JA

Freddy Willockx

‘De boycot is voor mij nuttig omdat minstens een deel van de motieven van de oorlog economisch zijn. Het is genoegzaam bekend dat de Amerikaanse multinationals president Bush sponsoren en met betrekking tot de oorlog een heel fundamentalistische lijn aanhouden. Ik weet wel dat Bush door de boycot niet zal afzien van zijn plannen voor Irak. Maar is de actie daarom nutteloos? In Vlaanderen vinden de conservatieven elk protest overbodig. Maar in een democratie heeft elke actie haar nut.

De boycot zal uiteraard pas effect hebben als hij internationaal kan worden doorgezet. Als niemand nog producten koopt van een bepaald bedrijf, dan zal dat ongetwijfeld een invloed hebben op de omzet van dat bedrijf. Daarmee geven de consumenten een duidelijk signaal aan diegenen die denken dat ze om economische redenen een oorlog mogen voeren.

De grootste onzin is dat een boycot voor werkloosheid zal zorgen. Niemand zal door deze actie minder beginnen te consumeren. De mensen zullen wél vervangingsproducten kopen.

In theorie zouden de Amerikanen op hun beurt onze economie kunnen boycotten, maar een symbolische actie als deze, is voor de Amerikaanse investeerders geen factor van belang. Zij kijken naar de relevante imperatieven voor een investering in een ander land: de sociale zekerheid, de infrastructuurvoorzieningen, de productiviteit van de arbeidskrachten en het fiscaal stelsel. Bedrijfsleiders, en vooral Amerikaanse, handelen louter op basis van eigen winstbejag en trekken zich niets aan van kortstondige politieke en symbolische acties.

Bij de boycot richten we beter al onze pijlen op een aantal Amerikaanse producten. Het bedrijfsleven in het Verenigd Koninkrijk ondersteunt immers veel minder de oorlog. Daarnaast moet de actie selectief gebeuren. Het heeft weinig zin om alle Amerikaanse producten in de boycot te betrekken, want dan raakt je actie helemaal versnipperd en spreid je het effect zo breed dat het geen economisch effect meer heeft. We zullen met deze actie de wereld niet verbeteren, maar we geven wel een signaal dat wat er in Irak gebeurt een echte schande is.’

NEE

Etienne Schouppe

‘Wie de consumenten afraadt om Amerikaanse producten te kopen, vergeet dat een dergelijke actie, enkel en alleen op basis van overtuiging, in het verleden nog nooit effect heeft gehad. Een boycot kan alleen succesvol zijn als je vanuit politiek oogpunt stelselmatig alle producten tegenhoudt aan de grenzen. Bovendien is daarvoor medewerking nodig vanuit het land waartegen de actie zich keert, zoals indertijd met Zuid-Afrika het geval was. Zo niet smokkelen tussenpersonen uit andere naties die producten toch naar binnen.

Veel van de Amerikaanse consumptiegoederen worden overigens bij ons geproduceerd en niet in de Verenigde Staten. Veertig jaar geleden hebben we met de expansiewet de welvaart in ons land, en dan vooral in Vlaanderen, een geweldige stimulans gegeven. De Amerikaanse bedrijven maken daar nu nog altijd dankbaar gebruik van. Hun omzet bedraagt ongeveer 12 procent van de totale omzet van de bedrijven in België. Zij staan daarnaast in voor 15 procent van de investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Dat zijn ongetwijfeld positieve effecten voor onze economie. Stel dat de Belgen massaal een boycot tegen Ford of General Motors zouden opvolgen. De moederbedrijven in de Verenigde Staten zullen er in dat geval niet voor terugdeinzen om hun afdelingen in Genk en Antwerpen bij de volgende saneringsronde te sluiten. Mensen die louter uit morele overtuiging een boycot opzetten, houden daar geen rekening mee. Het is ongepast om de Amerikaanse bedrijven in een negatief daglicht te stellen omdat in Irak een compleet immorele oorlog aan de gang is.

Ik ben ervan overtuigd dat voor de Amerikaanse regering economische redenen veel meer dan morele overwegingen aan de basis liggen van de oorlog. Maar ook de reacties van de Fransen en de Russen zijn grotendeels ingegeven door zakelijke motieven. Op dit ogenblik zijn de concessies in Irak immers in handen van Franse en Russische petroleummaatschappijen. Had president Jacques Chirac op dezelfde manier gereageerd indien TotalFinaElf geen vergunning zou hebben gehad in Irak? De morele verontwaardiging van de Franse president en zijn Russische collega moet dus met een korrel zout worden genomen.’

‘Het is pure onzin dat een boycot voor werkloosheid zal zorgen.’

‘Ook de Franse reactie is ingegeven door economische motieven.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content