Ook ik ben tegen medicalisering van de samenleving, en al zeker als het om kinderen gaat. De langetermijneffecten zijn amper bekend, de schuld wordt al te makkelijk bij het kind gelegd en ga zo maar door. Maar ik wil ten stelligste reageren op het artikel ‘Je vraagt je af of we nog wel emoties mogen hebben’ (Knack nr. 39) over het boek van filosoof Ignace Devisch waarin het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) terloops wordt genoemd en als medeschuldige wordt aangeduid van wat misloopt. Of het nu de spijbelaars, de lage slaagpercentages bij aanvang in het hoger onderwijs of de medicalisering betreft, het CLB heeft het weer gedaan. Jarenlang werd met geen woord gecommuniceerd over het CLB. Dat dit de laatste jaren wel af en toe gebeurt, zou je kunnen toeschrijven aan een bredere bekendheid, maar dan wel gebaseerd op individuele verhalen en veronderstellingen.
Het zijn niet de CLB’s die erop aandringen een diagnose te stellen. Wij proberen gedrag en problemen vanuit diverse invalshoeken te bekijken, en vooral na te gaan hoe we ermee kunnen omgaan zodat het leren niet in het gedrang komt en er geen potten gebroken worden. Door de veelheid aan leerlingen die wij zien, kunnen we met onze multidisciplinaire teams heus wel het verschil maken tussen ernstige problemen en variant gedrag. Wij zijn het die ouders, leerkrachten en scholen proberen te overtuigen van het feit dat er veel variatie zit op normaal gedrag. Maar die labels of diagnoses worden vaak verwacht door ouders en school omdat er hulp door verkregen en verantwoord kan worden. De organisatie van zorg op school en de regelgeving voor extra hulp, zoals GOn of Geïntegreerd Onderwijs, lokt overdiagnostiek en overcomsumptie van hulp uit. Behoeft het uitleg dat net wij als CLB – dat de leerling in zijn verschillende facetten kent – wenkbrauwen fronsen bij diagnoses die gesteld worden door anderen? Het zijn niet de CLB’s die gedragsdiagnoses stellen. Als we vaststellen dat er ernstige gedragsproblemen zijn, verwijzen we onze cliënten naar revalidatiecentra, kinderpsychiaters en andere diensten. Het zijn niet de CLB’s die medicatie aanbevelen. CLB’s geven advies over voor- en nadelen, over alternatieven, en dat alles neutraal en onafhankelijk. Het zijn niet de CLB’s die medicatie voorschrijven. Ze mogen dat geeneens. Ik doe een oproep om vaak en zelfs meer dan nu te communiceren over de CLB’s, maar dan graag met kennis van zaken. Praat met onze mensen, kom kijken. Zelden wordt er positief over ons gecommuniceerd, maar vraag je het onze cliënten – zowel leerlingen, ouders als de zorgteams op school – dan kun je alleen maar vaststellen dat er grote tevredenheid is.
Hans Vandelannoote, directeur Vrij CLB Poperinge
