De Hein Roethof-prijs bekroont jaarlijks projecten van criminaliteitspreventie in zowel België als Nederland. Een overzicht van de nominaties voor deze jaargang.

Sinds 1984 reikt Nederland de Hein Roethof-prijs uit aan een project dat zich verdienstelijk heeft gemaakt in het domein van de criminaliteitspreventie. De prijs, uitgereikt door de redactie van het Tijdschrift voor Samenleving en Criminaliteitspreventie (SEC) is genoemd naar wijlen de voorzitter van de Commissie Kleine Criminaliteit in de Nederlandse Tweede Kamer. Het doteert projecten van gemeenten, onderwijsinstellingen, buurthuizen, sportverenigingen, wijkraden, bedrijven of verenigingen die werk maken van de preventieve bestrijding van criminaliteit, met een premie ter waarde van een half miljoen frank. Sinds 1994 kunnen ook Belgische initiatieven meedingen naar de prijs. De kans is groot dat het werkgebied in de komende edities nog wordt uitgebreid : Nederlands justitieminister Winnie Sorgdrager droomt van een Hein Roethof-prijs die het grondgebied van de hele Europese Gemeenschap bestrijkt.

Voor de editie van 1996 bereikten 62 inzendingen (40 Belgische, 22 Nederlandse) de jury. Acht daarvan kregen een eervolle vermelding of nominatie mee.

De hoofdveldwachter van Oosterzele Yves Asselman werd geroemd voor zijn geïndividualiseerd veiligheidsadvies, vakantietoezicht, markering van kostbare goederen en zijn tips voor inbraakpreventie in nieuwbouwwoningen. De rijkswachters Lucien Tassin en Henri Nicaise kregen een eervolle vermelding voor hun werk in de multiculturele cel van het Luikse korps. Zij kwamen op het idee de Afrikaanse Raad in te schakelen in de bestrijding van etalagediefstallen en intimidatiepraktijken in de winkels van de Vurige Stede. Daar waren overwegend migrantenjongeren bij betrokken. Ook de (inmiddels opgedoekte) Noord-Brabantse afdeling van de Nederlandse voetbalbond (KNVB) kreeg een pluim : de heren Van Vliet, Boersma en De Croon bedachten op dat niveau dat een langdurige schorsing voetballers zou kunnen inspireren om hun agressie elders bot te vieren. Dus creëerden ze de alternatieve straffen, waardoor geschorste spelers gedwongen werden allerlei klusjes binnen hun club op te knappen.

Niks dan lof voor het Stuivenbergproject en ook voor het Comité Bijzondere Jeugdzorg (CBJ) in Antwerpen, dat onder impuls van Chico Detrez in twintig scholen voor begeleiding en opvang zorgde van spijbelaars, die anders vaak in de kleine criminaliteit terechtkomen. De jury nomineerde voorts het project van de Brusselse Breughelwijk, waar de Directie Preventie en Jeugd (DPJ) van de Brusselse politie zich multidisciplinair over de herwaardering van de buurt ontfermde. Gemeentediensten, politie, sociale werkers, etnopsychologen, handelaars en jongerenorganisaties gingen er in gezamenlijk overleg de verpaupering van de wijk te lijf.

DANCING.

Uiteindelijk moeten twee andere genomineerden de prijs delen : de Grafische School van Haarlem en Patrick Claessen, zaakvoerder van de Halense megadancing Dreamland, Temple of Trance.

De Haarlemse Grafische School (HGS) dankt de erkenning aan het project Schouwbroekerbrug. Die tunnel onder de drukke Europaweg, die de buitenstadse Schalkwijk met de Heemswijk in het centrum verbindt, is een van de weinige doorgangen naar de Haarlemmer-binnenstad. Jarenlang was de onderverlichte tunnel een geliefkoosde pleisterplaats van vandalen en kleine criminelen, altijd volgeklad en voorzien van stukgegooide, losgevezen, opengebrande of zwartgeschilderde lichten van het Energiebedrijf Haarlem. In 1994 adopteerde de HGS de tunnel : ze zou die omvormen tot een permanente expositieruimte, aan de buitenkant versierd met fraaie Mondriaan-koeien, met aan de binnenkant van de betonnen bunker een wisselende tentoonstelling met schilderijen van studenten. De Schouwbroekerbrug moest een galerie-tunnel worden. Inmiddels is de tweede serie schilderwerken geplaatst en de reacties zijn onverdeeld positief. ?Het veiligheidsgevoel is vergroot, de verpaupering teruggedrongen, de tunnel baadt in een zee van licht,? zegt Kees Roos van het Bureau Veiligheid in het Haarlemse gemeentebestuur. ?De sociale controle is er veel sterker geworden, zeker nu de jongeren zelf een injectie van verantwoordelijkheidsgevoel kregen. Het project heeft namelijk ook op het pedagogische en artistieke vlak effect gesorteerd.?

Dreamland, een house-discotheek, lokt elke vrijdag tot 1.500 bezoekers uit België, Frankrijk, Nederland en zelfs Duitsland naar het Limburgse Halen. Tot voor een jaar zorgde dat elk weekend voor problemen : verkeerslawaai, wild parkerende auto’s, zelfs strafrechtelijke inbreuken als vandalisme, wapenbezit, zedenfeiten of drugsdelicten. Veelvuldige rijkswachtpatrouilles konden de problemen niet stoppen, tot architecte Leen Coenegrachts half juli van vorig jaar een oplossing uitwerkte om de problemen in te dijken. Haar Hoe House in Halen-project centraliseert de parkerende klanten op twee woningarme invalswegen en een verlichte parkeerplaats, gratis en bewaakt. Het koppelt dat legitiem parkeren aan het inkomticket : wie zijn auto op ongeoorloofde plaatsen achterlaat, mist een noodzakelijk pasje om zich voorbij de portier te wurmen. Eenrichtingsverkeer op de toegangswegen kanaliseert de inkomende en het uitgaande verkeer en dempt op die manier het verkeerslawaai. Een huisreglement in de discotheek en een screening en opleiding van het personeel door de Cel Voorlichting Drugs moet ook de strafrechtelijke moeilijkheden stoppen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content