?Het Koreaanse conflict is belangrijk voor heel Oost-Azië.? Dat zegt Eddy Laurijssen van de internationale vakbondsconfederatie.

Uitleg bij het conflict van de Koreaanse vakbonden met hun regering en hun president, verschafte Eddy Laurijssen, de assistent algemeen secretaris van de Internationale Confederatie van Vrije Vakbonden (ICFTU) in Brussel. De ICFTU heeft missies naar Seoel gestuurd en heeft gedaan wat ze kon om de internationale druk op de Koreaanse regering op te voeren en effectief te maken.

EDDY LAURIJSSEN : Je mag niet vergeten dat de Koreaanse arbeidswetgeving dateert uit de periode van militaire dictatuur. Daar is toen en ook later, tijdens de eerste democratische regering heel wat internationale kritiek op gekomen. Van het IAO (de Internationale Arbeids-Organisatie in Genève) onder andere : die wet was in strijd met alle bestaande basisnormen en de regering wist duidelijk wat er verkeerd aan was. Jarenlang heeft de regering beloofd dat ze daar iets aan zou doen, maar daar kwam niets van. Nu wel, maar wat merk je ? Aan de punten die in strijd waren met de internationale normen, hebben ze niet geraakt en de vernieuwingen voegen daar nog schendingen van de internationale verdragen aan toe. Dat is de grond van het protest. Daarbovenop komt dan de manier waarop het door het parlement is gedrukt.

Wat is er nu zo verkeerd aan die wetgeving ? Ten eerste dat er in Korea maar één vakbond toegelaten is. In feite bestaan er twee, maar de tweede is buiten de wet gesteld. Ze hebben die getolereerd zolang hij niet te veel lawaai maakte. Maar van het moment dat die echt zijn werk wil beginnen doen met industriële actie, stakingsactie of minder , slaat de regering toe, aangezien ze daar de wettelijke instrumenten voor in de hand hebben. Vorig jaar is er al een golf van aanhoudingen geweest onder de leiders van die vakbond er zitten er nu nog 29 of 27 van vast. En nu is de tweede golf daar dan. Dat is de eerste schending van de internationale verdragen van de IAO. Die zeggen dat er vakbondsvrijheid moet zijn. Als de arbeiders dat wensen, één organisatie wat volgens ons ook het beste is, omdat ze verenigd het sterkste zijn , maar als ze dat willen, moeten ze ook een tweede of een derde vakbond kunnen opzetten.

De tweede schending is dat de publieke sector en het onderwijzend personeel niet het recht heeft om een vakbond op te richten of er toe te behoren.

Ten derde mag ook de toegelaten vakbond alleen actie voeren op ondernemingsniveau. Dus, als een bond in een groot bedrijf een staking heeft en de hulp wil inroepen van mensen van zijn federatie bijvoorbeeld de ?nationale federatie van metaalarbeiders? of van de nationale leiding bij ons het ACV of ABVV , dan mag dat niet. Dat noemen zij ?inmenging van derden?. Ook dat is heel restrictief én tegen de internationale normen. En er zijn nog andere punten.

Dat stond allemaal al in de oude wet, en dat is niet veranderd. De enige wijziging is dat ze nu zeggen dat de tweede vakbond tegen het jaar 2002 toegelaten zal worden. Maar zelfs als je dat gelooft, blijven ze intussen die mensen wel in de gevangenis opsluiten.

Wat er bijgekomen is, die ?flexibiliteit?. Ze kunnen hun arbeiders nu veel gemakkelijker ontslaan. Ze mogen tot 56 uur per week prestaties eisen zonder overuren te betalen, als de economische toestand of de situatie van het bedrijf dat nodig maken.

Daarbij wordt het stakingsrecht beknot in de nieuwe wet. Mensen die in staking gaan, kunnen ze onmiddellijk ontslaan en onmiddellijk definitief vervangen door andere werknemers. Daarbij staat er specifiek vermeld dat voor ?onwettige stakingen? (en zo gezien zijn praktisch alle stakingen onwettig) de zogenaamde ?aanstokers? gevangenisstraf kunnen krijgen. Daar zijn ze nu dus al mee begonnen. Vijf arrestaties op donderdag, de hele leiding van de zogenaamd ?onwettige? vakbond staat op de zwarte lijst, en zit verschanst in die kerk in Seoel. Die hebben een bevel gekregen om naar het politiekantoor te gaan, weten dat ze daar aangehouden zullen worden, en weigeren ernaartoe te gaan. Die hebben gezegd, ?kom ons maar halen.?

