Dirk Van Damme (OESO): ‘De Vlaamse onderwijsambitie is te soft’

Dirk Van Damme (OESO): 'Hier kan segregatie uit voortvloeien.' © Belga Image

Het Gemeenschapsonderwijs wil leerlingen toelaten om een andere taal dan het Nederlands te spreken in de klas. ‘Welbevinden op school is een middel, geen doel’, zegt onderwijsexpert Dirk Van Damme van de OESO.

Wat vindt u van het voorstel?

Het is geen goed idee. De kloof tussen migrantenkinderen die thuis Nederlands spreken en zij die dat niet doen, is bijzonder groot in Vlaanderen, blijkt uit ons internationaal PISA-onderzoek naar leesvaardigheid, wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid bij vijftienjarigen. Dan moet de conclusie toch zijn dat we sterker moeten inzetten op het Nederlands als instructietaal? Want pas wanneer je Nederlands op hoog niveau beheerst, ben je cognitief in staat om alle voordelen van ons goede onderwijs te plukken.

Onze ambitie moet zijn dat iedereen Nederlands op hoog niveau kent. Nu zijn we te laks

Wat is er mis met meertaligheid op school?

Helemaal niets, maar je moet de moedertaal niet ophemelen ten koste van de instructietaal. Alleen jonge kinderen combineren de moedertaal moeiteloos met andere talen. Voor lagereschoolkinderen en scholieren in het middelbaar is dat andere koek. Pragmatiek kan zeker, zoals leerkrachten die toelaten dat een buurjongetje even iets uitlegt in het Turks. Prima, zolang dat het kind dat iets uitlegt maar een uitstekende kennis van het Nederlands heeft.

Waar bent u bang voor in dit voorstel?

Dat wie zijn moedertaal kan spreken op school een alibi heeft om niet volledig in te zetten op het verwerven van het Nederlands. Daar kan segregatie uit voortvloeien. Nu al hoor je dat kinderen groepjes vormen waarin elk zijn taal spreekt. Dat kan niet op een school: daar moet iedereen dezelfde taal spreken.

Het GO! wil het welbevinden verhogen, wat ook een positieve impact zou hebben op leren.

Welbevinden is een middel tot goed onderwijs, geen doel op zich. Wie welbevinden koppelt aan hoge ambities kan schitterende resultaten boeken, wat er ook gebeurt. In België zijn we te soft, we zijn te weinig ambitieus.

Kunnen we leren van het buitenland?

Moeilijk, want meertaligheid is een slecht criterium om de kwaliteit van onderwijs te meten. Nederland en Frankrijk hebben allebei één dominante taal, en toch scoort Nederland veel beter. De enige constante is: wie grote ambities heeft, boekt betere resultaten. Onze ambitie moet dus zijn dat iedereen Nederlands op hoog niveau kent. Nu zijn we te laks. Zolang het welbevinden goed is, stellen we ons tevreden met ‘goed genoeg’.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content