Onze verslaggever bracht een bezoek aan de IJzertoren. Hij stuurde ons een ansichtkaart.

Vriendelijk onthaal, daar niet van. Aan de receptie van de IJzertoren krijgt de bezoeker een folder aangeboden over het Vlaams memoriaal in een Europees en mundiaal vredesdomein. NU bezoeken. De kustganger op de vlucht voor de gure noordoostenwind is een en al gewilligheid. Liever de IJzertoren dan nog een zandstorm. Het was een slechte meimaand. Dat ?mundiaal? niet in de Woordenlijst van de Nederlandse taal voorkomt, merken alleen zeurkousen en nestbevuilers. Dat in de tentoonstelling de bedevaarten genummerd worden als vijftienste of zestienste, heeft ongetwijfeld alles te maken met een diepe bekommernis over het voortbestaan van de Nederlandse taal.

De beheerders van de IJzertoren ontvangen hun gasten in schoon Vlaams. Met even grote fijngevoeligheid benaderen ze hun eigen verleden. Nog voor een eventuele bezoeker de receptie is gepasseerd, wordt hij gelokt met enkele prentkaarten die in vitrinekasten te koop worden aangeboden. De enige historische figuur die daarop staat afgebeeld, is Cyriel Verschaeve. Dat is een wijze keuze voor een door de Vlaamse raad erkend memoriaal van de Vlaamse ontvoogding (1986) en voor het grootste vredesmonument van Europa.

De kapelaan die zo graag met zijn poes poseert, is een voor alle Vlamingen aanvaardbaar figuur. In de eerste plaats als priester, maar vooral toch omwille van zijn talloze blijken van pacifisme en zijn niet aflatende strijd voor de Vlaamse zaak. In moeilijke momenten kon Vlaanderen altijd op de kapelaan van Alveringem rekenen. Zo was hij tijdens de Tweede Wereldoorlog een van de boegbeelden van de politiek van de Duitse SS. In de hoop SS-commandant Heinrich Himmler met het christendom te verzoenen, was Verschaeve bereid het nationaal-socialisme innig te omarmen. De olijke onderpastoor was weliswaar op de hoogte van de liquidatie van geestelijk gehandicapten door het nazi-regime, maar hij liet weten dat hij daarvoor zijn slaap niet zou laten.

Het is dan ook een kaakslag voor Vlaanderen dat van zo’n idealistisch en onkreukbaar Vlaming slechts prentkaarten en geen levensgrote posters worden verkocht. Dit is een vredesmuseum onwaardig. De onderwaardering van Verschaeve heeft wellicht te maken met de ronduit slappe houding van Lionel Vandenberghe, de voorzitter van het IJzerbedevaartcomité. Die verklaarde nog vorige week dat de IJzertoren niet in extreem-rechtse handen mocht terechtkomen. Vandaar dat wij het met prentkaartjes moeten stellen. Gelukkig staat rechts van de uitgang van de IJzertoren nog een berkenkruis, symbool van de Vlaams Oostfronters die tijdens de Tweede Wereldoorlog aan Duitse zijde de Russische bolsjewieken gingen bevechten. In de IJzertoren zelf loopt overigens een tentoonstelling over humor in de Vlaamse Beweging.

Oostakker (Lourdes) : meimaand, Mariamaand (foto : Patrick De Spiegelaere).