Waarom ligt de nadruk op de ene toegelaten vakbond ? Speelt die met de regering samen ?

LAURIJSSEN : Vroeger wel. Maar nu zie je duidelijk dat de twee vakbonden harde actie voeren. Vroeger was die vakbond heel tam. Dat is een twee, drietal jaren geleden veranderd toen ze een nieuwe leiding verkozen en op een congres een heel nieuw programma van vakbondsactie aannamen. Van daar af aan is de zaak beginnen evolueren. En de regering die zegt dat ze alles doet voor het goed van de arbeiders, die had voorheen een redelijke relatie met de ene toegelaten vakbond, maar die is ze nu ook kwijt door haar onaanvaardbare ingrepen. Die aanvankelijk tamme vakbond is nu ook agressief geworden en militant. Dat is de grootste vakbond ook, met 1,2 miljoen leden. De andere vakbond bestaat nog niet zo lang officieel en in zijn huidige structuur. Die zal zo’n 300.000 betalende leden hebben, alles samen misschien een half miljoen.

In Azië zijn dat nogal goede cijfers. Korea is geen land waar het lidmaatschap van vakbonden wordt aangemoedigd. De Koreaanse multinationals staan bekend als de slechtst denkbare werkgevers, ook in hun buitenlandse vestigingen, die het gemakkelijkst de nationale wetgevingen schenden. De lonen liggen er wel redelijk hoog, maar daar moet hard voor gewerkt worden, en de levensduurte is geweldig hoog.

Hoe gemakkelijk heeft de nieuwe wet ontslagen precies gemaakt ?

LAURIJSSEN : Vroeger waren er een aantal procedures en moest er een geldige reden gegeven worden om iemand te kunnen ontslaan. Nu hoeft dat niet meer. Nu kan de werkgever gewoon zeggen dat de toestand in het bedrijf of de economische toestand hem ertoe verplicht het personeel te verminderen, of een afdeling af te schaffen, een nieuwe te creëren met andere arbeiders als het zo uitkomt. Ze hebben nu volledige flexibiliteit op dat gebied omdat de restricties van vroeger verdwenen zijn. Tja, op dat punt zijn ze natuurlijk de enigen niet. Maar op veel andere punten die we aangeraakt hebben, is de Koreaanse toestand echt niet vergelijkbaar met wat in andere landen bestaat.

In dat verband heb je nog dat ze in oktober in Parijs tot de Oeso zijn toegelaten, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, zeg maar de club van economisch rijke landen. Dat is niet gemakkelijk gegaan. De Oeso-leden hadden twee bezwaren. De Koreaanse wet was te protectionistisch voor bepaalde financiële voorzieningen en de arbeidswetgeving strookte niet met de regels van de groep. Toen heeft Korea er zich schriftelijk toe verbonden zijn arbeidswetgeving aan te passen aan de internationale normen. Nu is de aanpassing daar, maar in de verkeerde richting. Dus ik neem aan dat die Oeso zich ook bedrogen zal voelen. Die moeten zich dezer dagen over Korea beraden.

Voor ons is dit een heel belangrijk conflict. Het is niet een zuiver Koreaans geval. In de meeste Aziatische landen zouden de vakbonden in zo’n geval wel wat protesteren, maar toch niet zo’n harde acties gaan voeren als de Koreanen. Daarom geven wij ze ook zoveel steun als we maar kunnen. Het is een model voor de regio. En als je het bekijkt in het kader van de globalisering van de economie, dan is het weer heel belangrijk. Door de concurrentie van die export-economiën moet alles zo goedkoop mogelijk gebeuren, moet er gesneden worden in de arbeidsvoorwaarden en zelfs in de rechten van de arbeiders. En als er niets aan gedaan wordt, zitten we in de kortste keren bij situaties als de Chinese, waar lonen en rechten op het absolute minimum zitten. Nu, dat in Korea de lonen hoger liggen dan in de buurlanden, dat is al jaren het geval. De levensduurte trouwens ook. Toch had de Koreaanse economie altijd een sterke groei. Nu nog : 6,9 procent voor 1996. Dat is natuurlijk minder dan in China, waar aan die opbouw maar net begonnen is, maar dat is toch een verre van slecht resultaat. Dat moet nu niet ingeroepen worden om een repressieve wetgeving op te zetten.

Sus Van Elzen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content