De nieuwe burger is geboren : mondig, goed geïnformeerd en onafhankelijk. Kortom, een personeelslid van de stad Antwerpen.
Socioloog Luc Huyse (KUL) ontdekte in de recente protestbeweging een nieuwe burger. Het gaat om mondige, onderlegde en goed geïnformeerde mensen die met concrete dossiers bezig zijn en het zwijgen doorbreken. En die daarvoor de media gebruiken.
Nieuw ? Op de trappen van het Justitiepaleis begint een man van middelbare leeftijd, netjes in het pak, te tieren dat alle partijen even rot zijn en dat elke stem zinloos is, kortom dat de democratie en de rechtsstaat liever vandaag dan morgen mogen worden afgeschaft. Na de registratie van deze volstrekt nieuwe boodschap veegt de cameraman het speeksel van zijn lens. Zijn werk zit erop. Maar een nieuwe burger kent geen uren en dus keert de man zich klapwiekend van de perslui af. Luidkeels probeert hij een voorts onschuldige bewoner van de Marollen van zijn heldere en genuanceerde inzichten te overtuigen.
Toegegeven, niet alle nieuwe burgers uiten zich op deze wijze. Wat niet belet dat ze allemaal beantwoorden aan de definitie van Luc Huyse. Zo ook het Antwerpse stadspersoneel. Dat legde vorige week het werk neer uit protest tegen de verwijdering van onderzoeksrechter Jean-Marc Connerotte door het Hof van Cassatie. In feite verzette het Antwerpse stadspersoneel zich vanzelfsprekend tegen de politisering van het gerecht. Want als de stedelijke ambtenaren en arbeiders één zaak goed kennen, dan wel de politisering. Er zijn maar weinig plaatsen in het land waar het bezit van een partij- of vakbondskaart zulke wonderen kon verrichten.
Socialisten en christen-democraten wogen gedurende decennia de aanwervingen en benoemingen op een apothekersschaaltje af. De vakbonden voerden het personeelsbeleid en lieten alleen toe dat de allerbesten bij hen voorkennis konden vergaren. Het was een objectief systeem, al vertoonde het enkele kleine mankementen. Zo zijn er voorbeelden bekend van poetsvrouwen die door politieke interventies geen zwemproef moesten afleggen. Maar in het algemeen draaide het systeem gesmeerd, voor wie de juiste kaart had. De grootste stad van Vlaanderen en de lokale afdeling van het Vlaams Blok plukken overigens tot vandaag de vruchten van dit creatieve stadsbeleid.
Kortom : de Antwerpse staking bevestigde de stelling van Huyse. De nieuwe burger bestaat. Na analyse van de spontane actie van het stadspersoneel stelde Huyse zijn definitie wel lichtjes bij. Niet alle nieuwe burgers zijn namelijk even goed geïnformeerd. Sommigen hadden voorkennis.
De Witte Mars (Foto : Patrick de Spiegelaere).
