JOHAN VANDE LANOTTE

Binnenlandminister Johan Vande Lanotte (SP) wil de procedure om te trouwen stroomlijnen en onder meer schijnhuwelijken tegengaan. De ondertrouw zou wegvallen. De administratie verleent een toelating om te huwen. Bij een weigering is beroep mogelijk.

?Wij pleiten niet voor de invoering van een vergunning om te trouwen, maar voor een toelating. Momenteel verloopt een huwelijk in twee fasen. Eerst is er de afkondiging door de administratie, dan de sluiting, meestal door de schepen. De schepen kan weigeren om het huwelijk te voltrekken. Er is discussie of de burgerlijke stand de afkondiging kan weigeren. Maar dat gebeurt, met goede en slechte redenen. Vandaar ons idee om die afkondiging af te schaffen.

In ons voorstel vraagt wie wil trouwen, een toelating. Daarop volgt een snel antwoord van de administratie. De huidige voorwaarden blijven geldig. De administratie moet de identiteit kennen, moet weten of de kandidaten oud genoeg zijn, of er geen bigamie in het spel is en of er geen sprake is van dwang. Als de administratie geen problemen ziet, kunnen de mensen een afspraak maken met de schepen, en trouwen. Eens de toelating gegeven, kan de schepen het huwelijk namelijk niet meer weigeren. Komt de toelating er niet, dan kunnen de mensen in beroep gaan bij de rechtbank.

Het recht op huwelijk blijft heilig en aan de voorwaarden wordt dus niet getornd. Maar de procedure wordt minder oubollig, meer gestroomlijnd. De rechtszekerheid vergroot. Want nu weigeren sommige ambtenaren huwelijken af te kondigen en is daar geen beroep tegen mogelijk. Andere ambtenaren kondigen dan weer alle huwelijken aan.

Mijn voorstel vergroot ook de privacy. De huwelijksaankondiging hangt niet meer uit aan het gemeentehuis. Dit is niet meer dan de afschaffing van domme formaliteiten. Iedereen heeft het recht een gezin te stichten en het zou akelig zijn, mocht de overheid daarover beslissen. De discussie met Patsy Sörensen stoelt op een onduidelijke omschrijving van onze bedoelingen. Ik wil het zeker niet op mijn geweten hebben dat mijn opvolgers deze maatregelen zouden kunnen misbruiken om arbitrair huwelijken te beletten. Wat wij willen, is een waterdicht systeem. Dat is er nu niet.?

PATSY SORENSEN

De Antwerpse schepen Patsy Sörensen (BSV) ziet in het voorstel van de minister een manoeuvre dat in de eerste plaats niet-Belgen treft. Ze vreest dat kwaadwillige ambtenaren straks willekeurig kunnen beslissen of mensen mogen trouwen of niet. ?Dit is een instrument in de handen van extreem-rechts.?

?Voor wie achterblijft, zijn de gevolgen van een schijnhuwelijk zwaar. Maar we mogen het probleem niet opkloppen. Bovendien wordt er pas gepanikeerd, als het om een huwelijk tussen een buitenlander en een Belg of tussen twee vreemdelingen gaat. Dan is het van : oeioei, ze misbruiken het huwelijk in een poging om hier te blijven.

Ik ben het eens met Johan Vande Lanotte (SP) die de onderzoeksperiode van een mogelijk schijnhuwelijk wil verlengen. Maar wat met een terminaal zieke die omwille van zijn eigendom wil trouwen en geen weken kan wachten ? Er zijn schrijnende situaties van over hun oren verliefde mensen die niet mogen huwen, omdat ze uitgeprocedeerde asielzoekers zijn. Er zijn andere gevallen, dat klopt. Maar waarom moeten die mensen hun heil in een huwelijk zoeken ? Waarom willen zoveel uitgeprocedeerden hier blijven ? Laten we beginnen met de vluchtelingenonderzoeken ernstig te nemen. Waarom wordt vandaag een twintigjarig Albanees meisje naar haar land teruggestuurd ?

Verplichte huwelijken, zoals in de mensenhandel, moeten we bestrijden. Maar het is voor de administratie zeer moeilijk om vast te stellen of het een schijnhuwelijk is. Ambtenaren kunnen geen liefdestest afnemen. En wie bepaalt dat een huwelijk altijd op basis van liefde moet worden gesloten ? Bij de orthodoxe joden is dat al niet het geval. Niet elke snelle scheiding is het gevolg van een schijnhuwelijk. Zijn twee Belgen per definitie onverdacht en mensen met een andere huidskleur of uit een ander land per definitie verdacht ?

Mijn grootste vrees is dat deze maatregel uitgroeit tot een instrument in de handen van extreem-rechts. Rechtse ambtenaren die elke vreemdeling verdacht vinden, zouden hun gangen kunnen gaan. Mogen zij bepalen wie mag huwen, en wie niet ? Niemand stelt die vraag over het hebben van kinderen. Laten we de mensen goed inlichten over de gevolgen van een huwelijk, en van kinderen. Maar ik teken wel een huwelijk tussen een vrouw die hier illegaal verblijft en een erkende vluchteling. Omdat ik geen heksenjacht wil organiseren op een hoogzwangere vrouw.?

Opgetekend door Peter Renard