Rik Van Cauwelaert
Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

Uit een vertrouwelijk regeringsdocument dat hoofdredacteur Johan Van Overtveldt afgelopen zondag op Knack.be onder de aandacht bracht, blijkt dat de federale regering van premier Elio Di Rupo zich verzet tegen de aanbevelingen van de Europese Commissie die het federale koninkrijk uit de crisis moeten tillen.

Die aanbevelingen zijn ‘niet zomaar vrijblijvende bedenkingen’, zoals Europees Commissaris Karel De Gucht het onlangs stelde, maar wel degelijk richtlijnen die door de lidstaten op straffe van sancties moeten worden opgevolgd.

Door haar interne verdeeldheid is de regering van premier Di Rupo niet in staat om zelfs de versterking van de banken, waar de Europese Commissie en Mario Draghi van de Europese Centrale Bank op aandringen, op te voeren.

Dat de Parti Socialiste, daarin gesteund door SP.A en CDH, weigert aan het indexmechanisme te laten raken, is op zich niet nieuw. Wel opmerkelijk is de gedweeheid waarmee CD&V, de liberalen van Open VLD en MR zich daarbij neerleggen. Terwijl nog lang niet duidelijk is hoe deze regering de energieprijzen onder controle zal krijgen.

Eind vorig jaar ontstond politieke en syndicale commotie rond de pensioenhervorming die minister Vincent Van Quickenborne – volgens sommigen nogal eigengereid – had doorgedrukt. De vakbonden gingen in het verweer. Maar dat zette weinig zoden aan de dijk. Want de hervorming, met al haar uitzonderingen en uitgestelde maatregelen, werd toch doorgevoerd.

Bij de Europese Commissie hebben ze intussen in de gaten dat de pensioenhervorming nauwelijks impact heeft op de primaire uitgaven: niet eens 0,08 procent van het bruto binnenlands product in 2013.

Bovendien beantwoordt die hervorming helemaal niet aan de Europese aanbeveling om de wettelijke pensioenleeftijd de lijn van de levensverwachting te laten volgen. En dat zijn maatregelen die in de omliggende landen al werden genomen.

Sterker nog: de jongste hervorming van de regering-Di Rupo dreigt ook sommige onderdelen van het Paarse Generatiepact, zoals de pensioenbonus, uit te hollen.

De bezorgdheid van de Europese Commissie heeft alles te maken met het vergrijzingsrapport waarin haar specialisten de economische en budgettaire prognoses maakten tot 2060. Daarin komen de opstellers terug op een eerder gepubliceerd rapport dat al te optimistisch bleek. De nieuwe cijfers stemmen de Europese beleidsmakers in elk geval tot nadenken.

Vandaag telt de Europese Unie één 65-plusser voor vier actieven. Tegen 2060 kantelt die verhouding en telt de Europese Unie slechts twee actieven voor elke gepensioneerde van 65 en ouder.

Het Federale Planbureau hanteert voor België soortgelijke cijfers die lichtjes onder dat Europese gemiddelde liggen. Maar die vergrijzingskosten zullen niettemin tegen 2060 zo’n 6 procent van het bruto binnenlands product bereiken.

Volgens de samenstellers van het rapport van de Europese Commissie zal België tegen dan een van de landen met de zwaarste vergrijzingskosten zijn.

Om die vergrijzingskosten op te vangen laat de Europese Commissie de betrokken landen, zoals België, weinig keus. De schuld moet worden teruggedrongen, de werkgelegenheidsgraad en de productiviteit moeten omhoog en het pensioenstelsel, de gezondheidszorg en vooral de ouderenzorg moeten worden hervormd.

Maar dat vergt doortastend hervormingswerk, waar de federale regering alsnog niet toe bereid is. Uit de jongste berekening blijkt dat premier Di Rupo en zijn regering vooral hun toevlucht hebben genomen tot nieuwe belastingen. Net geen 75 procent van de verbetering van het overheidssaldo is het gevolg van nieuwe lasten. Ondanks gedane beloften is nauwelijks een vierde het gevolg van het terugschroeven van de uitgavengroei.

Doordat de verdeelde regering al te weinig structurele maatregelen nam, wordt tegen 2013 gerekend met alweer een gevoelige verslechtering van de financiële situatie, ook als gevolg van de stijging van bepaalde uitkeringen.

Het uitblijven van echte hervormingen zet het sociale systeem en de solidariteit verder op de helling. En als de Europese Commissie haar oekazes gaat afdwingen, zal dat de laatste van haar zorgen zijn.

WWW.KNACK.BE/RIK-VAN-CAUWELAERT

Rik Van Cauwelaert

Net geen 75 procent van de federale meerontvangsten komt uit nieuwe lasten.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content