?Wetenschappelijk Vademecum? is een synthese van de leerstof scheikunde en natuurkunde in het secundair onderwijs.
VORIG JAARWERD een boek over wiskunde een kassucces. Twee scholieren hadden van zes jaar wiskundig onderwijs al hun volgekrabbelde velletjes, met nota’s en formules bijgehouden, geordend en geresumeerd. Het bleek netjes en overzichtelijk. De leraar wiskunde las het en raakte er niet over uitgepraat. Toevallig praatte hij er ook over met een uitgever. Die zag er brood in en gooide het op de markt. En het wonder geschiedde : wiskunde als bestseller. Hoewel, eigenlijk niet zo een wonder : welke scholier wil niet graag de krabbels van een bolleboos netjes uitgeprint in zijn boekentas hebben ?
De bollebozen waren Mike Nachtegael uit Sint-Niklaas en Jeroen Buysse uit Wachtebeke. Ze hebben intussen hun universitaire studies aangevat. Mike Nachtegael bleef de wiskunde trouw, Jeroen Buysse hield het voor bekeken en studeert nu geschiedenis.
Er is nu een nieuw vademecum uit. Deze keer gaat het over leerstof chemie en fysica. Mike Nachtegael ging nu scheep met Olivier Bernus en Maarten Geerts. Olivier Bernus, geboren in Doornik, volgde middelbaar onderwijs aan het O.L.V. van Deinsbekecollege in Zottegem en studeert nu wiskunde en natuurkunde aan de Gentse Universiteit. Maarten Geerts uit Beveren volgde middelbaar aan het Instituut O.L.V. Onbevlekt Ontvangen in Sint-Niklaas en studeert in dezelfde stad regentaat wetenschappen aan de KAHO Sint-Lievens. Met hun drie stelden ze het Wetenschappelijk Vademecum samen. Het is gericht naar leerlingen van wetenschappelijke studierichtingen in het secundair onderwijs, studenten hoger onderwijs, laboranten en andere wetenschappelijke medewerkers en al wie het stof van zijn kennis wil blazen.
Ook hier weer vormen de persoonlijke notities en syntheses van de medewerkers de basis van het vademecum. Ze werden volledig herschreven om de stijl en de opbouw van het Wiskundig Vademecum te volgen en ook om het aan te passen aan de nieuwe spelling. Alle teksten zijn dan nog eens grondig nagelezen door professor Willy Herreman van de KUL-campus in Kortrijk en door Wilfried Andries, docent KAHO Sint-Niklaas.
Het vademecum bestaat uit twee grote delen : scheikunde en natuurkunde. Het deel scheikunde bevat de hoofdstukken over structuur van de materie, chemische reactiemodel, chemische evenwichtstoestanden, biochemie en kernchemie. Het deel natuurkunde beslaat hoofdstukken over mechanica, uitzetting, druk en gaswetten, warmteleer, geometrische optica, harmonische trillingen, golven, elektromagnetische golven, elektriciteitsleer en elektromagnetisme. Er zijn zes bijlagen met onder meer natuurconstanten, het Grieks alfabet, benaderingsregels, vectoren, een stukje wetenschapsgeschiedenis met 28 biografieën, van Johannes Kepler (1571-1630) tot Louis De Broglie (1892-1987).
Een trefwoordenlijst achteraan vergemakkelijkt het zoeken en met het boek krijgt u twee losse bijlagen : een handig glanspapieren vel met het periodiek systeem der elementen en een diskette met een uitgebreide chemische databank. De diskette draait zowel onder Dos, Windows als Macintosh-platform. Bij Windows kun je de gegevens zowel in Words als in Works, Excel of Access opslaan. Elk van deze mogelijkheden is handig en overzichtelijk, maar de kleurige formulieren in Access ogen natuurlijk het mooist.
Bij het grasduinen in dit vademecum, gaat de lezer zich onwillekeurig toch afvragen : waarom leek dit vroeger op school allemaal zo moeilijk ?
L.W.
Wetenschappelijk Vademecum, door Mike Nachtegael, Olivier Bernus en Maarten Geerts, Uitgeverij Pelckmans, 1996, 160 blz. plus één datadiskette met 200 figuren, 650 BF.
De lessen scheikunde steken nu in een boek.
