In afwachting van een uitspraak van de Raad van State over de kaderwetten, voelt het fe- derale parlement zichzelf overbodig worden.
DE BESTEVAN de afgelopen week kwam van Alfons Verplaetse, vice-premier en gouverneur van de Nationale Bank. Hij waarschuwde dat, als België de Maastricht-norm niet haalt en dus de flitstrein van de Europese éénheidsmunt mist, het land uit elkaar dreigt te spatten. ?Want,? berispte Verplaetse lichtzinnige verslaggevers van het agentschap Belga, ?als we de EMU-trein missen, zullen de gemeenschappen in dit land elkaar scherpe verwijten toesturen. Ik vrees dan voor de gevolgen voor het land.? Het einde van België niet meer, niet minder.
Tegelijk voorspelde de gouverneur dat in het andere geval als we de Maastricht-norm wel halen , de belangrijke financiële en economische beslissingen voortaan in Frankfurt zullen worden genomen. Verplaetse gaf nog mee dat als gevolg van het verschuiven van het beslissingscentrum, bij de Nationale Bank afvloeiingen zullen volgen al is het weinig waarschijnlijk dat zijn naam op de lijst zal voorkomen.
Maar, als we de gouverneur van de Nationale Bank dus mogen geloven, staan we hoe dan ook dicht bij het einde van België of we Maastricht nu halen of niet. Voor de regering de laatste gelegenheid om de bevolking nog eens een factuur te laten betalen voor de sociale zekerheid. Want over een modernisering of hervorming van de sociale zekerheid staat in de kaderwetten weinig te lezen. De regering heeft ook geen andere keuze. Want de belangrijkste coalitiepartner, de Parti Socialiste, gunt haar, onder druk van de Waalse ABVV-vleugel, geen manoeuvreerruimte.
Niet toevallig heeft PS-voorzitter Philippe Busquin einde juni een congres gepland, waarop de federaties de inbreng van de partij in de verschillende regeringen zullen evalueren. Een bijzonder delicate oefening, waarvan enkelen vrezen dat ze net als de voorbije 1-meivieringen in Wallonië en Brussel uit de hand kan lopen.
Posities worden nu al ingenomen : het linkse kamp rond gewezen vice-premier Philippe Moureaux, en daartegenover de meer gematigde, zeg maar rechtervleugel met vice-premier Elio Di Rupo en voorzitter Philippe Busquin. Deze laatsten kregen eind vorige week de stevige steun van gewezen PS-voorzitter Guy Spitaels, die in een interview met La Libre Belgique praatte als een heuse Verplaetse.
Dat PS-congres is trouwens niet alleen voor intern gebruik. Het moet de belangrijkste regeringspartners aan de overkant, die van de CVP, aantonen dat er voor de Waalse socialisten geen andere oplossing mogelijk is dan het verhogen van de lasten en dat grappen over de Vlaamse melkkoeien voortaan te mijden zijn.
AAN DE KETTING.
Voor premier Jean-Luc Dehaene (CVP) kan het gevaar de komende maanden slechts uit die PS-hoek komen. Het parlement heeft alle macht en controle overgedragen aan de coalitie. Het heeft alleen de ketting mogen kiezen waaraan het werd vastgelegd.
Bij enkele Kamerleden van de rooms-rode meerderheid begint weliswaar de gêne te groeien over de manier waarop ze zich buitenspel lieten zetten. De belangrijke vragen over wat de regering, eens haar kaderwetten afgewerkt en in de EMU-trein plaatsgenomen, zal ondernemen om de fiscale tarieven en het systeem van sociale zekerheid op het Europese gemiddelde af te stemmen, werden nooit opgeworpen. Ook de vraag niet of de sanering van de sociale zekerheid van 1998 af ook in Frankfurt zal worden uitgetekend. En wat als de EMU-operatie om één of andere reden wordt uitgesteld ? Zal de regering dan nieuwe volmachten eisen, kwestie van de rekeningen on target te houden ?
Sommige verontrustende voorspellingen, zoals die van de Franse socialist Jacques Attali, een gewezen adviseur van François Mitterrand, over nakende en bijzonder verwoestende explosies van volkswoede ten gevolge van de eenheidsmunt, komen in de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers niet eens aan de orde, laat staan dat ze onderwerp vormen van onderlinge gesprekken.
Bij de SP heet het dat alles in handen is van vice-premier Johan Vande Lanotte en fractieleider Frank Vandenbroucke. Maar of de regeringstop al die tijd met Vandenbroucke zal rekenen, ook als hij zich binnen afzienbare tijd voor een rechtbank moet gaan verantwoorden in verband met de occulte financiering van de SP, valt te betwijfelen.
Vorige week vergaderde de CVP-Kamerfractie met de regeringstop. Daarop werd de ministers nog eens op het hart gedrukt welke de prioriteiten van de Vlaamse christen-democraten waren, zoals de kinderbijslag en het evenwicht tussen inkomsten en uitgaven. Maar de meeste aanwezigen beseften voluit dat al hun overwegingen niets meer terzake deden. ?Slechts één CVP-Kamerlid durft premier Dehaene al eens tegen te spreken, de oude Jan Lenssens. De overigen klemmen de kaken op elkaar of begrijpen niet eens waarover het gaat,? zegt één van de CVP-strategen. De man geeft ook toe dat de regering het geluk heeft een oppositie voor zich te hebben die, zo mogelijk, van nog meer mediocriteit getuigt dan de eigen fracties en die bovendien geregeld in de eigen voeten schiet.
Tekenend voor de onbelangrijkheid van de bijeenkomst van de CVP-Kamerfractie met Dehaene was de afwezigheid van partijvoorzitter Johan Van Hecke. De CVP-voorzitter heeft de voorbije maanden een grote liefde opgevat voor Afrika en vertoeft gaarne op het zwarte continent. De mandatarissen moeten intussen hun zaken klaren met Van Heckes vertrouwensman Willy Buijs, ook woordvoerder en toondichter van de CVP. Dat zorgt voor gemor. Bij de CVP wordt gehoopt Van Hecke binnenkort aanwezig zal zijn op het congres waarop hij wordt herkozen.
Rik Van Cauwelaert
CVP-voorzitter Johan Van Hecke en premier Jean-Luc Dehaene : vluchtig overleg.
