Ze zijn blijkbaar dan toch geschrokken. Het rumoer in Europa over het Amerikaanse optreden in de wereld klonk luid genoeg om aandacht te trekken in Washington. Het weekblad Time had vorige week vele bladzijden veil om over het groeiende anti-Amerikanisme uit te weiden. Zelfs Tony Blair heeft het moeilijk om zijn achterban in toom te houden. In Brussel trok de anders altijd zo rustige Javier Solana van leer tegen Washington. Voormalige secretarissen-generaal van de NAVO houden hun kritiek op de Amerikanen doorgaans binnenskamers. Zo ongeveer de hele Europese Unie heeft ondertussen laten weten dat de Veiligheidsraad eerst een nieuwe resolutie moet goedkeuren, voor Saddam Hoessein mag worden aangevallen.

In de stille dagen rond nieuwjaar inviteerde het State Department al zijn ambassadeurs in Europa naar Washington voor een rustige babbel over de situatie. De boodschap was duidelijk: er is geen probleem met Europa. Er valt in de beste families al eens een woord – het Atlantische huishouden vormt op die regel geen uitzondering. Maar dat wil nog niet zeggen dat er sprake is van een breuk.

In de chique Brusselse club Le Cercle Gaulois bracht de Amerikaanse ambassadeur bij de Europese Unie vorige week die verzoenende taal over. De Gaulois ligt in het park van Brussel, pal tussen de oude Belgische machten, het koninklijk paleis en het paleis der natie – het parlement. Ambassadeur Rockwell A. Schnabel weet er mee om te gaan. Hij diende eerder in Europa en hij werd bovendien in Nederland geboren. Het Nederlands klinkt hem niet vreemd in de oren, en het is zijn ambitie om België niet weer te verlaten zonder dat hij ook de andere landstaal, het Frans, machtig is.

Onder de oplettende ogen van Keizer Karel, Marie-Christine van Oostenrijk en Albert II van België maakte Schnabel zich weinig zorgen over de Europees-Amerikaanse relaties van het moment. Er wordt nog elke dag samengewerkt, op talloze vlakken. Maar of er straks een nieuwe resolutie komt? ‘We gaan zeker praten. Of die gesprekken tot een nieuwe resolutie leiden, zal moeten blijken. Uiteindelijk wil niemand oorlog. Saddam moet maar vertrekken. Hij is een rijk man en hem is asiel aangeboden. Een deel van zijn familie verblijft trouwens al in Zwitserland.’

De opmerkelijkste uitspraak van de diplomaat was deze: Europa en Amerika moeten samen werk maken van de armoedebestrijding in de wereld. Want: die armoede ligt mee aan de basis van het terrorisme. Weinig Europeanen zullen Washington op dat punt tegenspreken. Er iets aan doen, leek tot voor kort niet echt hun eerste zorg. Dat is het nog altijd niet, want eerst moet Saddam weg.

Als de wapeninspecteurs volgende week verslag hebben uitgebracht bij de Verenigde Naties, zou dat wel eens vlug kunnen gaan. Daarna kan de strijd tegen het terrorisme dan echt worden aangevat.

Hubert van Humbeeck