De Europascouts zijn een uitgesproken katholieke scoutsbeweging die zich volledig buiten de reguliere scoutsbeweging heeft ontwikkeld.

In Vlaanderen bestaan twee officiële scoutskoepels: het pluralistische FOS Open Scoutisme met zo’n 8000 leden en Scouts en Gidsen Vlaanderen met bijna 75.000 leden. De Europascouts functioneren daar volledig los van. Ze leven naar eigen zeggen van de verkoop van kalenders en het gewone lidgeld, dat niet hoger ligt dan bij andere scoutsgroepen.

Scouts en Gidsen Vlaanderen is ook van oorsprong katholiek. De organisatie heette vroeger Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM). Anno 2007 werd het katholieke profiel van VVKSM verruimd naar een pluralistisch profiel waarbinnen, naast de christelijke traditie, ook alle andere levensbeschouwingen aan bod kunnen komen. Dat gebeurde op verzoek van de leiding zelf. ‘Zingeving is nog altijd een onlosmakelijke opvoedende component van de organisatie, maar we wilden ons niet langer richten tot één welbepaald geloof’, legt communicatieverantwoordelijke Jan Van Reusel uit. ‘Ook toen we nog VVKSM heetten, was dat katholieke overigens nooit een doel op zich, al werd dat wel zo ervaren. In die brede spirituele context van vandaag merken we onder ons jonge volkje overigens ook opnieuw ‘zin’ voor rituelen, symbolen, tradities en klassieke scoutstechnieken.’

Bij de Europascouts staat ‘opvoeding tot geloof en godsgebondenheid’ in hun doelstelling. Ze werken ook nog grotendeels volgens de principes van de founding father van de scoutsbeweging Robert Baden-Powell, een Britse militair die geruime tijd in Afrika werkte. Hij ontwikkelde begin vorige eeuw een scoutsmethode waarbij jongeren van verschillende leeftijden in de vrije natuur in patrouilles leefden, met patrouilleleiders en assistenten onder supervisie van een volwassene.

Rituelen

De Europascouts hanteren, behalve bij de bevertjes, nog steeds dat patrouillesysteem, waarbij grote leeftijdsgroepen gevormd worden en waar de oudsten van de patrouille hun kennis doorgeven aan de jongeren. Ze houden ook vast aan de oorspronkelijke, religieus getinte rituelen en teksten. Bij Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn die symbolen en rituelen volgens Jan Van Reusel mee geëvolueerd met de tijd. ‘Wij hebben ook nog de scoutswet, de belofte en de scoutsgroet, drie rituelen die binnen scouting veel belang hebben. Maar onze organisatie heeft de traditie om elke nieuwe generatie scoutsleiding mee te laten beslissen over hoe die teksten er moeten uitzien. We willen een eigentijds scoutisme, op maat van de jongeren van nu. Let wel: ook bij ons is scouting niet louter fun en entertainment. Onze slogan “laat de wereld beter achter dan je hem gevonden hebt” is geen holle slogan. Ook wij hebben een duidelijk pedagogisch concept. Maar alles speelt zich af in de vrije tijd en richt zich niet naar één religie.’

Zowel de uitsproken katholieke Europascouts als de ex-katholieke Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen volgens Jan Van Reusel mooi naast elkaar bestaan. ‘Door hun vrij specifieke invulling spreken zij blijkbaar een groep ouders aan die daarin het pedagogisch concept vinden dat zij verkiezen. We hebben daar respect voor en vinden hun succes niet storend. We hebben altijd gestreefd naar een goeie samenwerking tussen de groepen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content