Sudan reageert fel op de beslissing van het Internationaal Strafhof om president Bashir te vervolgen voor oorlogsmisdaden.

De Sudanese regering heeft haar reputatie niet mee. Maar zelfs naar Sudanese normen was de reactie op de beslissing van het Internationaal Strafhof (ICC) om president Omar Al-Bashir te vervolgen voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid ongemeen fel. Zeker een dozijn grote hulporganisaties werd op slag uit Darfur weggestuurd. Medewerkers werden meteen naar wachtende vliegtuigen begeleid, terwijl hun computers en documenten in beslag werden genomen. De getroffen organisaties zorgden voor de distributie van voedsel, water en medicijnen onder de bijna drie miljoen vluchtelingen. De reactie van de regering treft dus vooral de eigen bevolking.

Daarmee waren alle andere hulporganisaties gewaarschuwd. Vijf medewerkers van de Belgische afdeling van Artsen zonder Grenzen – die overigens niet werd weggestuurd – werden ontvoerd en enkele dagen later weer vrijgelaten. Volgens de Sudanese regering ging het om bandieten op zoek naar losgeld. De gouverneur van Noord-Darfur wist dat de ontvoering het werk was van een groep die wou protesteren tegen de beslissing van het Strafhof om Bashir te vervolgen.

Volgens de Sudanese overheid bezorgden de verbannen ngo’s het Strafhof informatie. Ze waren dus betrokken bij spionage. Alles wijst erop dat de regering de maatregelen zorgvuldig vooraf had gepland. Ze voorzag alleen op geen enkele manier in de vervanging van de hulp die wegvalt. Het conflict in Darfur kostte sinds 2003 aan goed 300.000 mensen het leven. Er is daarom dringend druk nodig op Khartoem om alvast de 2000 Sudanezen die voor de ngo’s werken toe te laten om weer aan de slag te gaan. Hun expertise kan duizenden mensen het leven redden.

De reacties in de wereld op de beslissing van het ICC om een president in functie te vervolgen, waren overigens verdeeld. Veel regeringen toonden zich ontzet door de beslissing, maar hielden hun mond toen de hulporganisaties het land werden uitgezet. China hield zelfs de publicatie tegen van een persmededeling waarin de Veiligheidsraad van de Ver-enigde Naties de verbanning veroordeelde. Volgens veel landen verstoort het ICC met zijn optreden het vredesproces in Darfur, terwijl er van zo’n proces geen sprake is. Bashir deed ook niets om bekende massamoordenaars voor het gerecht te brengen.

De Sudanese president houdt vol dat het ICC een wapen is in handen van westerse neokolonialisten. Hij scoort daarmee goed bij veel Afrikaanse en Arabische leiders en in Iran. Maar onder gewone mensen krijgt het ICC wel steun. Ook in Afrika, en ook in Darfur. Voor hen doet het ICC wat moet: optreden als geen enkele andere instelling of organisatie dat kan of wil.

© The Economist