FACTCHECKER

De druk in (Amerikaanse) kleuterscholen wordt steeds groter, waardoor er minder tijd is voor middagdutjes. Daarom hebben wetenschappers van de University of Massachusetts Amherst onderzoek gevoerd naar het effect van deze dutjes. Hun conclusie? Kleuters die dutten, onthouden beter wat ze hebben geleerd. Het Amerikaanse onderzoek werd uitgevoerd bij veertig kleuters tussen drie en vijf jaar oud. De kinderen leerden ’s morgens in de klas een memory-puzzel op te lossen. Enkele uren later moesten ze dat opnieuw doen, de ene keer na een dutje (dat gemiddeld bijna tachtig minuten duurde), de andere keer zonder dutje. Wat bleek? Na een dutje onthielden ze tien procent meer. En dat is nog niet alles: dat effect werkte door tot de volgende ochtend, wanneer ze de puzzel nog eens moesten maken.

Maar klopt dat wel? De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in het vaktijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. De drie experts die we erover polsten, vonden het een uitstekend artikel. Al hadden ze wel één puntje van kritiek: een testgroep van veertig kinderen, dat is wel erg weinig. ‘Met zo’n kleine groep loop je het risico dat al die kinderen in een soortgelijke, stimulerende omgeving leven’, zegt Johan Marchand, verantwoordelijk arts van de slaapeenheid van het UZ Brussel. ‘Je zou soortgelijk onderzoek moeten doen bij een grote en heterogene groep, inclusief kindjes die niet naar school gaan.’ En toch heeft Marchand veel lof voor dit onderzoek, zeker omdat een deel van de kinderen ook tijdens de slaap onderzocht werd. ‘Zo konden de wetenschappers hun resultaten linken aan de verschillende slaapfases. Tijdens het dutje worden bepaalde zones van de hersenen actief, waardoor die de tijd krijgen om gegevens te verwerken en te onthouden.’

Verder vindt Marchand de resultaten niet zo verbazend. ‘Volgens onze biologische klok hebben we allemaal – jong of oud – behoefte aan een rustpauze na de middag. Alleen valt dat moeilijk te combineren met ons drukke leven. Maar kinderen tot vier jaar hebben sowieso nog slaap nodig overdag.’ Kinderpsychiater Karlien Dhondt, verbonden aan het pediatrische slaapcentrum van het UZ Gent, beaamt dat. ‘In mijn praktijk zie ik veel oververmoeide kleuters: we gunnen die leeftijdsgroep te weinig slaap. Nochtans hebben kinderen tussen drie en vijf jaar gemiddeld twaalf tot zelfs veertien uur slaap nodig. Om dat te halen, zouden ze al om zes uur ’s avonds in bed moeten liggen, wat in de meeste gezinnen niet lukt. Uit eerder onderzoek blijkt trouwens dat een chronisch slaaptekort slecht is voor ons leervermogen.’ Ook professor Stijn Verhulst, coördinator van het pediatrische slaaplaboratorium van het UZ Antwerpen, gaat akkoord. ‘De boodschap is duidelijk: we moeten de slaap bij jonge kinderen koesteren. Die is erg belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen, het geheugen en het leervermogen.’

Dat is een verantwoordelijkheid van ouders en scholen. Volgens Marchand geven ouders hun kleuters meestal wel de kans om te dutten. ‘Maar niet alle scholen creëren daar ruimte en tijd voor. Nu hebben ze nochtans een extra reden: die dutjes komen de concentratie en het leervermogen van kleuters ten goede.’ Ook Dhondt vindt dat elke kleuterschool in bedjes zou moeten voorzien.

Conclusie

Dit kleinschalige onderzoek verdient nog een vervolg, maar op basis van de mening van drie experts beoordeelt Knack deze stelling als waar. Vandaar ook dit advies voor kleuterscholen: zorg ervoor dat kleuters in de namiddag een dutje kunnen doen.

WAAR

Website BBC, naar onderzoek van de University of Massachusetts Amherst.

Stefanie Van den Broeck

‘Dutjes helpen kleuters om beter te leren’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content