De manier waarop kranten de geboorte van een kroonprins door de tijden heen hebben gemeld, kende een opmerkelijke evolutie.

De geboorte van een kroonprinses was voor de negentiende-eeuwse courantiers een faits divers als een ander. Dat veranderde met de opkomst van de populaire bladen. Van toen af werd de toon vaak lyrisch, nu en dan _ vooral in socialistische bladen _ sarcastisch. Een scheervlucht langs de persbulletins over de geboorten van de Belgische troonopvolgers, van Albert I tot kroonprins Filip, de vader van Elisabeth.

Albert I ( 8 april 1875)

Het Handelsblad van Antwerpen

‘Gisteren is een ministerraad gehouden, onder het voorzitterschap van den koning. De nieuwgeboren zoon van den graaf en de gravin van Vlaanderen, is gisteren namiddag op de registers van den burgerlijke stand ingeschreven. De getuigen waren MM. De Lantsheere, minister van justicie; Crasier, voorzitter van het verbrekingshof; Faider, advocaat-generaal bij hetzelfde gerechtshof; d’Oultremont de Duras, grootmeester van het huis der gravin van Vlaanderen, en de Lannoy, grootmeester van het huis der koningin.’

Leopold III ( 3 november 1901

Het Handelsblad van Antwerpen

‘Het Belgische volk zal met eene vaderlandsche ontroering en met een oprecht geluk de blijde tijding vernemen dat gisteren namiddag, te Brussel, Hare Koninklijke Hoogheid Mevrouw de prinses Elisabeth, de doorluchtige gemalin van prins Albert, het leven geschonken heeft aan eenen prins, die in het doopsel den naam van Leopold zal ontvangen. Met ongeduld werd deze gebeurtenis door de gansche natie verwacht en de omstandigheid, dat een zoon uit de echtverbintenis van onze toekomende vorsten is ontsproten, stelt de kroon op de blijde verwachting der bevolking. De toekomst van het vorstenhuis, dat aan België drie kwaart eeuw rust, vrede, voorspoed en vooruitgang heeft verzekerd, is dus andermaal bevestigd, en aan de betoogingen van algemeene blijdschap, zullen ook dankgebeden tot de Voorzienigheid gemengd worden. Niet het minst de Antwerpsche bevolking zal van harte deelnemen in het geluk dat heden de koninklijke familie te beurt valt; niet het minst onze bevolking zal hare juichkreten mengen met deze, die opstijgen in het geheele land en die als een eed van onvergankelijke trouw aan het vorstenhuis weerklinken.’

Het Laatste Nieuws

‘Het was juist om 3u50 dat prinses Elisabeth ’t leven schonk aan den jongen prins. Prins Albrecht die tot dit ogenblik in de kamer gebleven was, werd zoo ontroerd, dat hij in tranen losbarstte. Colonel Jungbluth ijlde de trap af, roepend : Het is een prins.

In het gansche hotel heerschte eene vrolijke ontroering. De ministers zijn dan naar de kamer geklommen, waar Dr. Kufferath aan de getuigen verslag kwam doen over de verlossing. Z.M. de Koning, deed zich in automobiel naar het paleis voeren. De koning scheen zeer ontroerd. Hij kuste de prinses en sprak haar eenige hartelijke woorden toe. Z.M. drukte een wensch uit den jongen prins te zien. Hij omhelsde hem en zegde : Ik wensch u geluk, gij zijt waarlijk een schoon kind. Bij zijne vertrek, werd de koning luidruchtig door de menigte toegejuicht.’

Bij de geboorte van een prins

Thans is de hoop des lands verwezenlijkt.

De Koningskroon die U zal toebehoren

is met een nieuwe levenshoop verrijkt:

een kind is uit uw beider geboren.

Zo eens dat kind zijn ouderen gelijkt,

en later met een beider gaven prijkt

dan moeten wij geen verdren wenschen doen hooren

dan is de hoop des lands verwezenlijkt.

Vooruit

‘Hoera! hoera ! de prins is geboren. Alle beste, brave, vaderlandslievende, koningsvereerende bladen stroomen over van bijzonderheden, loftuigingen, kunstdichten en eerbiedsprotestatiën. We willen er onze lezers ’n beetje van meedeelen, want alhoewel de crisis woedt en duizend werkerskinderen met koude en honger af te rekenen hebben, zullen allen toch ’n welkom willen zeggen aan het wicht, dat zoo warm en lekker te Brussel in een groot schoon paleis, in zijden luiers en satijnen wiegjes te spartelen ligt van puur genot. Weet nu, moeders van ellendige boorlingjes, dat ’t koningskindje geboren werd om 3 ure, 5 minuten en 16 seconden, juist gepast.

’t Kindje heet: Leopold-Philip-Karel-Albert-Meinrad-Hubertus enz. enz. ’t Schijnt dat het bij hooge famillies zoo de gewoonte is ’n halve almenak met namen te geven. Onze kinders heeten Jan, Pier of Sies… en daarmee af. Maar elk zal het ons toegeven dat er eene distinctie moet zijn, anders zou het toch al tot bitter weinig dienen van prinsenkind te zijn !

