Van de film naar het theater. Het Nederlands Toneel Gent (NTG) is er al een tijdje mee bezig, maar met “La Strada” (1954) van Federico Fellini en Tullio Pinelli blijft de theaterbewerking in de goede bedoelingen steken.
“La Strada” is een exponent van het Italiaanse neoverisme, maar het samenbrengen van droom en realiteit, tederheid en geweld, lelijkheid en schoonheid, gekruid met een flinke dosis romantiek, is voor elk kunstgenre altijd al een dankbaar uitgangspunt gebleken. De handeling situeert zich in het milieu van de allerarmste straatartiesten, waar een tere bloem als de simpele Gelsomina ( Elise Bundervoet) moeilijk tot bloei kan komen. Samen met de brute kettingbreker Zampano ( Mark Peeters), die haar slaat en vernedert, beleeft ze de hel van de marginaliteit. De ontmoeting met een koorddanser ( Brecht Callewaert) geeft haar eventjes hoop, maar Zampano maakt daar in een fatale ruzie een einde aan. De danser sterft en Gelsomina zal wegkwijnen van verdriet. Zampano blijft de bruut uithangen om niet te moeten toegeven dat Gelsomina hem heeft geraakt.
In de regie van Niek Kortekaas ontbreekt de gevoelsontwikkeling die in Fellini’s film de figuur van Zampano interessant maakt. Mark Peeters is van begin tot einde een schreeuwende en vloekende tiran. Die eendimensionele interpretatie laat geen gevoeligheid toe, herleidt het personage tot een type en maakt hem ongeloofwaardig. Elise Bundervoet daarentegen blijft niet gevangen in de haar opgelegde typering. Aan de geestelijk mindervalide Gelsomina geeft ze een meerwaarde via kleine nuances in stem, mimiek en lichaamsexpressie. Ze laat een evolutie zien. Haar Gelsomina krijgt karakter en een overtuigende kracht.
In essentie gaat “La Strada” slechts over twee mensen die elkaar nodig hebben om de “beschaving” te overleven die hen negeert. Maar ondanks de engelachtige koorddanser slagen ze daar niet in. Door Zampano en Gelsomina een verschillende weg te laten gaan, wordt voorbijgegaan aan de mogelijkheden die een script kan bieden om theater te maken dat de letterlijkheid van de film overstijgt. Het suggereren van straatscènes met massa’s figuranten en het opvoeren van nevenpersonages in ouderwetse stijl kunnen daar zeker niet bij helpen, evenmin als de livemuziek, hoe suggestief die ook wordt vertolkt.
Tot 27/3 in NTG/KNS, St.-Baafsplein, Gent.
Reserv.: 09/225.01.01.
Roger Arteel
