Mia Doornaert, barones van de krant De Standaard, gaat ervan uit dat de Congolezen verkrachters zijn. Van nature uit. Daarom formuleerde zij bedenkingen bij het eventueel inzetten van Congolese soldaten in een vredesmacht van, bijvoorbeeld, de Afrikaanse Unie. Die zou kunnen toezien op conflicten in Zwart-Afrika, zoals de crisis die nu in het West-Sudanese Darfur woedt. Congolese soldaten gebruiken, zo waarschuwde Doornaert, is vragen om extra moeilijkheden.

De barones ventileerde haar bekommernissen tijdens een debat dat ze modereerde voor een politieke partij, waarvoor ze in extremis een VRT-journaliste moest vervangen – een gevolg van het Bracke-arrest van de VRT, waardoor VRT-journalisten geen debatten van politieke partijen meer mogen leiden.

Er kwam weinig weerstand tegen Doornaerts opvallende stelling, zelfs niet van een nochtans verbaasde Louis Michel, Europees commissaris van Ontwikkelingssamenwerking. Als moderator had ze niet alleen het debat, maar ook de voornaamste microfoon in handen. De opmerking dat Belgische blauwhelmen het in Afrika ook niet altijd zo nauw namen met de regels van de mensenrechten en de deontologie deed ze af als een probleem van enkelingen. Bij de Congolezen zit het, in Doornaerts visie, dieper.

Het gaat misschien wat ver te beweren dat in de Congolese maatschappij vrouwen dezelfde rechten hebben als mannen. Maar ze staan er in ieder geval hun mannetje, méér dan in vele andere maatschappijen. In het reusachtige land dat economisch aan de rand van de afgrond wankelt, zijn het dikwijls vrouwen die de handel sturen.

En in een land waarin over seks minder preuts wordt gedaan dan bijvoorbeeld in sommige Vlaamse kranten, onderhouden mannen en vrouwen ook een andere vorm van seksualiteit. Er is veel vrije, occasionele seks in Congo, waarvoor mannen betalen – voor vele, ook gewone vrouwen een belangrijke bron van inkomsten.

Nogal wat blauwhelmen mispakken zich aan dat systeem. De vredesmacht die nu in Congo zelf actief is, moest al wat schandalen verwerken rond vooral Marokkaanse en Uruguyaanse soldaten die zich aan minderjarige Congolese meisjes vergrepen – ook dikwijls tegen (een naar VN-normen uiterst schamele) betaling.

Daarenboven is het evident dat er nu in Congo veel verkracht wordt – daar bestaan rapporten over. Die verkrachtingen hebben echter niets met de natuur van de Congolese man te maken, maar alles met de oorlogssituatie waarin het land verkeert. Er wordt bijna niet meer gevochten, maar er zwerven nog altijd gewapende en ongeregelde bendes rond, die zich te buiten gaan aan alles waar ongeregelde bendes zich aan te buiten kunnen gaan, inbegrepen verkrachting.

Dat is helaas niet anders in andere oorlogen. In ex-Joegoslavië maakten de Serviërs van verkrachting zelfs een wapen om moslims en Kroaten te terroriseren. Dat was een Europese oorlog, waar geen zwarte aan te pas kwam.

Misschien helpt het om in deze context ook de slavenhandel in herinnering te brengen, waar zwarte meisjes bijna per definitie verkracht werden door blanke slavendrijvers. Of de veel bekritiseerde wetenschappelijke hypothese die stelt dat álle mannen in zich de potentie tot verkrachting dragen, omdat het in een aantal gevallen voor een man de enige manier is om zich voort te planten.

De biologie maakt geen onderscheid tussen rassen, laat staan tussen nationaliteiten, ook niet inzake crimineel gedrag. Doornaert doet dat blijkbaar wel.

INFO :

DIRK DRAULANS