De kleine Leopold-Philip-Karel-enz. heeft blond haar. Wat ’n rariteit! Maar ’t ergste van al is dat het kleine ding ’n lawijtmaker is , ’n woelgeest. Toen men het aan den ministers voorstelde en deze zeer ootmoedig en vol eerbied de ruggraat plooiden voor hun ‘nieuwe meester’ met de navelstreng, heeft het geschreeuwd en gesparteld !

Dat is heel zeker niet in den haak, dat strijdt tegen het etiket.

Ook is de verslagenheid groot. Men had zich daaraan niet verwacht en stenografen waren niet op post om de edele uitdrukkingen van den nieuwen troonopvolger in spé op te nemen. ’t Is ’n duitsche min die onzen toekomstigen Leopold III verzorgt, uitbakert, zijn poepken wascht. Geen enkele belgische vrouw kon dat goed in perfektie…

De koning zelf is met den automobiel (laatste model) af komen gestoven. Men zegt dat hij ’n contraventie heeft om te snel gereden te hebben. Arme man, hij heeft het al zo krap.

Mijnheer Max, de speciale geneesheer van den nieuweling, heeft verklaard na ’n hoogst gewichtig en nauwkeurig onderzoek : Dat de prins veel schreeuwt en aan zijnen duim zuigt. Zie, dat is erger dan erg. Bij de ministers schreeuwen en spartelen, dat maakt mij ongerust. Maar dat duim zuigen! Zoo jong nog en reeds aan ’t uitzuigen beginnen. Jongens, we zullen moeten oppassen. ’t Voorspelt alles niet veel goeds. ‘

Boudewijn ( 7 september 1930)

De Standaard

‘Den Lande en Vlaanderen in den Landen wordt met nieuwe en groote blijdschap verkondigd : een kind is geboren, een spruit van koninklijken bloeden en met de hulpe van God-Almachtig zal dat kind eenmaal den Troon bestijgen en heerschen over een verknochte en toegewijde bevolking. Uit al de Harten die kloppen in breede kringen der gezonde elementen van België stijgt een vreugdekreet op en die gaat als een lied van zegen en liefde de wiege van het vorstelijk kind onthullen.

Daar sluimert de kleine, onbewust van zijn hoge bestemming, onbewust van een ontzaglijke toekomst, welker geheimen, slechts voor één dag zichtbaar, ook voor ons versluierd zijn.’

De Volksgazet

‘ Gemengd nieuws. De vrouw van kroonprins Leopold is zondag in de kraam geboren van een zoon. En daarmee kan den dynastie weeral voort.’

Albert II ( 6 juni 1934

Het Handelsblad van Antwerpen

‘De heeren Devèze en Janson waren zoo vriendelijk bij het buitengaan, de journalisten te woord te staan en verklaarden : Het kind werd ons voorgesteld in een rollende wieg, versierd met roze kant, door zijn grootmoeder, prinses Ingeborg. Wat zullen we u van dit kleine snoetje in de kant zeggen, tenzij het ons den indruk gaf op Koningin Astrid te gelijken. Wanneer men ons het kindje bracht lag het braafjes in zijn wieg, met de oogen wijd open. De ministers de Broqueville, Janson en Pierlot hebben zich dan in de kinderkamer begeven, waar zij het geslacht van het kind gingen vaststellen. De kleine prins is wonderwel gebouwd, vertrouwt de heer Janson de journalisten toe.‘

Filip ( 15 april 1960)

De Standaard

‘Hare koninklijke hoogheid prinses Paola heeft heden 15 april te 9u40 in het kasteel Belvédère het leven geschonken aan een prins die de voornaam van Filip Lodewijk Maria zal dragen. Zo luidde de plechtige verklaring. Vijf minuten later daverden 101 kanonschoten over Brussel. En nog geen twee minuten later stroomde het park vol mensen. Ze trachten dichter en dichter te komen, waardoor de gewapende soldaten in aktie moesten komen om hen op afstand te houden. Eigenlijk heerste er op enkele ogenblikken een buitengewone, feestelijke stemming in het park. De mensen riepen: het is een prinsje. Hele wolken bosduiven cirkelden boven het paleis. En rond het park was een uitbundig concert van toeterende auto’s, die niet meer door het volk geraakten. De ministeries en omliggende kantoren liepen leeg. Vooral in de Koningsstraat was het een en al wapperende vaandels. Het prinsje kreeg die naam omdat die voornaam bij zijn ouders in de smaak viel en ook ligt in de lijn van de traditie van het Belgisch vorstenhuis. Prins Filip werd onmiddellijk toevertrouwd aan zijn nurse mej. Cardijn. Hij heeft blauwe ogen en blond haar.’

Stijn Tormans