Guantanamo werpt smet op de relaties tussen de VS en het Verenigd Koninkrijk.
Na bijna twee jaar van wat de Britse minister van Buitenlandse zaken Jack Straw omschreef als ‘diepgaande en complexe discussies’ tussen het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, komen de laatste vier Britten uit Guantanamo Bay vrij. Zij keren in de loop van de volgende weken terug naar hun land, na een opsluiting zonder tenlastelegging van bijna drie jaar.
De eerste Britse gedetineerden die vorig jaar uit het Cubaanse Guantanamo thuiskwamen, werden onmiddellijk gearresteerd op grond van de Terrorism Act 2000. Maar na enkele uren ondervraging volgde hun vrijlating. Nu zou het wel eens anders kunnen lopen. Dat deze vier gevangenen niet tegelijk met de rest vrijkwamen, laat vermoeden dat op hen een zwaardere verdenking rust.
Terrorismeverdachten vervolgen, blijkt echter geen eenvoudige klus. Van de 664 personen die sinds 11 september 2001 op grond van de Terrorism Act werden aangehouden, zijn er uiteindelijk slechts 17 veroordeeld. Bijna de helft van de arrestanten kon gewoon weer naar huis.
Volgens het Pentagon garandeerden de Britten in ruil voor de vrijlating van de vier ‘een aantal veiligheidsmaatregelen’ door te voeren. Zo beloofden ze te ‘verhinderen dat de gevangenen zich in de toekomst zouden bezighouden met terroristische activiteiten of terreur zouden steunen’. Maar Straw verklaarde voor het Britse Lagerhuis dat ‘geen zijdelingse toezeggingen’ werden gedaan.
Ondertussen is Guantanamo verworden tot een etterende wonde in de relaties tussen de Verenigde Staten en hun trouwste bondgenoot in de ‘oorlog tegen het terrorisme’. ‘We beschouwen de situatie van de gevangenen als onaanvaardbaar’, verklaarde Straw onlangs. Off the record klonk nog straffere taal. De misbruiken in de Iraakse Abu Ghraib-gevangenis verlenen aantijgingen omtrent dergelijke praktijken in Guantanamo de nodige geloofwaardigheid.
‘De terugkomst van deze gevangenen werd mogelijk dankzij ons bondgenootschap’, wist Straw vorige week ook te vertellen. Nochtans keerden ongeveer 200 andere gedetineerden, velen uit landen waarmee de VS geen speciale band hebben, eerder al huiswaarts. In de Amerikaanse legerbasis op Cuba verblijven nu nog zo’n 550 gevangenen. Amerikaanse functionarissen geven toe dat de meesten van hen er mentaal helemaal door zitten.
© The Economist
Copyright The Economist
