De plotse oprisping van Vlaamsgezindheid bij Spirit verbaasde vriend en vijand.
Als de onderhandelaars het dossier over Brussel-Halle-Vilvoorde een paar maanden eerder op de spits hadden gedreven, was die kieskring vandaag wellicht gesplitst. Dat dit niet is gebeurd, komt vooral doordat Spirit niet voor de tweede keer op rij met de billen bloot wou. Begin maart moest de kartelpartner van de SP.A zich al in alle mogelijke bochten wringen om uitgelegd te krijgen dat hij wel voor referenda was, maar een referendum over de Europese grondwet toch niet zag zitten.
Dus kelderde partijvoorzitter Geert Lambert afgelopen week het potentiële akkoord over de splitsing van B-H-V. Wie was het brein van die plotse Vlaamsgezinde oprisping? Vlaams minister Bert Anciaux, beweren sommigen. Dat is weinig waarschijnlijk, want die lag midden vorige week in het ziekenhuis. Anderen geloven dan weer dat Hugo Schiltz de buikspreker van dienst was. In elk geval mag de invloed van Schiltz en zelfs van Nelly Maes, die Spirit als een voortzetting van de VU blijven beschouwen, niet worden onderschat.
Zelfs binnen Spirit keken sommigen vorige week vreemd op. Destijds waren de VU’ers op ideologisch vlak verdeeld, maar was er altijd nog het Vlaams-nationalisme dat hen bond. Vandaag volgen alle Spiritisten dezelfde sociaal-economische lijn, maar lopen de meningen uiteen over communautaire thema’s. Het B-H-V-debacle heeft duidelijk gemaakt dat de overtuigde Vlaamsgezinden een meerderheid hebben binnen de partij, net als bij een brede laag van haar achterban. Het was dan ook niet onbetekenend dat net die sympathisanten de jongste tijd begonnen te morren. Zo stapte Eric De Greef, Spirit-gemeenteraadslid in Halle, uit de partij uit onvrede met onder meer haar houding over de ’taalproblematiek’. Toch is de partijleiding niet onverdeeld gelukkig met het aangescherpte Vlaamse profiel. Na alle inspanningen om Spirit op een progressieve, links-liberale leest te schoeien, vinden ze het zelfs ‘een beetje ambetant‘ om weer op dat thema getaxeerd te worden.
Niet half zo ambetant als voor de N-VA weliswaar. Jarenlang roepen ze daar al dat zij de enige échte erfgenamen van de VU zijn, en nu kunnen ze niet ontkennen dat ook Spirit nog een scherpe Vlaamse reflex heeft. Niet dat ze hun rivalen nu meteen zijn gaan feliciteren. ‘Spirit heeft het onaanvaardbare niet aanvaard. Dat zou er nog maar aan mankeren’, zegt N-VA-voorzitter Bart De Wever.
Ook de Vlaamse socialisten hoeden zich ervoor Spirit openlijk te feliciteren, maar het njet van hun kartelpartner komt hen niet slecht uit. Zo waren ze meteen van dat vermaledijde akkoord af zonder zelf hun nek te moeten uitsteken. Dus kreeg Spirit zijn moment de gloire, keerde de partij meteen daarna haar kar en steunt ze ondertussen al weer keurig Verhofstadt II en Leterme I. Ook al is dat wat ambetant.
Ann Peuteman
‘De invloed van Schiltz en zelfs van Nelly Maes, die Spirit als een voortzetting van de VU blijven beschouwen, mag niet worden onderschat.’
