Hubert van Humbeeck

Sinds ook politici het bestaan van het internet hebben ontdekt, is wat daar te vernemen valt voor de belangstellende surfer geregeld een bron van vermaak. Een door mediavolk graag geconsulteerde website, is die van vice-premier Herman Van Rompuy – de minister van Begroting die niet snel op een onbezonnenheid zal worden betrapt.

De krant De Standaard plukte vorige zaterdag een tabel van de internetpagina van Van Rompuy, waarop een aantal opiniepeilingen van de voorbije jaren worden bijeengebracht. Daaruit moet blijken dat de Vlaamse kiezer zich bijzonder standvastig gedraagt: door alle stormen heen schommelt de quote van de belangrijkste partijen met nooit meer dan twee of drie procent. België is een voorzichtig land, met voorzichtige mensen die voor enig avontuur liever de knop van de televisie indrukken.

Het heeft vanwege Herman Van Rompuy iets van fluiten in het donker. Als we maar genoeg blijven herhalen dat alles bij het oude zal blijven, verdwijnen de donkere wolken die zich de voorbije jaren boven het politieke landschap hebben samengepakt misschien wel vanzelf.

De felle uitval waarmee Louis Tobback de lange campagne naar de verkiezingen van 13 juni opende, kan ook in die zin worden begrepen. Als die voorzichtige Belg zoals in 1995 eieren voor zijn geld kiest, houdt hij de SP ondanks alles nog een keer in koers. Per slot van rekening is de euro inderdaad bereikt zonder zware ingrepen in de sociale zekerheid.

De SP bevindt zich gezien de omstandigheden niet in een situatie waarin de partij risico’s kan nemen. Desalniettemin wekte de verbale krachtpatserij van haar boegbeeld ook in eigen rangen verwondering. Waar is, bijvoorbeeld, Norbert De Batselier gebleven, die toch jarenlang de hoop meedroeg van SP’ers die over de grenzen van hun partij wilden kijken?

De sneer van Tobback verplichtte Guy Verhofstadt tot een repliek, die het samengaan van dat duo in dit stadium van de campagne al onmogelijk maakt. De vraag is dan waar het eigenlijk om gaat. Per slot van rekening voerde de SP, met de CVP, in drie legislaturen een belangrijk deel uit van het programma waarover Verhofstadt in 1987 struikelde: te weten de privatisering van overheidsbezit. Over de vermindering van de loonlasten die de VLD voorstelt, kan de animositeit ook nauwelijks gaan. In een gesprek met dit blad toont Verhofstadt zich daarover in elk geval zeer soepel – met alle garanties voor de sociale zekerheid. Het is trouwens een discussie waaraan de SP toch niet ontsnapt, want het onderwerp staat ook met stip genoteerd in het programma van de CVP.

Wil dat daarom zeggen dat België na 13 juni zeker geen paarse regering krijgt? Het samengaan van liberalen en socialisten heeft in onze traditie een sterk antiklerikale klank. Zo’n coalitie van vrijzinnigen kwam het laatst tot stand in het midden van de jaren vijftig, onder het premierschap van Achille Van Acker. Ze riskeerde een ouderwetse schoolstrijd en eindigde met een klinkende nederlaag voor de twee partijen. In 1991 vroeg wijlen koning Boudewijn aan Guy Verhofstadt om een rood-blauwe regering te formeren, op een moment dat de CVP luidop nadacht over een oppositiekuur. De poging liep na enkele weken in alsnog onduidelijke omstandigheden vast in onenigheid tussen de Vlaamse socialisten en de formateur. Er zijn toen tussen een deel van de SP en Verhofstadt wellicht wonden geslagen, die nooit zullen genezen.

Maar wat vandaag paars wordt genoemd, is allang niet meer uitsluitend dat antikatholieke verbond, dat nog alleen nostalgische geesten het hoofd op hol brengt. Er valt met de opdeling in katholieken en vrijzinnigen geen politiek meer te bedrijven. Zoals in sommige van onze buurlanden, verwijst wat nu paars heet veel meer naar een stijl van besturen. Het slaat op een project waarin onderwijs, ziekenzorg, leefomgeving en cultuur een bijzondere plaats innemen. Het gaat om het behoud van de welvaart, maar ook om een nieuw zelfvertrouwen. Een benadering waaruit de burger moed kan putten, na de bittere jaren van sparen, saneren en andere onheilstijdingen. Het wil op de drempel van het jaar 2000 perspectief bieden. Zo bekeken, zijn rood en blauwsamen daarbij niet eens echt noodzakelijk.

Hubert van Humbeeck

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content