Volgens Frank Furedi exploiteren ngo’s het publieke wantrouwen in de politiek en houden ze zo heel wat angsten in stand.

De vertrouwensbreuk tussen individu en overheid geeft volgens de Britse socioloog Frank Furedi allerlei niet-gouvernementele organisaties vrij spel om te spreken in naam van de consument, de fietser, de dierenvriend, tot en met de mensheid. Velen vinden dat pressiegroepen zoals Greenpeace een noodzakelijke stem zijn in het democratische debat. Furedi is het daar niet mee eens: ‘De democratie is in gevaar. Allerlei invloedrijke denktanks en ngo’s zijn in handen van een beperkt aantal mensen die niet verkozen zijn. Zo is een oligarchie ontstaan die nog erger is dan bij het begin van het kapitalisme. De ngo’s hebben een markt van de angst gecreëerd. Ze hebben een enorme impact op politieke beslissingen en beschouwen het als hun morele missie om de mensen zoveel mogelijk schrik aan te jagen. Ik heb het nog nooit meegemaakt dat een ngo verklaarde: het probleem is opgelost! Daar hebben ze geen belang bij. Ik zeg niet dat ze ons doelbewust proberen te misleiden, of dat het slechte mensen zijn, maar het effect van hun acties is wel dat de ongerustheid bij het publiek alleen maar toeneemt.’

‘Niet dat alleen verkozen politici enige autoriteit mogen hebben’, aldus Furedi. ‘Daarom maak ik een belangrijk onderscheid tussen sociale bewegingen die vanuit de basis zijn gegroeid en de meeste ngo’s. De ngo’s noemen zichzelf ook bewegingen, maar dat klopt niet: het zijn relatief kleine organisaties die worden gerund door individuen met een carrièreplanning. En omdat ze niet van onder naar boven zijn gegroeid, besteden ze hun middelen vooral aan publiciteit en ledenwerving.’

Dat politici zich steeds nadrukkelijker bemoeien met onze levensstijl (verboden te roken! helm verplicht! tanden poetsen!), komt volgens hem omdat ze minder dan vroeger vat hebben op het macromanagement van de samenleving en zich dus concentreren op micromanagement. Met als gevolg dat elke microfout hen door het publiek wordt aangewreven. ‘Dat hebben ze over zichzelf afgeroepen’, vindt Furedi. ‘Mijn advies aan politici: als je niet in de politiek bent gegaan om geld te verdienen, vraag jezelf dan af waarom wél? Om goed te doen? Prima. Vraag jezelf dan af: wat kan ik ondernemen om goed te doen? En doe dat dan ook. En zorg ervoor dat je programma intellectueel, politiek en moreel sterk onderbouwd is, in plaats van je beleid alleen te baseren op opiniepeilingen of standpunten van pressiegroepen. Als sociale banden tussen mensen kunnen uiteenvallen, kunnen ze ook weer worden hersteld. Daarvoor heb je cement nodig. En dat cement zijn ideeën, overtuigingen en wereldbeelden. Als je die hebt, heb je weer een debat.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content