Krijgt de VRT dan toch meer geld? Worden de fouten uit het verleden met de mantel der liefde bedekt? En wat moet de omroep doen met die centen?

Vlaams minister van Media Geert Bourgeois (N-VA) maakte vorige week geen al te beste beurt. Op de dag dat de VRT zijn jaarrapport voorstelde en bekendmaakte dat het verlies in 2007 8,7 miljoen gunstiger uitvalt dan gepland, kondigde hij een dotatieverhoging van 40 miljoen aan, gespreid over drie jaar. De VRT reageerde euforisch en verspreidde het nieuws gretig via al zijn multimediale kanalen.

In het Vlaams Parlement moest minister-president Kris Peeters (CD&V) de kritiek van de oppositie, maar ook van zijn eigen partij trotseren. Bourgeois had voor zijn beurt gesproken. Het klopt dat de VRT in 2008 tien miljoen extra krijgt. Dat geld staat in de begroting. Of dat bedrag er ook de komende jaren zal zijn, is nog niet beslist. Deze regering is trouwens nog maar één jaar op post. Beloftes doen tot 2011 is nogal onkies. Eerder koppelde Bourgeois de dotatieverhoging aan de audit die het Rekenhof nu al maandenlang uitvoert over het reilen en zeilen bij de VRT onder gedelegeerd bestuurder Tony Mary en directeur Televisie Aimé Van Hecke. Vorige week wilde hij daar niet langer op wachten.

Dat is vreemd, aangezien de ontwerp- audit al wekenlang op zijn kabinet ligt. Het Rekenhof wacht op opmerkingen van het kabinet vooraleer de definitieve versie af te ronden. Het is dus door het getreuzel van Bourgeois dat de audit vertraging oploopt. Later gaf Bourgeois te verstaan dat de audit geen fraude aantoont en een dotatieverhoging niet in de weg staat. Hoezo? De audit is nog niet klaar en toch trekt de minister er conclusies uit. Het Rekenhof is een instelling van het parlement en daarom moet de VRT-audit ook éérst naar het parlement gaan en dan pas naar de regering. Door nu al te lekken uit het voorlopige rapport en de bevindingen eruit al bij voorbaat te minimaliseren, maakt Bourgeois een ernstige fout.

De meerderheid is verdeeld. De SP.A wil naar de toekomst kijken en vindt de audit geen halszaak. Open VLD en de CD&V willen eerst de conclusies van het Rekenhof afwachten en zijn erg kritisch voor Bourgeois.

Het ontwerprapport kent voor veel Wetstraatwatchers allang geen geheimen meer. Weinigen hebben het in handen, maar op de meeste redacties circuleren al sterke (zelfs smeuïge) verhalen uit het ontwerp. In zijn conclusies zegt het Rekenhof dat de VRT weinig transparant was in zijn aanbestedingen en daardoor het EU-verdrag overtreedt. Mary en Van Hecke zouden niet vrijuit gaan. Toch zou de huidige leiding de zaken beter aanpakken.

De rol van het Rekenhof zelf is ook omstreden. Dat had een aparte cel in de gebouwen van de VRT, maar heeft het potverteren van het vorige management blijkbaar nooit in de smiezen gehad. Misschien was een externe audit dan ook opportuner geweest.

Het spreekt voor zich dat alle wantoestanden uit het verleden in de openbaarheid moeten komen. En dat de VRT een dotatie verdient waarmee hij zijn opdracht kan vervullen. Maar mag er ook eens een audit komen naar die opdracht? Is het écht zo dat de VRT nu meer en betere cultuurprogramma’s brengt? Is het echt zo dat het VRT-nieuws beter is, sinds alle redacties onder een centraal gezag zijn geplaatst? Is het echt zo dat de VRT zijn educatieve rol naar behoren vervult? Is de kijkcijferdruk echt afgenomen? Is de etterbuil van het Woestijnviscontract écht opengebarsten?

Het zou het parlement – de enige aandeelhouder van de VRT – sieren, wanneer het daarover nu eindelijk eens een grondig debat zou voeren, in plaats van de VRT zichzelf te laten bewieroken in zijn jaarrapport.

De vraag is of politici de VRT kritisch onder de loep durven te nemen in een verkiezingsjaar.

Dát zou pas een primeur zijn.

door Karl van den Broeck