Als de Lange Wapperbrug later voor slachtoffers zou zorgen, zullen die een steenworp verder terechtkunnen in de nieuwe gezondheidsboulevard van Antwerpen. Op voorwaarde dat Vlaanderen de wet aanpast en met geld over de brug komt. Volgende week wordt er alvast betoogd.
Het is een industriële site vol vergane glorie. Op het voormalige spoorwegemplacement Noord werden een eeuw lang locomotieven en wagons hersteld en onderhouden. Nu is het een braakliggend terrein dat snakt naar bulldozers en betonmolens. Binnen enkele jaren wil Antwerpen daar, aan de kop van het Kempisch Dok en het Eilandje, een commerciële ‘gezondheidsboulevard’ aanleggen. Een groot ziekenhuis, aangevuld met privébedrijven zoals wellnesszaken, dieetwinkels, fitnesscentra, apotheken, zorghotels en serviceflats. De door oude diesels vervuilde gronden worden helemaal gesaneerd. Ongeveer op hetzelfde moment dat de Lange Wapper over het Eilandje zal opengaan, met alle fijn stof vandien, zal de arme sinjoor zich enkele honderden meters verder op Spoor Noord kunnen laten nakijken en oplappen.
Dat werd al eerder door het college voorgesteld. Ook de NMBS Holding, die zich samen met de stad in de nv Anneis heeft verenigd, stemt nu officieel in met de gezondheidsboulevard. Die principiële goedkeuring is het resultaat van lange onderhandelingen over de grond. De NMBS-dochter Euro Immo Star zal de nodige gronden in de nv Anneis inbrengen. Het nieuwe prestigeziekenhuis zou worden gebouwd voor het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA). In het ZNA zijn de vroegere OCMW-ziekenhuizen samengebracht tot wat ‘de grootste zorgverstrekker van België’ wordt genoemd, die Europees zelfs in de toptien zou staan. Het Antwerpse stadsbestuur en het OCMW, die daar nu aandeelhouders zijn, willen dat de volkse ziekenhuizen Stuivenberg, in het hart van de Seefhoek, en Sint-Erasmus, een begrip in Borgerhout, naar de nieuwe site verhuizen. Het unieke, historische Stuivenberg werd al in 1885 geopend als ‘Gasthuis van de armen’.
De inplanting aan de Leien Noord past in de Antwerpse stadskernvernieuwing. Er wordt nu voorzichtig over een streefdatum in 2012-2013 gesproken en een voorlopig prijskaartje van 110 miljoen euro (zonder de grond). De voorwaarde is dat de overheid met geld over de brug komt, en daar nijpt nog het schoentje. Het ZNA wil immers ‘dat de gezondheidsboulevard op Spoor Noord onderwerp zal uitmaken van een pps-project (publiek-private samenwerking) en naast het ziekenhuis ook andere commerciële functies zal bundelen’. Het probleem is dat het Vlaams Investeringsfonds VIPA alleen non-profit of openbare instanties mag subsidiëren, en geen commerciële. Maar er wordt nu volop aan een wetswijziging gewerkt om daar een mouw aan te passen.
FLANDERS HEALTH VALLEY
De voorbije weken was er al heel wat gemor van artsen, die vinden dat de onvervangbare sociale rol van Stuivenberg en Sint-Erasmus wordt uitgehold, dat de renovatie van de oude ziekenhuizen veel goedkoper zou zijn en dat miljoenen euro’s aan recente investeringen zo verloren gaan. Volgens een geneesheer-specialist werd op recente vergaderingen openlijk gezegd dat het om een politieke beslissing gaat, ‘want Antwerpen zou in het noorden een medisch paleis willen, als tegenhanger van het nieuwe justitiepaleis in het zuiden’. In Stuivenberg en Sint-Erasmus zou voorlopig een beperkte activiteit overblijven. De ontevreden medici en patiënten gaan volgende week 21 juni alvast een ‘zomerstoet’ tussen de twee ziekenhuizen houden in pyjama’s en rolstoelen.
Volgens drijvende kracht Dirk Van Duppen, huisarts in Deurne, gaat het vermoedelijk om een speculatieve ruil van gronden tussen de (dure) campus Sint-Erasmus en Spoor Noord. ‘Wij zien deze nieuwe constructie als het paard van Troje voor de commercialisering van onze uitgesproken sociale ziekenhuizen. Het is toch geen toeval dat ZNA nu ook lid is geworden van het internationaal agentschap voor medisch toerisme Healthcare Belgium, dat buitenlandse patiënten wil aantrekken. Mijn kansarme patiënten zullen dus moeilijker toegang krijgen tot het flashy ziekenhuis op die verre gezondheidsboulevard, maar oliesjeiks worden er wel met open armen ontvangen.’
Vorig jaar werd topmanager Mimi Lamote, bekend van de herstructurering bij C&A, door ZNA als personeelsdirecteur aangetrokken. Maar ZNA is geen C&A, en de voorbije weken kwam het er al tot acties. De malaise om het personeelstekort en de werkdruk is groot, zoals bij de betoging van volgende week zaterdag vermoedelijk zal blijken. Het management zei eerder al dat Vlaanderen duidelijk nog niet rijp is voor een Flanders Health Valley.
DOOR CHRIS DE STOOP
