Hannes Cattebeke
Hannes Cattebeke Freelance journalist voor onder meer Knack

De PVDA en de AEL bundelen hun krachten in de kartellijst Resist. Daarbij cijferen de communisten zich ten dele weg om de migranten te helpen ontvoogden. Maar wat heeft hun partij er zelf bij te winnen?

Resist zal naar alle waarschijnlijkheid geen zetel halen bij de verkiezingen van 18 mei. Daarvoor ligt de kiesdrempel een paar procenten te hoog. In een optimistische bui stelt PVDA-woordvoerder Peter Mertens 5,1 procent voorop. Dyab Abou Jahjah (AEL) toont zich voor een keer minder ambitieus dan zijn kartelgenoten. Hij is al tevreden met 3 procent. Datzelfde percentage zou bij de verkiezingen van 2006 immers een zetel opleveren in de Antwerpse gemeenteraad. En daar is het Jahjah allemaal om te doen. ‘Ik kan u ervan verzekeren dat de gevestigde partijen nu al beven bij de gedachte aan een AEL-gemeenteraadslid’, zegt Jahjah. Volgens hem is ‘Resist de slechtste nachtmerrie die het Belgische establishment zich kan inbeelden’.

Dat laatste heeft veel te maken met de rol die de AEL eind vorig jaar speelde bij de straatprotesten in Borgerhout na de moord op een jonge Marokkaan. De liga zorgde in die periode ook voor heel wat opschudding met haar patrouilles die de Antwerpse politie moesten controleren op racistisch gedrag. In een potje paniekvoetbal pleitte premier Guy Verhofstadt er toen zelfs voor om de organisatie van Abou Jahjah buiten de wet te stellen. De afgelopen maanden heeft de AEL zich, door op te komen als een politieke partij, een meer gematigd profiel aangemeten, maar daardoor lijkt ze ook wat aan slagkracht te hebben ingeboet.

Toch is het vooral de PVDA die met het kartel een deel van haar geloofwaardigheid heeft verloren. De gedachte dat de communisten een pact gesloten hebben met een beweging die haar godsdienst haar belangrijkste drijfveer noemt, moet Karl Marx doen tollen in zijn graf. ‘Het opium van het volk’ zoals de filosoof het begrip godsdienst steevast omschreef, blijft voor de AEL de ultieme toetssteen. ‘Wij zullen onze idealen nooit verloochenen zoals de andere partijen dat doen’, zegt Jahjah, ‘onze trouw aan de islam is daarvoor de beste garantie’. Daartegenover stelt de PVDA met klem dat ze een atheïstische partij blijft, net zoals de AEL zich ook nooit tot het communisme zal bekeren.

PARTIJAPPARAAT

Voor de AEL was een georganiseerd partijapparaat als dat van de PVDA in de aanloop naar de verkiezingen van goudwaarde, maar de voordelen voor de PVDA zijn heel wat vager. Als Resist bij de komende stembusslag al een zetel mocht halen, dan gaat die zo goed als zeker naar de AEL. Jahjah en zijn rechterhand Ahmed Azzuz nemen immers de eerste twee plaatsen in op de lijst van zowel Kamer als Senaat. Kris Merckx, lijstduwer voor Resist in Antwerpen, ziet nochtans verschillende voordelen voor de PVDA. ‘Door de bijna historische frontvorming tussen democratische moslims en communisten is er veel meer dan normaal over ons gesproken geweest. Niet alleen in de media, maar ook bij de betogingen zijn we nadrukkelijker op de voorgrond getreden. Doordat de AEL een duidelijke voorkeur heeft uitgesproken om samen met ons een kartel aan te gaan, staan de migrantenjongeren bovendien veel positiever ten opzichte van de PVDA.’

Maar daarmee is de kans op een PVDA-verkozene nog niet gegroeid. De officiële redenering achter de plaatsen één en twee voor de AEL is dat de migranten tenslotte de meest onderdrukten zijn. Merckx blijft eerlijk: ‘Wij waren wel degelijk vragende partij om iemand van ons op de tweede plaats te krijgen. De AEL wenste daar echter niet op in te gaan. Nu Jahjah en de zijnen gezien hebben hoe goed onze partij georganiseerd is, zullen wij in de toekomst wellicht ook een verkiesbare plaats krijgen.’

Vraag is natuurlijk of die goed georganiseerde partij geen voorrang had moeten krijgen op een beweging waarvan geen zekerheid bestaat omtrent de getalsterkte van haar aanhang. Over dat laatste bestaat bij de PVDA-militanten weinig twijfel. Voor hen is Jahjah de man die er als eerste migrant in België in geslaagd is om een stroming op gang te brengen die ingaat tegen de discriminatie van nationale minderheden. De media-aandacht voor de AEL-frontman en zijn politieke capaciteiten zijn pluspunten waarvan de PVDA-lijsttrekkers in het verleden alleen maar konden dromen. De dominantie van Jahjah binnen het kartel is navenant.

Zijn voornaamste doel is om binnen drie jaar gemeenteraadslid in Antwerpen te worden. Vanuit die positie wil hij zijn verzet tegen de gevestigde orde versterken en het Antwerpse bestuur van dichterbij controleren. Maar van voorbereidingen binnen het kartel is volgens Kris Merckx nog geen sprake. ‘De huidige campagne een aanloop voor 2006? Excuseer! Wij gaan wel degelijk voor die kamerzetel in de provincie Antwerpen. Nog nooit konden wij de kiezer zo’n sterke lijst presenteren. Resist is de meest serieuze linkse frontvorming van de laatste twee decennia. Bovendien hebben de wapentransporten veel progressieven doen afzien van hun voornemen om voor Agalev of SP.A te stemmen. Ik geloof erin dat wij 52.000 stemmen kunnen halen.’

Hannes Cattebeke

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content