WILLY DE CLERCQ
Het ontwerp dat op de Europese top in Dublin werd afgesproken, ligt in de lijn van de Europese evolutie, vindt VLD-europarlementslid Willy De Clercq. Europa is op weg naar een juridische veiligheidsruimte waarbinnen het vrije én veilige verkeer van personen, goederen en diensten vooropstaat.
?De gemiddelde Europese burger kampt met een gevoel van onveiligheid. Wil de Europese Unie zich geloofwaardig maken, dan moet ze aan die bezorgdheid voor veiligheid tegemoetkomen.
Dit ontwerpverdrag komt daaraan tegemoet. Het ligt trouwens in de lijn van de groeiende Europese samenwerking. Het is de tweede stap in een versterking van een gezamenlijk justitieel en politioneel beleid. Ik ben daar voorstander van. Ik meen zelfs dat we op termijn de bevoegdheden van de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie op gemeenschapsniveau moeten brengen. Ook het principe dat eigen onderdanen niet worden uitgeleverd, hangt nauw samen met de nationale soevereiniteit. Maar dat principe behoort in een verenigd Europa tot het verleden.
Waarover gaat dit verdrag ? Nadat de Europese lidstaten afspraken samen de georganiseerde misdaad te bestrijden, wil dit verdrag het terrorisme aanpakken. Daartoe worden de uitleveringsprocedures van de verschillende landen gelijkgeschakeld en wordt uitlevering vergemakkelijkt. Het doel is dat terroristen die in een van de lidstaten gezocht worden, geen bescherming kunnen zoeken in een andere lidstaat.
Dat is een goed principe, ook al moeten zeker waarborgen ingebouwd worden. De individuele rechten van de mens of de rechten op verdediging mogen, bijvoorbeeld, niet aangetast worden. Het verdrag laat staten ook niet toe niet-terroristen of niet-misdadigers in handen te krijgen. Dat is noch de geest noch de letter van het verdrag. Het is aan de juristen om de teksten grondig te onderzoeken, zodat geen jammerlijke vergissingen mogelijk zijn.
Dit ontwerp wordt in België uiteraard met argusogen bekeken omwille van de diplomatieke moeilijkheden met Spanje. Maar het gaat om een Europees verdrag, niet om een Spaans-Belgisch verdrag. Spanje krijgt niet noodzakelijk een ontsnappingsroute om voortaan niet-terroristen in handen te krijgen. Europa krijgt wel een extra wapen in de strijd tegen terrorisme.?
BERNARD DAELEMANS
Dit uitleveringsverdrag geeft Spanje de mogelijkheid om de mensenrechten met de voeten te treden. Dat zegt Bernard Daelemans, de woordvoerder van Anai Artea, het Vlaams-Baskische solidariteitscomité dat al twintig jaar ijvert voor het recht van de Basken op zelfbestuur.
?Dit verdrag wijzigt het bestaande Spaans-Belgische uitleveringsverdrag grondig. Om te beginnen, wordt de notie politiek misdrijf afgeschaft voor zover het gaat om lidstaten van de Europese Unie. Dat begrip politiek misdrijf slaat dan zowel op de grenscriminaliteit tussen Rijsel en Kortrijk als op de politieke strijd van de ETA. De afschaffing ervan heeft op zichzelf een politieke betekenis.
De politieke strijd van de ETA is een antwoord op de terreur van de Spaanse staat. De vroegere en huidige Spaanse regeringen dwarsbomen elk onderzoek naar de moordaanslagen door GAL, de geheime anti-Baskische groepen, die 27 mensen doodden. Elk jaar worden in Spanje Baskische militanten opgepakt, gefolterd en zonder inbeschuldigingstelling weer vrijgelaten. Bekentenissen, afgedwongen onder foltering, worden als rechtsgeldige documenten beschouwd.
Ook de regel van de dubbele strafbaarheid wordt afgeschaft. Die bepaalt dat uitlevering tussen twee landen pas kan als de feiten waarop de beschuldiging slaan, in beide landen strafbaar zijn. Spanje werd al ettelijke keren veroordeeld omdat het uitzonderingswetten hanteert. In het geval van uitlevering wil dat zeggen dat ook het vage apologie van de ETA op Belgisch grondgebied strafbaar zou worden. Dit is een flagrante schending van de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting.
Het principe dat eigen onderdanen in principe niet worden uitgeleverd, verdwijnt ook. Theoretisch kan onverschillig welke journalist die erop wijst dat de ETA zijn verrechtvaardiging vindt in het zelfbeschikkingsrecht van de Basken, uitgeleverd worden omdat hij zich naar Spaanse normen schuldig maakt aan apologie van de ETA.
Als België dit verdrag ratificeert, staat het parlement na zijn sociaal-economische controle dus ook zijn wetgevende bevoegdheid af. Wetten komen nu tot stand op Europees niveau na een geheim beraad op topconferenties. Punt is dat Spanje de mensenrechten schendt. Zolang dat gebeurt, kan dit verdrag geen ingang vinden.?
Opgetekend door Misjoe Verleyen
