Zij trok met frisse tegenzin de lijst voor het Brussels Parlement en met 2 zetels verlies strandend op 9, lijkt zij een prijs te betalen voor de demarche van haar partijgenoot Melchior Wathelet. Die zorgde in volle campagne voor beroering met een nieuw spreidingsplan en meer vliegtuiglawaai boven Brussel. Het latere bochtenwerk daarover ten spijt, heeft dat wellicht kiezers van CDH weggejaagd. Rijzende ster Maxime Prévot bevestigt. De fractieleider in het Waals Parlement kreeg meer dan dubbel zoveel voorkeurstemmen als in 2009.De groenen willen meewerken aan een coalitie tegen de N-VA. In 2004 werden de groenen aan beide kanten van de taalgrens afgestraft na hun deelname aan de eerste paarse regering. Afgelopen zondag kreeg Ecolo een oplawaai voor zijn deelname aan de Waalse olijfboomcoalitie (met PS en CDH). In het Waals Parlement werd het herleid van veertien tot zes zetels. Zelfs in Brussel, waar de partij onverhoopt het nachtvluchtendossier in de schoot geworpen kreeg, slaagde Ecolo er niet in een vuist te maken. Emily Hoyos, covoorzitter van de partij, probeerde zich op te trekken aan de positieve score van Groen, waarmee Ecolo in de federale Kamer een fractie vormt. Ze gaf ook te verstaan dat haar partij bereid is mee te werken aan een coalitie tegen de N-VA. Of ze zelf nog lang mee aan het roer zal staan, is onduidelijk. Op het partijbureau van afgelopen maandag was de stemming bedrukt, maar klonken er geen dissonante geluiden. Het huidige voorzittersduo Hoyos-Deleuze wordt voorlopig door geen enkel kopstuk ter discussie gesteld.'De sleutel ligt in het noorden', vindt voorzitter Maingain. Na tien jaar oppositie nog eens besturen: de droom blijft voor de Féderalistes Democrates Francophones ook na de verkiezingen intact. Door haar communautaire profiel blijft de partij wel een exclusief Brussels fenomeen. Met 14,8 procent wordt het FDF in het Brussels Parlement de derde partij. Olivier Maingain hoopt alvast dat de Vlaamse partijen de politieke wil zullen hebben om de N-VA buitenspel te zetten. 'De sleutel ligt in het noorden, veel minder in het zuiden.'Geloof nooit de peilingen, weet ook de PP. Verkiezingen en de Parti Populaire, het blijft een moeilijke combinatie. In 2010 eindigde de strijd nog in een nachtmerrie, toen de partij ondanks positieve peilingen nauwelijks enkele procenten behaalde. Enige verkozene Laurent Louis werd al na een jaar uit de partij gezet. Ook deze keer bleken de peilingen optimistischer dan de uitslagen. Met Aldo Carcaci, voormalig nationaal secretaris bij de Socialistische Mutualiteit, stuurt de Personenpartij dit keer een ervaren rot naar het halfrond. Opmerkelijk verkiezingsfeit: in de stad Antwerpen haalde de PVDA meer stemmen dan CD&V. Ruben Mooijman, journalist De Standaard. Ziek thuis zitten op zo'n dag is vreselijk. Gelukkig is er Dafalgan om mij toch even dit fantastische resultaat te laten vieren. Bedankt! Peter Dedecker, kamerlid N-VA. Jammer: we ondergaan vandaag een golf die zich al 10 jaar geleden aankondigde. Terwijl Europa vooruit moet, verliezen we ons in navelstaarderij. Jef Neve, jazzmuzikant.