‘Yves Leterme heeft één historische verdienste: met hem is de desintegratie van de federale staat onomkeerbaar geworden.’ Dat zegt Marc Platel.
De politieke crisis sinds de verkiezingen van 10 juni 2007 is ‘de proloog van de epiloog van het Belgische verhaal’. Dat oordeel spreekt voormalig journalist Marc Platel uit in de laatste zin van zijn nieuwe boek België op zijn kop. Het beschrijft alle belangrijke momenten van die crisis: de mislukte oranjeblauwe formatie, de interim-regering-Verhofstadt III, de start van de regering-Leterme, het ontslag van premier Yves Leterme (CD&V) op 14 juli en de poging van drie bemiddelaars om te komen tot een ‘interinstitutionele dialoog’.
Platel, die eerst als journalist voor VRT Radio en nadien als politiek hoofdredacteur van Het Belang van Limburg achttien regeringsvormingen en vier staatshervormingen meemaakte, begreep snel na de verkiezingen van 2007 dat de federale formatie weinig kans op succes had. ‘In het verleden waren het altijd Belgische politici, die poogden een Belgische regering te vormen. Dit keer vertrokken Leterme en de andere Vlaamse politici vanuit een Vlaamse logica, terwijl de Franstaligen front vormden binnen een federaal denkkader. Dat moest onvermijdelijk mislukken’, zegt Platel. ‘Onuitgegeven ook waren de zeer concrete communautaire beloften, die Leterme voor de verkiezingen had gedaan over een snelle splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde en over de garanties voor een grote staatshervorming, vooraleer een nieuwe federale regering zou worden gevormd. Nochtans was het duidelijk dat hij die beloften niet kon waarmaken. Hij had niets in handen om ze af te dwingen. Bovendien bleek hij het vak van onderhandelaar niet te beheersen.’
De B-H-V-heisa, de RTBf-uitzending Bye Bye Belgium en het optreden van Leterme hebben het verwasemen van België onomkeerbaar versneld, aldus nog Platel, die weinig verwacht van de gemeenschapsdialoog. ‘Aan dezelfde tafel met daarop dezelfde dossiers zitten dezelfde politieke families die al 16 maanden niets bereikt hebben.’
Voor Platel heeft België geen toekomst meer. ‘Ofwel blijft men federaal aanmodderen en gaat het land de dieperik in. Ofwel vindt men een formule waarbij de deelstaten beslissen of ze nog willen samenwerken en wat ze nog samen willen doen.’
Patrick Martens
