De branie van Ben Folds Five.

Op het conservatorium wist pianist Ben Folds het al. Zijn ding stond zo haaks op de luide gitaarrock van zijn leeftijdsgenoten, dat de rol van curiosum onafwendbaar was. Net daarom noemden de drie studaxen van Ben Folds Five zich de echte punks en bleven ze hardnekkig in hun boosheid volharden.

Men moet al een eind voorbij de dertig zijn om de bronnen van de groep nog intens beleefd te hebben. Bovendien stammen ze uit een periode die misschien best verborgen wordt gehouden voor buitenaardse beschavingen. Op het uitspreken van namen als 10 CC of Supertramp staan vandaag zware straffen.

Die twijfelachtige afstamming biedt Ben Folds Five niets dan voordelen. Het trio klinkt namelijk nieuw voor deze tijden en is slim geweest in het trekken van lessen. Ze hebben de motten en de meligheid uit het klassieke karkas verjaagd en er het soort van branie ingestopt waar de eigentijdse cyberjeugd om vraagt. Hier staat The Prodigy van de salonmuziek !

Ondanks de afwezigheid van gitaren slaagt Ben Folds Five erin te klinken als Billy Joel en toch 10.000 volt uit te stralen. Als een ontketende nazaat van Little Richard maakt Folds een propeller van zijn instrument. De rest volgt met het schuim op de lippen. Binnen een gemiddelde duurtijd van drie minuten lukt hen werkelijk alles. Het trio koppelt snelheid aan stijl, brengt ingewikkelde jazzarrangementen naar de massa en stemt tekst en muziek op elkaar af als Zwitsere stationsklokken.

Als extra biedt hun tweede album ?Whatever and ever amen? perfecte harmonieën en alles om vrolijk of intriest van te worden. Afwisselend transformeert huisschrijver Folds zijn observaties tot billenkletsers of tranendalen. In ?Song for the dumped? scheldt hij op hilarische wijze een ex de huid vol, ?Brick? schept pathos uit een kerstdag zonder pathetisch te worden en ?Missing the war? moderniseert Randy Newman.

Vooral in de rustige passages hebben ze sinds hun titelloze debuut veel vooruitgang geboekt. Lachbek Folds kan ondertussen ook de ernst van echte mensen en hun verschrikkelijke situaties aan. Het doet wat denken aan Woody Allen zonder beeld. Alledaags, maar ook universeel en met hetzelfde gelaagde mengsel van humor en mededogen. Zeer benieuwd wat de eigentijdsen ervan zullen denken.

Jan Delvaux

Ben Folds Five, ?Whatever and ever amen?, (486698 2/550 Music).

Ben Folds Five : als een ontketende nazaat.